«Λες βλακείες», είπε ο Νίκος…
«Κανείς δεν λέει βλακείες σ’ αυτή την παρέα», ανταπάντησε η Άννα και το γκρίζο μάτι της άστραψε στη χειμωνιάτικη λιακάδα.
«Λες βλακείες όταν επιμένεις πως η Ουκρανία δεν έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί την εδαφική της ακεραιότητα όπως οφείλει να κάνει.»
«Και δεν έχει δικαίωμα η Ρωσία να επέμβει για να ματαιώσει την εγκατάσταση του ΝΑΤΟ στην πόρτα της;»
Ο αέρας μύριζε “μπαρούτι”. Σπίθες ηλεκτρικής εκκένωσης όπως αυτές που πετάγονταν όταν η Ταμάρα,- το κορίτσι της ζούγκλας- καθισμένη στο σκαμπό (η υποτιθέμενη ηλεκτρική καρέκλα) στις πλανόδιες ατραξιόν των παιδικών μας χρόνων, δεχόταν το ηλεκτρικό φορτίο της “καρέκλας” παραμένοντας ξανθιά και βαμμένη όσο δεν παίρνει, την ώρα που ο κομπέρ επιδείκνυε ένα… κατσαβίδι που άναβε όταν την ακουμπούσε!
Παλιός αριστερός ο Νίκος δέχτηκε κύματα ηλεκτρικής απόρριψης όταν διαφώνησε με την τοπική ηγεσία του κόμματος κι ας υπήρξε ένας συνεπέστατος εργάτης της αριστερής ορθότητας πουλώντας τον Ριζοσπάστη πόρτα πόρτα.
Από την απέναντι πλευρά η Άννα, συνεπέστατη σε όλα της, έριχνε νερό στον μύλο της δεξιάς μέχρι που αντιλήφθηκε πως στον πολιτικό λόγο αυτό που είναι αριστερό σήμερα, είναι δεξιό αύριο και πως οι θέσεις αλλάζουν με τον καιρό.
Τώρα, από αντίπαλα μπαλκόνια, με τις σειρήνες του πολέμου να ηχούν πάνω από το Κίεβο και τους Ρώσους μιαν ανάσα από την πρωτεύουσα υποστηρίζουν τις νέες θεωρίες τους οι οποίες επηρεάζονται από το μηντιακό και το κοινωνικό περιβάλλον τους. Ουσιαστικά έχουν διαφοροποιηθεί πολιτικά, αλλά το “αριστερός” ή “δεξιός” είναι πια μια προκατάληψη παρά ιδεολογική θέση.
«Είδες τον μικρό Βλάντα; Δεν θέλω να πεθάνω», έλεγε, «θέλω να τελειώσει γρήγορα όλο αυτό;». Και ο μικρός πιανίστας που έπαιζε τη σονατίνα στο λόμπι του ξενοδοχείου εν μέσω εκρήξεων; Ποια ηθική μπορεί να τεκμηριώσει ένα πόλεμο κόντρα σε αμάχους και αδύνατους; Δεν λες τίποτα;»
«Όταν δεν υπάρχει άλλη λύση, τότε τον λόγο έχουν τα όπλα», έλεγε ο Μακιαβέλι, απάντησε η Άννα.
«Και γιατί θα πρέπει να υπάρχουν λύσεις μόνο με τα όπλα; Αν τα όπλα είναι βρώμικα, τι λόγο έχουν στην αναζήτηση μιας δίκαιης λύσης; Δεν βλέπεις τι παίζεται;».
Εκεί πάνω παρενέβησαν οι πιο ψύχραιμοι και το θέμα έληξε…. Κι όλοι εμείς αυτήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες της γνωστής παρέας που κάθε Τρίτη, βρέξει χιονίσει, με ειρήνη ή με πόλεμο, με ή χωρίς καραντίνα, συμφοιτητές και συνοδοιπόροι από τη εποχή της Σοβιετίας, μαζευόμαστε στο στέκι της “Αντιγόνης” κάτω από τον υπεραιωνόβιο σφένδαμο, νοσταλγήσαμε τα δάση και τα λιβάδια του Χάρκοβο που καίγονται τώρα, όπως τα περιγράφει ο Άντον Τσέχωφ στο “Βυσσινόκηπο” του.
«…Ολόκληρη η Ρωσία είναι ο κήπος μας.» λέει ο φοιτητής Τροφίμωφ που φλερτάρει την Άνια, κόρη της Λιούμποβα.
«Είναι χώρα απέραντη και πανέμορφη, είναι χώρα με τόπους μοναδικούς απαράμιλλους… Για σκέψου Άνια, ο παππούς και ο προπάππους σου και όλοι οι πρόγονοι σου είχαν δουλοπάροικους, ήταν ιδιοκτήτες ζωντανών ψυχών… Μα δεν καταλαβαίνεις; Μπορεί τώρα από κάθε βυσσινιά του κήπου, από κάθε φύλλο, από κάθε κορμό να σας κοιτάνε ανθρώπινα πλάσματα.- πώς δεν ακούτε τις φωνές τους; Η κυριαρχία που είχατε πάνω σ’ εκείνες τις ανθρώπινες ψυχές σάς έχει στοιχειώσει όλους σας…» *
Αυτά σκεφτήκαμε και πριν το διαλύσουμε την ώρα που ανανεώναμε το ραντεβού μας για την επόμενη Τρίτη, σαν να ακούσαμε “…τον ήχο μιας χορδής που σπάει σ’ ένα άδειο, υποθηκευμένο σπίτι, έτοιμο προς πώληση και τον γέρο υπηρέτη πριν πεθάνει ολομόναχος να αφουγκράζεται τις βυσσινιές που κόβονται και σωριάζονται στο έδαφος μαζί με την εξαίσια εποχή της νιότης μας, την ώρα που ο Λοπάχιν-το αφεντικό της Νέας Τάξης- καταστρώνει τα σχέδια του πάνω στα καμένα…”
* Μετάφραση Ερρίκος Μπελιές