Ένα εγκεφαλικό κύμα που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ ξανά σε ζώα, καθώς και άλλα, παρόμοια με αυτά που συναντώνται στους ανθρώπους, έδειξαν οι πρώτες έρευνες του είδους τους σε εγκεφάλους χταποδιών.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Live Science, η συγκεκριμένη έρευνα περιλαμβάνει τα πρώτα εγκεφαλογραφήματα τέτοιου είδους σε χταπόδια και έγινε μέσω της εμφύτευσης ηλεκτροδίων στους εγκεφάλους τους και σύνδεσής τους με συσκευές κάτω από το δέρμα τους. Οι καταγραφές αυτές έδωσαν στους επιστήμονες τις πρώτες «ματιές» στον τρόπο που λειτουργούν οι εγκέφαλοί τους.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στις 27 Μαρτίου, στο Cell. «Κάποια από αυτά τα μοτίβα δραστηριότητας έχουν κάποιες ομοιότητες με μοτίβα δραστηριότητας που παρατηρούνται στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου των θηλαστικών, επίσης κέντρο μνήμης» είπε στο Live Science η Ταμάρ Γκούτνικ, επισκέπτης επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης. «Μα επίσης παρατηρήσαμε μοναδικά μοτίβα, δραστηριότητα 2Hz, που δεν είχαν ποτέ αναφερθεί σε άλλα ζώα».
Τα χταπόδια και άλλα συγγενικά τους είδη προκαλούν έντονο ενδιαφέρον στους βιολόγους εδώ και αιώνες, σε μεγάλο βαθμό λόγω της νοημοσύνης τους. Έχουν καλή μνήμη, είναι πολύ ικανά στην απόκρυψη, επιδεικνύουν περιέργεια για το περιβάλλον τους, έχουν παρατηρηθεί να χρησιμοποιούν εργαλεία και θεωρείται ότι ονειρεύονται. Ωστόσο είναι δύσκολο να δει κανείς τι συμβαίνει στο μυαλό τους: τα πλοκάμια τους μπορούν να φτάσουν οπουδήποτε και να αφαιρέσουν συσκευές παρακολούθησης/ παρατήρησης, ενώ δεν υπάρχει και κάποιο προφανές σημείο για την εισαγωγή συσκευών που εντοπίζουν εγκεφαλικά κύματα.
Αυτό που έκαναν οι ερευνητές ήταν να εισάγουν ιατρικές συσκευές παρακολούθησης στα κεφάλια τριών αιχμάλωτων χταποδιών, τοποθετώντας ελαφρά data loggers που συχνά χρησιμοποιούνται σε πουλιά ανάμεσα στα μάτια τους πριν τα συνδέσουν με ηλεκτρόδια που είχαν τοποθετηθεί σε τομείς του εγκεφάλου τους που είναι υπεύθυνοι για την εκμάθηση και τη μνήμη. Οι επιστήμονες μετά παρακολουθούσαν και κατέγραφαν τα χταπόδια για 12 ώρες ενώ κοιμούνταν, εξερευνούσαν τους χώρους τους ή προέβαιναν σε άλλες δραστηριότητες.
Τα μοτίβα εγκεφαλικών κυμάτων που καταγράφηκαν προκάλεσαν έκπληξη στους επιστήμονες: Ειδικότερα, ανακάλυψαν εγκεφαλικά κύματα που είναι πολύ παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται στον ιππόκαμπο του ανθρώπινου εγκεφάλου. Αυτό υποδεικνύει συγκλίνουσα νευρολογική εξέλιξη- όταν δύο ξεχωριστά είδη αναπτύσσουν το ίδιο χαρακτηριστικό, ανεξάρτητα το ένα από το άλλο- δεδομένου ότι ο τελευταίος κοινός πρόγονος των ανθρώπων και των χταποδιών ήταν ένα σκουλήκι που ζούσε στους πυθμένες των θαλασσών περίπου 750 εκατομμύρια χρόνια πριν και είχε έναν υποτυπώδη εγκέφαλο. Επίσης, βρέθηκαν εγκεφαλικά κύματα γνωστά για τον έλεγχο των κύκλων ύπνου σε άλλα ζώα.
Μαζί με τα πιο γνωστά εγκεφαλικά κύματα, οι ερευνητές βρήκανε επίσης κάποια που δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ: Μακράς διαρκείας και αργά, επαναλαμβάνονταν μόνο δύο φορές το δευτερόλεπτο. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ποια είναι ακριβώς η χρήση αυτών των μυστηριωδών κυμάτων, και θεωρείται ότι θα χρειαστεί περαιτέρω έρευνα για την πλήρη «χαρτογράφησή» τους.