Διαβάζουν οι δικαστές λογοτεχνία;
Κατά πόσο μπορούν αποτελέσουν «διδακτέα ύλη» για τους μελλοντικούς ή για τους εν ενεργεία δικαστές «Η περίπτωση ενός Θεσσαλονικιού παρία», αυτή του «δράκου» Αριστείδη Παγκρατίδη, η υπόθεση του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζoρτζ Πόλκ στο μετεμφυλιακό ζοφερό σκηνικό της Θεσσαλονίκης, η ποιητική στάση του πολύπαθου αγωνιστή Αλέξανδρου Παναγούλη, ακόμα και η 4η σταυροφορία του 1200 και οι περιπτώσεις των Αγγέλων και των Παλαιολόγων, το χρεοκοπημένο Βυζάντιο και οι ...αγανακτισμένοι απλήρωτοι σταυροφόροι;
Πόσο εναρμονισμένοι είναι οι δικαστές με την κοινωνία και πόσο «υπόλογοι» ίσως θα έπρεπε να νιώθουν έναντι του «άτυπου διαρκούς δικαστηρίου» της κοινωνίας και της ιστορίας;
«Πρόσωπα που απασχόλησαν τη δικαιοσύνη και τη λογοτεχνία» ήταν το θέμα μιας ακόμη (της πέμπτης κατά σειρά) ημερίδας που διοργάνωσε τη Δευτέρα η Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών στην αίθουσα διαλέξεων της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών με εισηγητές τούς Νίκος Κυριαζή, καθηγητή Πανεπιστημίων Θεσσαλίας και Πειραιά («Περιπτώσεις χρεωκοπίας στο Βυζάντιο. Άγγελοι και Παλαιολόγοι»), Θωμά Κοροβίνη, συγγραφέα και τραγουδοποιό («Δικαιοσύνη και κοινωνικό περιθώριο. Η περίπτωση ενός θεσσαλονικιού παρία»), Κώστα Μαρδά, δημοσιογράφο («Αλέξανδρος Παναγούλης - ο ποιητής του θανάτου και της ζωής») και Σοφία Νικολαΐδου, συγγραφέα («Μ′ αυτά που κάνουν, στο τέλος θα με αναγκάσουν να έχω άποψη.- Υπόθεση Πολκ: Πραγματικότητα και λογοτεχνία»).
«Η ζωή είναι που γράφει τις καλύτερες ιστορίες» έλεγε μεταξύ άλλων στην εισήγησή της (με αφορμή το βιβλίο της για την υπόθεση Πολκ «Χορεύουν οι ελέφαντες» - θεατρική διασκευή του οποίου παρουσιάστηκε με επιτυχία τον περασμένο χειμώνα από το ΚΘΒΕ), η συγγραφέας Σοφία Νικολαΐδου, μιλώντας για την «ελληνική υπόθεση Ντρέιφους», αλλά και για τον... «σύγχρονο ήχο της πόλης», τα συνθήματα στους τοίχους, τη γλώσσα των νέων, τις «λέξεις που είναι πράξεις» αλλά και τον «Περί ποιητικής» Αριστοτέλη («η διαφορά ανάμεσα στον ιστορικό και τον ποιητή είναι πως: ο ένας παρουσιάζει αυτά που έγιναν, ο άλλος αυτά που θα μπορούσαν να έχουν συμβεί...»).
Στην ανάγκη εναρμόνισης των δικαστών με την κοινωνία, τις «τρύπες» και της δικαιοσύνης στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, τα άτυπα διαρκή δικαστήρια της κοινωνίας και της ιστορίας, αλλά και την ανάγκη να βρεθούν γέφυρες, «προκειμένου να γεφυρωθούν τα ..αγεφύρωτα μεταξύ δικαιοσύνης και κοινωνίας» αναφέρθηκε ο συγγραφέας Θωμάς Κοροβίνης επικαλούμενος ακόμα και τον Ευριπίδη- στις «Ικέτιδες» («Νικά δ′ ο μείων τον μέγαν δίκαι′ έχων- ο μικρός νικάει τον μεγάλο όταν έχει δίκιο») .
