«Περπατώντας σε τεντωμένο σκοινί» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος
του 34ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
Τίτλος παρμένος από το φιλμ νουάρ “Walk a Tightrope” που προβάλλεται στο φετινό αφιέρωμα στο φιλμ νουάρ. Γιατί, με τη συνέχιση της πανδημίας και την κορύφωση της μετάλλαξης Όμικρον, ο χώρος του κινηματογράφου περνάει τις πιο δύσκολες μέρες του. Και παρόλο που οι άνθρωποί του αναγκάζονται να περπατάνε σε τεντωμένο σκοινί, η σοδειά της χρονιάς που πέρασε κατάφερε, όπως θα δούμε από τις νέες ταινίες που προβάλλουμε, να παραμείνει σε παρόμοιο με προηγούμενες χρονιές υψηλό επίπεδο...», σημειώνει μεταξύ άλλων ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος, Νίνος Φένεκ Μικελίδης, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της φετινής διοργάνωσης που θα πραγματοποιηθεί για δεύτερη χρονιά διαδικτυακά στο CINESQUARE και με δωρεάν πρόσβαση σε όλες τις προβολές.
Από την Πέμπτη 27 Ιανουαρίου μέχρι την Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου, το 34ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου παρουσιάζει συνολικά 34 ταινίες και αφιερώματα στον ελληνικό και ευρωπαϊκό κινηματογράφο, αλλά και τα καθιερωμένα Βραβεία του φεστιβάλ.
Ο ελληνικός κινηματογράφος έχει και πάλι ξεχωριστή θέση στο φετινό Πανόραμα με το αφιέρωμα στον Σταύρο Τσιώλη, από τους μοναχικούς, αντικομφορμιστές σκηνοθέτες που, όπως ο Τάκης Κανελλόπουλος και ο Σταύρος Τορνές στο παρελθόν, κατάφερε, παρά τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες, «να μας προσφέρει ένα σημαντικό έργο, μέσα από ταινίες που ξεχωρίζουν τόσο για το εντελώς προσωπικό τους στιλ όσο και για το χιούμορ και τη φρεσκάδα τους και τον ιδιαίτερο τρόπο γυρίσματος, με τους αυτοσχεδιασμούς και τη συχνή χρήση ερασιτεχνών ηθοποιών».
Στο αφιέρωμα «Τα κακά κορίτσια» του φιλμ νουάρ», με το φακό να στρέφεται στις femmes fatales, τις «μοιραίες γυναίκες» των βουτηγμένων σε μαύρη ατμόσφαιρα θρίλερ των δεκαετιών του ’40 και ’50, «επιλέξαμε, τη φορά αυτή, όχι τα γνωστά, κλασικά φιλμ νουάρ, που βρίσκονται σε διαρκή κυκλοφορία, αλλά μερικά από τα πιο άγνωστα, αλλά το ίδιο συναρπαστικά φιλμ, που εξακολουθούν να έχουν τη δική τους γοητεία και ομορφιά».
Με τις Ειδικές Προβολές μας δίνεται η ευκαιρία να απολαύσουμε δύο ταινίες γυρισμένες στην Ελλάδα, την ταινία «Σημάδια ζωής» που γύρισε ο Βέρνερ Χέρτσοκ στην Κρήτη και τη «Φεντόρα» που ο Μπίλι Γουάιλντερ γύρισε στην Κέρκυρα. Ενώ, μετά την πρόσφατη προβολή του ριμέικ του «Dune» από τον Ντενί Βιλνέβ δίνουμε την ευκαιρία στους θεατές να δουν ή και να ξαναδούν την πρώτη «άδικα υποτιμημένη, βερσιόν» που γύρισε το 1984 ο Ντέιβιντ Λιντς.
Στις Ειδικές Προβολές και ένα μικρό αφιέρωμα στον Ντίνο Κατσουρίδη, που το 2021 έκλεισαν δέκα χρόνια από το θάνατό του.Έναν σημαντικό άνθρωπο του ελληνικού κινηματογράφου, που εκτός από το σκηνοθετικό του έργο, ήταν και εξαιρετικός διευθυντής φωτογραφίας και μοντέρ – δυο επαγγέλματα που υπηρετεί έξοχα στην ταινία «120 ντεσιμπέλ» του Βασίλη Βαφέα.
