Το πρόγραμμα του Επετειακού Έτους Έτος Θερμοπύλες - Σαλαμίνα 2020 ανακοινώθηκε σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Ακρόπολης, από την πρόεδρο της τιμητικής κοσμητείας του επετειακού έτους, Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη και τον υπουργό Εσωτερικών, Παναγιώτη Θεοδωρικάκο.
ΥΠΠΟΑ: Παρεμβάσεις και εκδηλώσεις
«Πρόθεση μας είναι», σημείωσε η Λίνα Μενδώνη, «να μείνουν σημαντικά έργα υποδομής στους τόπους που αναφέρονται στην επέτειο. Θα ξεκινήσουν τώρα αμέσως. Μερικά θα ολοκληρωθούν λίγο μετά από το πέρας των εορτασμών. Για τον λόγο αυτό, προγραμματίζονται συγκεκριμένες παρεμβάσεις». Αυτές είναι:
Η ανακατασκευή του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης, με τη συμβολή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Εργασίες συντήρησης και ανακατασκευής στα κτήρια που χρησιμοποιούνταν ως οχυρά στην Κυνόσουρα της Σαλαμίνας, καθώς και στο Μουσείο της Σαλαμίνας.
Βελτιωτικές παρεμβάσεις ήπιας ανάπλασης στον αρχαιολογικό χώρο των Θερμοπυλών. Συγκεκριμένα στον χώρο του αγάλματος του Λεωνίδα, στο μνημείο των Θεσπιέων και στο τείχος των Φωκέων, Επίσης, θα αναβαθμιστεί ο χώρος με περίπτερο του ΤΑΠΑ και θα σημανθεί ο χώρος του πεδίου μάχης, ώστε να είναι σαφή τα όρια του πεδίου της μάχης, που με το πέρασμα του χρόνου έχει αλλοιωθεί από τις προσχώσεις. Σχεδιάζεται ακόμη ο εμπλουτισμός των πληροφοριών που παρέχονται στους επισκέπτες από το Κέντρο Πολιτισμού και Πληροφόρησης, με βίντεο animation. Σχεδιάζεται επίσης, η διαχρονική πολιτιστική διαδρομή Θερμοπύλες-Σπερχειός-Αλαμάνα».
Στις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της επετείου, συμμετέχουν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, μουσεία, και οι εποπτευόμενοι φορείς το Εθνικό Θέατρο, η Εθνική Λυρική Σκηνή και το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
Οι εκδηλώσεις που ανακοινώθηκαν από την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι οι εξής:
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο διοργανώνει έκθεση αφιερωμένη στην ιδέα της «Νίκης» στους αγώνες των θνητών με την υποστήριξη των θεών. Η έκθεση επικεντρώνεται στην περίοδο 490-479 π.Χ. και στον άξονα Μαραθώνας- Θερμοπύλες -Πλατειές -Αρτεμίσιο -Σαλαμίνα, καθώς και στην Αθήνα και την καταστροφή της από τους Πέρσες.
Η Διεύθυνση Μουσείων επικεντρώνεται σε σπονδυλωτή έκθεση, που αφορά στα γεγονότα της δεκαετίας των περσικών πολέμων: Το Επιγραφικό Μουσείο, το Νομισματικό Μουσείο, η ΕΦΑ της πόλης των Αθηνών, η ΕΦΑ Πειραιώς και Νήσων, καθώς και η ΕΦΑ Ανατολικής Αττικής με δικές τους επί μέρους εκθέσεις.
Η ΕΦΑ Λακωνίας σχεδιάζει έκθεση αφιερωμένη σε τομείς του βίου των Λακεδαιμονίων, με κεντρικό έκθεμα το άγαλμα του οπλίτη-Λεωνίδα. Πρόκειται για την πρώτη περιοδική έκθεση που πραγματοποιείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης.
Η ΕΦΑ Φθιώτιδος θα πραγματοποιήσει έκθεση αρχειακού υλικού για την ανασκαφή του Σπυρίδωνος Μαρινάτου στις Θερμοπύλες. Παράλληλα προγραμματίζεται ημερίδα για τη σημασία της θέσης των Θερμοπυλών διαχρονικά, έως το 1943.
Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς θα πραγματοποιήσει δράσεις για το πώς πέρασε η μάχη των Θερμοπυλών και η Ναυμαχία της Σαλαμίνας στην προφορική παράδοση, αλλά και στη μουσική και στο θέατρο Σκιών. Παράλληλα, θα σχεδιάσει δράσεις με άξονα τις έννοιες της Αρετής, της Ανδρείας, της Ελευθερίας και της Θυσίας.
