Πάνω από 60 χώρες απαγορεύουν τις εξαγωγές σπάνιων γαιών καθυστερώντας την ενεργειακή μετάβαση

Περισσότεροι από 3 δισ. τόνοι μεταλλικών ορυκτών απαιτούνται για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2050.
Zhang mengyang via Getty Images

Οι Φιλιππίνες προστίθενται στον μακρύ κατάλογο των χωρών που θα επιβάλουν απαγόρευση στις εξαγωγές ακατέργαστων ορυκτών, προκαλώντας σημαντικές ελλείψεις στην παγκόσμια αγορά που τροφοδοτεί την τεχνολογία της πράσινης ενέργειας.

Η χώρα της Ασίας, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς νικελίου στον κόσμο με παραγωγή 35,14 εκατομμυρίων μετρικών τόνων το 2023, επιδιώκει να βάλει φρένο στις εξαγωγές σε μια προσπάθεια να ιδρύσει μονάδες επεξεργασίας και να εκμεταλλευτεί οι ίδιες τις σπάνιες γαίες τους.

Παρόμοια πολιτική έχει εφαρμόσει από το 2020 η Ινδονησία που απαγόρευσε τις εξαγωγές νικελίου και βωξίτη και 60 ακόμη χώρες που έχουν απαγορεύσει τις εξαγωγών σε ορυκτά ζωτικής σημασίας από το 2009-2020, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

Οι 50 από αυτές τις χώρες έχουν τουλάχιστον ένα μετάλλευμα ή μέταλλο που υπόκεινται σε διάφορους βαθμούς εξαγωγικού ελέγχου από το 2020.

Αν και αυτές οι πολιτικές μπορούν να αυξήσουν το εμπορικό εισόδημα μιας χώρας και να προστατεύσουν τις εγχώριες βιομηχανίες βραχυπρόθεσμα, ενδέχεται να επηρεάσουν το κόστος και την ταχύτητα ανάπτυξης των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, να αυξήσουν την αβεβαιότητα και την πολυπλοκότητα των παγκόσμιων ενεργειακών μεταβάσεων.

Ινδονησία, έχει αυξήσει τα έσοδά της από τις εξαγωγές νικελίου σε 20,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 από μόλις 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2014, σύμφωνα με στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητήριο της χώρας.

Η ζήτηση για κρίσιμα ορυκτά όπως το νικέλιο και ο χαλκός έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες λόγω της κατασκευής μπαταριών λιθίου για ηλεκτρικά οχήματα, ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά και άλλες τεχνολογίες καθαρής ενέργειας.

Αυτό έχει οδηγήσει πολλά κράτη, μεταξύ των οποίων, η Κίνα που διαχειρίζεται το 95% του γραφίτη που χρησιμοποιούνται στις μπαταρίες, η Ναμπίμπια και η Ζιμπάμπουε, που είναι παγκόσμιες δυνάμεις στην παράγωγή νικελίου και χρωμίου αντίστοιχα, να προχωρήσουν σε απαγόρευση των εξαγωγών τους.

Εμπόδια στην ενεργειακή μετάβαση

Τα μέτρα ελέγχου των εξαγωγών ορυκτών επηρεάζουν σημαντικά τον ρυθμό και την πορεία της παγκόσμιας ενεργειακής μετάβασης, γεγονός που επιδεινώνει τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής ρύπανσης.

Περισσότεροι από τρία δισεκατομμύρια τόνοι μεταλλικών ορυκτών αναμένεται να απαιτηθούν για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής έως το 2050.

Ωστόσο, η κατανομή αυτών των βασικών ορυκτών πόρων είναι γεωγραφικά άνιση, με τον Παγκόσμιο Νότο (συμπεριλαμβανομένης της υποσαχάριας Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής) να κατέχει σημαντικό ποσοστό των αποθεμάτων πόρων αποκτώντας μεγάλη πολιτική δύναμη.

Δημοφιλή