Σε γρίφο για πολύ δυνατούς λύτες εξελίσσεται για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ο χρόνος επιστροφής στις αγορές. Στην έτσι κι αλλιώς εύθραυστη μετα-μνημονιακή εικόνα της ελληνικής οικονομίας ήρθε να προστεθεί η «βραδυφλεγής βόμβα» των σχέσεων Κομισιόν – Ιταλίας με αποτέλεσμα να προκληθούν απρόβλεπτες αναταραχές στις διεθνείς αγορές και ειδικά στην αγορά των ομολόγων.
Η αδυναμία να οριστεί ακριβές χρονοδιάγραμμα εκτόνωσης της κρίσης μεταξύ των Θεσμών της Ε.Ε και της Ιταλίας προκειμένου να επιστρέψει η ηρεμία στις αγορές, καθιστά αδύνατη από Ελληνικής πλευράς οποιαδήποτε εκτίμηση για το χρόνο μιας νέας δοκιμής των αγορών με έκδοση ελληνικών ομολόγων. Είναι δεδομένο ότι το χρονοδιάγραμμα το οποίο είχε συμφωνηθεί με τους θεσμούς για την περίοδο αμέσως μετά την ολοκλήρωση των μνημονίων ήδη δεν υφίσταται, κυρίως εξαιτίας της αναταραχής που έχει προκαλέσει στις αγορές η Ιταλική κρίση.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι Έλληνες αξιωματούχοι επιχειρούν να καθησυχάσουν εγχώριους και ξένους επενδυτές σχετικά με την ανάγκη που έχει ελληνική οικονομία να ξανά βγει στις αγορές για την άντληση κεφαλαίων. Με δεδομένη την ύπαρξη του «μαξιλαριού» ρευστότητας που δημιουργήθηκε πριν την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου, η ελληνική πλευρά έχει τουλάχιστον δύο χρόνια περιθώριο να μην προχωρήσει σε νέο δανεισμό.
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από Ευρωπαίους αξιωματούχους αλλά και από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το ιδανικό σενάριο είναι να εξαντληθεί ο χρόνος που που παρέχει ως ασφάλεια το «μαξιλάρι» ρευστότητας. Παρόλα αυτά οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στις διεθνείς αγορές εξαιτίας της αναταραχής στην Ιταλία αλλά και και των αναταράξεων που σημειώνονται στην παγκόσμια οικονομία έχουν οδηγήσει τις τιμές των ομολόγων σε υψηλότερα επίπεδα.
Σε αυτές τις συνθήκες είναι δεδομένο ότι ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να δοκιμάσει την τύχη της στις διεθνείς αγορές, ειδικά από τη στιγμή που οι τιμές των ελληνικών ομολόγων δεν αποτυπώνουν αποκλειστικά την εικόνα της οικονομίας αλλά επηρεάζονται έντονα από εξωγενείς παράγοντες οι οποίοι προκαλούν αναταραχή στις διεθνείς αγορές.
Αυτό που αναφέρουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου είναι ότι δεν υπάρχει καμία βιασύνη για την επιστροφή στις αγορές ειδικά από τη στιγμή που η αναταραχή σε αυτές είναι δεδομένη και μια αποτυχημένη έξοδος θα κάνει μεγάλη ζημιά στην εικόνα της Ελληνικής οικονομίας. Ως εκ τούτου η Ελληνική πλευρά σε συνεργασία με τους θεσμούς παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και σχεδιάζουν μέρα με τη μέρα τα επόμενα βήματα προκειμένου να αποφασιστεί ο χρόνος για την επόμενη έξοδο στις αγορές.
Ο πολιτικός παράγοντας
Με δεδομένες τις ανοιχτές διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών σε σχέση με την τύχη του νόμου για την περικοπή των συντάξεων από το 2019, αλλά και το υπόλοιπο πακέτο ελαφρύνσεων που θέλει να εφαρμόσει η κυβέρνηση, το οικονομικό επιτελείο γνωρίζει πολύ καλά ότι το βλέμμα των επενδυτών είναι στραμμένο και σε αυτές τις αποφάσεις.
Οι αγορές προτιμούν πάντα σαφείς ενδείξεις ότι η ελληνική πλευρά παραμένει προσηλωμένη στο πρόγραμμα που έχει συμφωνήσει με τους δανειστές και πιστή στους στόχους που έχουν θέση από κοινού για το επόμενο διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών και περιμένουν τις τελικές αποφάσεις ώστε να βεβαιωθούν ότι δεν θα υπάρξουν αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους.
Ταυτόχρονα το δεδομένο ότι η προεκλογική περίοδος έχει ξεκινήσει στη χώρα αποτελεί ακόμα ένα στοιχείο ανησυχίας για τους επενδυτές οι οποίοι παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα σχέδια που παρουσιάζουν όλες οι πλευρές για την επόμενη ημέρα, δίνοντας έμφαση στις δεσμεύσεις όλων των πλευρών προκειμένου αυτές να μην έρχονται σε αντίθεση με την ομαλή εφαρμογή των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η κυβέρνηση για την μετά-μνημόνιο εποχή.