Διαγωνιστικό Τμήμα - Οι 13 ταινίες
As Far As I Can Walk (Strahinja Banovic)
Σερβία/Γαλλία/Λουξεμβούργο/Βουλγαρία/Λιθουανία – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 92’
Σκηνοθεσία: Stefan Arsenijevic
Californie
Ιταλία – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 81’
Σκηνοθεσία: Alessandro Cassigoli & Casey Kauffman
I’m Not In Love
Ηνωμένο Βασίλειο – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 84’
Σκηνοθεσία: Col Spector
Inventory (Inventura)
Σλοβενία – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 106’
Σκηνοθεσία: Darko Sinko
Musa
Ελλάδα – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 107’
Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολόπουλος
My Mother’s Swedish Heart (Svedsko Srce Moje Majke)
Βοσνία και Ερζεγοβίνη – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 88′
Σκηνοθεσία: Adis Bakrač
Ma Nuit (My Night)
Γαλλία/Βέλγιο – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 87’
Σκηνοθεσία: Antoinette Boulat
Patchwork
Κύπρος/Ισραήλ/Σλοβενία – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 88’
Σκηνοθεσία: Πέτρος Χαραλάμπους
REM Ταχείες Κινήσεις Οφθαλμού
Ελλάδα – 2021 – έγχρωμη και ασπρόμαυρη
Διάρκεια: 77’
Σκηνοθεσία: Κάρολος Ζωναράς
Sisterhood
Βόρεια Μακεδονία/Κόσσοβο/Μαυροβούνιο – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 90’
Σκηνοθεσία: Dina Duma
The Inner Cage (Ariaferma)
Ιταλία/Ελβετία/Γαλλία – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 117’
Σκηνοθεσία: Leonardo di Costanzo
Troubled Minds
Λετονία – 2021 – έγχρωμη
Διάρκεια: 108’
Σκηνοθεσία: Raitis Abele & Lauris Abele
Η Βοή του Κόσμου
Ελλάδα – 2021 – έγχρωμη και ασπρόμαυρη
Διάρκεια: 84’
Σκηνοθεσία: Πέτρος Σεβαστίκογλου
Αφιέρωμα
Οι μοιραίες γυναίκες του φιλμ νουάρ
«Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, πιστό στην υπεράσπιση των κινηματογραφικών ειδών από τον πρώτο χρόνο της ύπαρξής του, έχει μια ακόμα έκπληξη στο φετινό πρόγραμμά του: επτά φιλμ νουάρ στα οποία οι γυναίκες κυριολεκτικά ‘πρωταγωνιστούν’», σημειώνει ο σκηνοθέτης Δημήτρης Παναγιωτάτος, επιμελητής του αφιερώματος. «Άλλοτε ως θύτες, άλλοτε ως θύματα, άλλοτε ως θύτες και θύματα συγχρόνως, κι άλλοτε ως ανεξάρτητες και χειραφετημένες, οι μοιραίες γυναίκες των φιλμ νουάρ προσφέρουν ένα καλειδοσκόπιο με πολλαπλά πρόσωπα και προσωπεία, συμπληρωματικά και αντιφατικά, αμφισβητώντας κάποια γνωστά στερεότυπα.
Η επιλογή των ταινιών ξεφεύγει από τα γνωστά κλασικά φιλμ νουάρ
που έχουμε δει πολλές φορές, και εστιάζει κυρίως σε ταινίες σπάνιες, ακόμα και για τους μυημένους. Επίσης, το αφιέρωμα δεν περιλαμβάνει μόνο ταινίες αμερικανικής παραγωγής (3) αλλά και 4 εξαιρετικά ενδιαφέρουσες αγγλικής παραγωγής, ενώ δύο ταινίες δεν έχουν προβληθεί ποτέ στη χώρα μας».