Η ΕΦΑ Πειραιώς και Νήσων δίνει έμφαση στην εκπαιδευτική διάσταση, προγραμματίζοντας:
Έναν παιδικό οδηγό για το Μουσείο Σαλαμίνας
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη Σαλαμίνα
Ημερίδα που θα απευθύνεται στου εκπαιδευτικούς
Σε συνεργασία με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα πραγματοποιηθούν «ξεναγήσεις εν πλω» στον φυσικό χώρο της ναυμαχίας, όπου θα παρουσιάζονται αποσπάσματα από το κείμενο του Αισχύλου, καθώς και ένα τρίμηνο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα σχολεία της Αθήνας και του Πειραιά. Θέμα του προγράμματος είναι η «Γνωριμία με τους “Πέρσες”». Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί σε αρχαιολογικούς χώρους του Πειραιά και των νησιών του Αργοσαρωνικού.
Το Μουσείο της Ακρόπολης επικεντρώνεται στις εξής εκθεσιακές ενότητες:
Στην καταστροφή της Ακρόπολης από τους Πέρσες (αρχαϊκή Ακρόπολη)
Στην προσωπικότητα του Θεμιστοκλή
Στους «Δύο Κόσμους», των Ελλήνων και των Περσών.
Το Εθνικό Θέατρο θα παρουσιάσει τους «Πέρσες» του Αισχύλου στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, καθώς και στη Σαλαμίνα. Επίσης, θα παρουσιάσει Θεατρικό Αναλόγιο στο Λατομείο της Σαλαμίνας με κείμενα των «Περσών» και του Ηροδότου.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή θα παρουσιάσει την όπερα του Παύλου Καρρέρ «Μαραθών-Σαλαμίς» στον Μαραθώνα. Επίσης, σε άλλη εκδήλωση θα παρουσιάσει το «Άξιον Εστί» του Μίκη Θεοδωράκη.
Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα παρουσιάσει το δικό του ανέβασμα των «Περσών» στη Σαλαμίνα. Παράλληλα, θα πραγματοποιήσει σειρά άλλων εκδηλώσεων. Μεταξύ αυτών, ανοιχτή συνάντηση με μέλη της ιρανικής κοινότητας και θέμα «Οι Πέρσες στην πόλη σου», ελληνο-ιρανική έκθεση γελοιογραφίας με θέμα «Acropolis-Persepolis» και εικαστική έκθεση σε συνεργασία με το Ναυτικό Μουσείο Πειραιά.
Η θεατρική ομάδα Dramaticus θα παρουσιάσει την παράσταση «Ηρόδοτος Δραματικός» στη Σαλαμίνα, στις Θερμοπύλες, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και στον κήπο του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης. Πρόκειται για μία σύνθεση δραματοποιημένων κειμένων των, Ηροδότου, Αισχύλου, Καβάφη και άλλων συγγραφέων.
Ο συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου δημιουργεί ένα νέο μουσικό έργο σε λιμπρέτο από τα «Ακριτικά», από την ιστορία του Ηροδότου, τα ποιήματα του Καβάφη και τα διηγήματα του Άγγελου Βλάχου.
Τα μέλη της Κοσμητείας
Στην κοσμητεία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, προσωπικότητες όπως η Αντρή Αναστασιάδη, σύζυγος του Κύπριου Προέδρου, η Οντρεΐ Αζουλέ, γενική διευθύντρια της UNESCO, η Κέρι Κένεντι, πρόεδρος του R.F. Kennedy Human Rights, ο Ζαν Μισέλ Ζαρ, συνθέτης και πρέσβης καλής θελήσεως της UNESCO, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου, o Ουόλε Σογίνκα, νομπελίστας συγγραφέας από τη Νιγηρία, η Ελένη Αρβελέρ, πρύτανης και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, η ’Αννα Ψαρούδα Μπενάκη, πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών 2020, ο Ζάχι Χαουάς, αρχαιολόγος και πρώην υπουργός Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, και πολλοί ακόμα επιστήμονες, καθηγητές και πολιτικοί, καθώς και οι δήμαρχοι Αθηναίων, Μαραθώνα, Λαμιέων, Αίγινας, Σπάρτης, Πειραιά, Θηβαίων, Αλιάρτου-Θεσπιέων και οι περιφερειάρχες Πελοποννήσου, Αττικής και Στερεάς Ελλάδας.