«Τη δικονομία τη μαθαίνουμε... Αυτά που ακούμε σε αυτές τις ημερίδες, με την επαφή με αυτούς τους δημιουργούς, πουθενά. Οι νέοι δικαστές ξέρουν-μαθαίνουν καλά τη δικονομία. Αγνοούν όμως βασικές παραμέτρους του κοινωνικού γίγνεσθαι. Είμαστε γόνοι μικροαστικών οικογενειών -μόνη διέξοδος για την επαφή με το όλον της κοινωνίας είναι η λογοτεχνία. Οι ζωές των άλλων, οι ζωές που δεν ζήσαμε προσεγγίζονται μόνο μέσω της τέχνης. Γιατί αν δεν υπάρχει ενημέρωση και γνώση -αλίμονο στην πολιτεία που έχει ανενημέρωτους δικαστές...» έλεγε μεταξύ άλλων σε παρέμβαση του στο τέλος της ημερίδας ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Μιχάλης Πικραμένος (τέως -από το 2013 ως το 2016- γενικός διευθυντής στη Εθνική Σχολή Δικαστών).
Συμπλήρωσε δε χαρακτηριστικά: «Είναι βαθύ το πρόβλημα της δικαιοσύνης στην Ελλάδα. Οι νομικές σπουδές αποκόπτουν τη δικαιοσύνη από τις άλλες επιστήμες. Απαιτείται τιτάνιο έργο για την αλλαγή της νοοτροπίας. Υπάρχει παγκοσμίως μια τάση συντηρητικοποίησης, μια εσωτερικότητα μη επωφελής για την υπό στενή έννοια εξέλιξη μας. Η συνείδηση του δικαστή διαπλάθεται εντός του κοινωνικού περιβάλλοντος, που ζει και εργάζεται, διαμορφώνεται από τις παραστάσεις και τα διαβάσματά του, εξελίσσεται από την επαφή που έχει με την κοινωνία και την επιστήμη, από τη γνώση του για τις ιδέες και τα προβλήματα του κόσμου σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, εμπλουτίζεται από τη μελέτη της νομολογίας των εθνικών, ευρωπαϊκών και αλλοδαπών δικαστηρίων καθώς και από την πληροφόρηση που έχει για τους σύγχρονους προσανατολισμούς της νομικής επιστήμης και των συγγενών κοινωνικών επιστημών. Έτσι, ο εσωτερικός κόσμος του δικαστή τελεί υπό διαρκή εξελικτική διαδικασία, που τον καθιστά ικανό να δώσει πλήρεις απαντήσεις με σύγχρονο πνεύμα στα προβλήματα που καλείται να λύσει. O δικαστής δεν μπορεί να μην έχει γνώση του κοινωνικού γίγνεσθαι. Ο δικαστής πρέπει να είναι ανεξάρτητος όχι μόνο από πολιτικές αλλά και από τις εκάστοτε κοινωνικές εξουσίες. Η ιστορία της δικαιοσύνης είναι η ιστορία του ελληνικού κράτους .Και δεν είναι μόνο η ζοφερή μετεμφυλιακή περίοδος που ρήμαξε το δικαστικό σώμα... Υπάρχουν όμως δικαστές που στάθηκαν φάροι στην ελληνική δικαιοσύνη (όπως ο Βασίλης Λαμπρίδης ή ο Παύλος Δελαπόρτας ). Άλλοι συνεργάστηκαν, άλλοι υπέκυψαν. Αλλά και στο πανεπιστήμιο ή στην ηγεσία της εκκλησίας έχουμε περιπτώσεις συνεργασίας με τα καθεστώτα».
«Η εκπαίδευση των δικαστών απαιτεί και επιμόρφωση. Και είναι αναγκαία η επιμόρφωση καθώς αντανακλάται στην απονομή του δικαστικού έργου» σημείωνε χαιρετίζοντας την εκδήλωση ο γενικός διευθυντής της Εθνικής Σχολής δικαστικών λειτουργών Δημήτριος Κράνης, αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου.
Το συντονισμό της ημερίδας αλλά και της συζήτησης που ακολούθησε είχε ο πρόεδρος Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων, ε.τ Ηλίας Κοντοζαμάνης.
Πρόκειται για την τέταρτη ημερίδα με ανάλογη θεματική που διοργανώνει η Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών στη Θεσσαλονίκη με εναρκτήρια αυτή με θέμα «Δικαιοσύνη και λογοτεχνία» τον Μάρτιο του 2015 και ακολούθησαν: «Δικαιοσύνη και Κινηματογράφος», «Δικαιοσύνη και θέατρο» (στην Αθήνα).
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