Οι 3 ταινίες αμερικανικής παραγωγής του αφιερώματος:
Decoy (1946),
του Jack Bernhard, με τους Jean Gillie, Edward Norris, Robert Armstrong, Herbert Rudley, Sheldon Leonard
(δεν έχει προβληθεί στην Ελλάδα).
Αμαρτωλές γυναίκες (The strange love of Martha Ivers, 1946),
του Lewis Milestone, με τους Barbara Stanwyck, Van Heflin, Lizabeth Scott, Kirk Douglas
Πύρινος εφιάλτης (Sudden fear, 1952),
του David Miller, με τους Joan Crawford, Jack Palance, Gloria Grahame, Bruce Bennett, Virginia Huston
Οι 4 ταινίες αγγλικής παραγωγής του αφιερώματος:
Το κυνήγι της μαύρης σκιάς (Chase a crooked shadow, 1958),
του Michael Anderson, με τους Richard Todd, Anne Baxter, Herbert Lom, Alexander Knox, Faith Brook
Ο σατανάς κατοικεί απέναντι (Tread softly stranger, 1958),
του Gordon Parry, με τους Diana Dors, George Baker, Terence Morgan, Patrick Allen, Jane Griffiths
Faces in the dark (1960),
του David Eady, με τους John Gregson, Mai Zetterling, John Ireland, Michael Denison, Tony Wright
(δεν έχει προβληθεί στην Ελλάδα)
Ο δολοφόνος χτυπούσε το κουδούνι (Walk a tightrope, 1963),
του Frank Nesbitt, με τους Dan Duryea, Patricia Owens, Terence Cooper, Richard Leech, Neil McCallum.
Αφιέρωμα
Σταύρος Τσιώλης: η πορεία ενός μοναχικού δημιουργού
«Αρχικά βοηθός σκηνοθέτης, και στη συνέχεια σκηνοθέτης ο ίδιος, για 13 χρόνια στη Φίνος Φιλμ, ο αντικομφορμιστής, μοναχικός σκηνοθέτης Σταύρος Τσιώλης (1937-2019) αποσύρθηκε για μια δεκαπενταετία από τον κινηματογράφο πριν επιστρέψει ξανά, για να ξεκινήσει τη δική του, καθαρά προσωπική πορεία, σ’ έναν κινηματογράφο μακριά από τις αποπνικτικές, συχνά απαράδεκτες απαιτήσεις των παραγωγών, και να μας προσφέρει μια σειρά ταινίες, από το «Μια τόσο μακρινή απουσία» (1985) μέχρι το «Γυναίκες που περάσατε από δω» (2017), ταινίες, δοσμένες με ειλικρίνεια και πάθος, πάνω σ’ έναν κόσμο κι έναν τρόπο ζωής που ο ίδιος έβλεπε μέσα από την κάμερα, με μια καθαρά δική του,
αθώα ματιά. Ταινίες ενός ιδιαίτερα αγαπητού φίλου, δοσμένες με την ευγενικότητα και το λεπτό χιούμορ που τον χαρακτήριζαν, με δικά του σενάρια, με αυτοσχέδιους διαλόγους και ηθοποιούς συχνά ερασιτέχνες, με μια γραφή λιτή, άμεση, από την οποία δεν έλειπαν η φαντασία και η ποίηση». Νίνος Φένεκ Μικελίδης.
