Στην Ουκρανία, η ανθρωπιστική κρίση έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Θύματα αθώοι πολίτες, ο άμαχος πληθυσμός, οι γυναίκες και τα παιδιά αλλά και μια “ειδική κατηγορία” γυναικών και βρεφών...
Η κατηγορία αυτή αφορά στις παρένθετες μητέρες, δηλαδή στις γυναίκες που κυοφορούν ή γέννησαν τα παιδιά ενός βιολογικού ζευγαριού που βρίσκεται μακριά από την Ουκρανία και αναμένει να φτάσει στη χώρα και να παραλάβει το παιδί του.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην Ουκρανία βρίσκεται η μεγαλύτερη “βιομηχανία παρένθετης μητρότητας”. Η φτώχεια οδηγεί πολλές γυναίκες στην παρένθετη μητρότητα για να βγάλουν τα προς το ζην καθώς οι παρένθετες μητέρες συνήθως κερδίζουν 15.000 δολάρια ανά παιδί.
Η παρένθετη μητρότητα στην Ουκρανία είναι νόμιμη και κοστίζει συνολικά από 40.000 έως 60.000 δολάρια, ενώ αντίστοιχα στις Ηνωμένες Πολιτείες για παράδειγμα κοστίζει από 80.000 έως 120.000 δολάρια. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι έχουμε περίπου 2.500 έως 3.000 γεννήσεις κάθε χρόνο στην Ουκρανία από παρένθετες μητέρες για βιολογικούς γονείς από όλο τον κόσμο.
Με βάση την Ουκρανική νομοθεσία, μόλις γεννηθεί το παιδί οι βιολογικοί γονείς είναι υποχρεωμένοι να παραστούν για να το παραλάβουν και να επικυρώσουν τη διαδικασία. Η διαδικασία ορίζει ότι οι γονείς πρέπει να επιβεβαιώσουν την ιθαγένεια των νεογέννητων αλλά και να διεκπεραιώσουν μια σειρά γραφειοκρατικών διαδικασιών καθώς υπάρχει ένα ολόκληρο δίκτυο με προδιαγεγραμμένες θεσμικές διαδικασίες όπου εμπλέκονται κλινικές, γιατροί, δημόσιες υπηρεσίες και δικηγόροι.
Όλα αυτά τώρα έχουν “παγώσει”. Ο πόλεμος στην Ουκρανία σταμάτησε τη διαδικασία αλλά το σημαντικότερο απομόνωσε τις παρένθετες μητέρες που είναι κυοφορούσες αλλά και τα μωρά που έχουν γεννηθεί σε κάποιο καταφύγιο μετά τους βομβαρδισμούς.
Γονείς που ανέμεναν να παραστούν να πάρουν τα μωρά τους από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, είναι αδύνατον να φτάσουν στην Ουκρανία εν μέσω πολέμου. Οι εταιρείες οι οποίες διεκπεραιώνουν και διαχειρίζονται την παρένθετη μητρότητα, όπως η BioTexCom, επιβεβαιώνουν ότι όλα θα γίνουν σωστά και συνιστούν στους γονείς να περιμένουν έναν ασφαλέστερο χρόνο για να παραλάβουν τα μωρά τους, καθώς οι αεροπορικές επιδρομές και οι ελλείψεις τροφίμων καθιστούν πολύ επικίνδυνο -ακόμη και αν καταφέρουν να φτάσουν στην Ουκρανία- να μετακινούνται με ένα νεογέννητο σε μια κατεστραμμένη χώρα.
Όμως ποιος μπορεί να εγγυηθεί σε μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο ότι διασφαλίζονται οι παρένθετες μητέρες και τα μωρά που γεννιούνται, ποιος γνωρίζει με ακρίβεια σε ποιες περιοχές μεταφέρονται τα μωρά, τι και ποιο προσωπικό παραμένει και τα στηρίζει;
Η διεθνής κοινότητα, η ΕΕ δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια σε αυτή την κατάσταση που οδηγεί στην εγκατάλειψη, την ανέχεια, την πείνα μωρά που εχουν εγκλωβιστεί στον πόλεμο αλλά και σε ένα θολό αβέβαιο θεσμικό /νομικό κενό.
Στην πρόσφατη Συνάντηση των Ηγετών των Ευρωπαϊκών Σοσιαλιστικών Κομμάτων (PES) το ζήτημα αυτό τέθηκε από τις Γυναίκες του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PesWomen) που εκπροσώπησα ως Αντιπρόεδρος. Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ Ίλβα Γιόχανσον που παρευρέθηκε, δεσμεύτηκε να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλίες ώστε να βρεθεί μια διέξοδος σε μια ακόμη απίστευτη τραγωδία που εξελίσσεται στα συντρίμμια των νοσοκομείων και των μαιευτηρίων της Ουκρανίας.
***
Η Ζέφη Δημαδάμα είναι διδάσκουσα στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών & Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος
Στέλεχος ΚΠΕ ΚΙΝΑΛ ΠΑΣΟΚ