Οι 6 ταινίες του αφιερώματος:
Μια Τόσο Μακρινή Απουσία
1985 – ‘Εγχρωμη – Διάρκεια: 84’
Παίζουν: Πέμυ Ζούνη, Δήμητρα Χατούπη, Μηνάς Χατζησάββας,
Ζαχαρίας Ρόχας, Κωνσταντίνος Τζούμας, Μπέττυ Βαλάσση
Σχετικά με τον Βασίλη
1986 – ‘Εγχρωμη – Διάρκεια: 80’
Παίζουν: Τάσος Δενέγρης, Κατερίνα Τσιώλη, Κωνσταντίνος Τζούμας,
Λουκία Πιστιόλα, Εύα Βλαχάκου, Χρήστος Βακαλόπουλος
Ακατανίκητοι Εραστές
1988 – ‘Εγχρωμη – Διάρκεια: 80’
Παίζουν: Τάσος Μηλιώτης, Όλια Λαζαρίδου, Κωνσταντίνος Τζούμας,
Μαρία Πανούτσου, Δήμητρα Βουλγαρίδη
*Η ταινία κέρδισε 3 βραβεία (Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Σκηνοθέτη, Καλύτερης Φωτογραφίας) στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Έρωτας Στη Χουρμαδιά
1990 – ‘Εγχρωμη – Διάρκεια: 84’
Παίζουν: Αργύρης Μπακιρτζής, Λάζαρος Ανδρέου, Δώρα Μασκλαβάνου,
Βίνα Ασίκη, Χρήστος Βακαλόπουλος, Βίκυ Ψαλτίδου
*Η ταινία κέρδισε 2 βραβεία (Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Α’ Ανδρικού Ρόλου) στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το 1990
Παρακαλώ, Γυναίκες Μην Κλαίτε
1992 – ‘Εγχρωμη – Διάρκεια: 89’
Παίζουν: Αργύρης Μπακιρτζής, Μάκης Μπέκος, Δημήτρης Βλάχος,
Δώρα Μασκλαβάνου, Νικόλαος Κέκκος, Έμιλυ Παπαχρήστου
*Η ταινία κέρδισε 2 βραβεία (Καλύτερου Σκηνοθέτη, Καλύτερου Σεναρίου)
στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το 1992.
Ας Περιμένουν Οι Γυναίκες
1998 – ‘Εγχρωμη – Διάρκεια: 87’
Παίζουν: Γιάννης Ζουγανέλης, Αργύρης Μπακιρτζής, Σάκης Μπουλάς, Αγγελική Ηλιάδη, Έμιλυ Παπαχρήστου, Κατερίνα Λούρη, Εύη Καλατζή
Ειδικές Προβολές
Αναλυτικά οι 5 ταινίες:
120 Ντεσιμπέλ, του Βασίλη Βαφέα
Ελλάδα – 1987 – ‘Εγχρωμη - Διάρκεια: 90’
Παίζουν: Χάρης Σώζος, Κώστας Βουτσάς, Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, Καριοφυλιά Καραμπέτη, Άλκης Παναγιωτίδης, Αθηνόδωρος Προύσαλης
Dune, του David Lynch
ΗΠΑ/Μεξικό – 1984 – ‘Εγχρωμη - Διάρκεια: 137’
Παίζουν: Kyle MacLachlan, Virginia Madsen, Brad Dourif, Jack Nance,
Patrick Stewart, Sting, Dean Stockwell, Max Von Sydow, Francesca Annis
Fedora, του Billy Wilder
Γαλλία/Δυτική Γερμανία – 1978 – ‘Εγχρωμη - Διάρκεια: 116’
Παίζουν: William Holden, Marthe Keller, Hildegard Knef, José Ferrer,
Mario Adorf, Henry Fonda
Σημάδια Ζωής (Signs of Life / Lebenszeichen),
του Werner Herzog
Δυτική Γερμανία – 1968 – Ασπρόμαυρη - Διάρκεια: 90’
Παίζουν: Peter Brogle, Wolfgang Reichmann
Κανείς Δεν Χάνει Σ’ ’Ολα, του Διονύση Γρηγοράτου,
Ελλάδα – 2000 – ‘Εγχρωμη - Διάρκεια: 123’
Παίζουν: Αλμπέρτο Εσκενάζυ, Μαρία Πρωτόπαππα, Αργύρης Ξάφης.
Info
Κάθε μέρα στις 10.00 π.μ. θα διατίθενται προς προβολή 4-5 νέες ταινίες, που θα παραμένουν διαθέσιμες για περιορισμένο αριθμό θεάσεων μέχρι την κάλυψή τους, έως και τη λήξη του φεστιβάλ, στις 2/2.
Περισσότερες λεπτομέρειες στο www.panoramafest.org.