Από πλευράς ιδρύματος Μ. Βαρδινογιάννη, οι πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν αφορούν το εκπαιδευτικό, το επιστημονικό, το ανθρωπιστικό και το πολιτιστικό πεδίο, αλλά και την ανακαίνιση και επέκταση του Κέντρου Υγείας της Σαλαμίνας σε ένα μεγάλο ιατρικό κέντρο.
Ως προς τον προγραμματισμό των εκδηλώσεων, από πλευράς Ιδρύματος Μ. Βαρδινογιάννη θα διοργανωθούν τρεις επιστημονικές εκδηλώσεις. Η επιστημονική ημερίδα με θέμα «Θερμοπύλες και Σαλαμίνα, αποτιμώντας τη σημασία τους» θα διεξαχθεί τη Δευτέρα, 20 Ιανουαρίου 2020 στο ΚΠΙΣΝ, με την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και τη συμμετοχή έξι σπουδαίων καθηγητών: των Ρόντερικ Μπήτον, ομότιμου καθηγητή, έδρα Κοραή Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο King’s College του Λονδίνου, Πολ Κάρτλεντζ, καθηγητή Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, Αθανάσιου Πλατιά, καθηγητή Στρατηγικής στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά, Γεώργιου Πρεβελάκη, ομότιμου καθηγητή Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Σορβόννης (Paris 1), ’Αγγελου Χανιώτη, καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Institute of Advanced Study του Πανεπιστημίου Princeton και Λουκά Τσούκαλη, ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και προέδρου του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).
Στις 22 Ιανουαρίου 2020 θα διοργανωθεί εκδήλωση με θέμα «Οι πολλοί και οι λίγοι», σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ, στην αίθουσα τελετών (κεντρικό κτίριο, Πανεπιστημίου 30), με την επιμέλεια και κεντρική ομιλία του καθηγητή Κων/νου Μπουραζέλη, ομότιμου καθηγητή ιστορίας στο ΕΚΠΑ, και τη συμμετοχή αρχηγών κρατών που θα μιλήσουν «για τη σημασία συνύπαρξης των λαών και της προσφοράς χωρών μικρών αλλά με μεγάλο πολιτιστικό βάρος στην ιστορία της ανθρωπότητας», όπως επισήμανε η κ. Βαρδινογιάννη.
Ειδικά πάνελ με αντίστοιχα θέματα θα διοργανωθούν από το ίδρυμα στο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών (6/3/20) και στο Athens Democracy Forum (30/9/20), ενώ τον Νοέμβριο θα διοργανωθεί επιστημονική εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής με την επιμέλεια της Ελένης Αρβελέρ και τη συμμετοχή καθηγητών, όπως ο Κ. Μπουραζέλης, ο Θ. Βερέμης και ο Γ. Λώλος.
Η κορύφωση των εκδηλώσεων έχει οριστεί για τις 22 Ιουλίου 2020 στη Σαλαμίνα, με τη συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού και τη συνεργασία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. «Μια εκδήλωση που θα τιμηθεί από διεθνείς προσωπικότητες και θα περιλαμβάνει και επιστημονική ξενάγησή τους από τον καθηγητή Γ. Λώλο», για την οποία θα γίνει ξεχωριστή ανακοίνωση και συνέντευξη Τύπου.
Ως προς τις εκπαιδευτικές δράσεις του ιδρύματος, σκοπό τους είναι «η ιστορία αυτών των μαχών και η σημασία τους να γίνει κτήμα της νέα γενιάς», όπως δήλωσε η κ. Βαρδινογιάννη. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για έναν πανελλήνιο διαγωνισμό δοκιμίου για μαθητές και μαθήτριες Γ′ Γυμνασίου, Α & Β′ Λυκείου με θέμα «Ναυμαχία Σαλαμίνας-Μάχη Θερμοπυλών. 2.500 χρόνια μετά», που θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο και θα διαρκέσει ως τον Μάρτιο. Πρόεδρος της κριτικής επιτροπής θα είναι ο Γ. Μπαμπινιώτης, ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας του ΕΚΠΑ, ενώ τα έπαθλα για τους τρεις πρώτους μαθητές αφορούν εκπαιδευτικά ταξίδια στο Λούβρο, στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και στο Βρετανικό Μουσείο. Επίσης, θα διεξαχθεί πανελλήνιος διαγωνισμός ζωγραφικής για μαθητές του Δημοτικού, με θέμα η Μάχη των Θερμοπυλών και η Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Τα οικονομικά προβλήματα του Δήμου Σαλαμίνας
Το υπουργείο Εσωτερικών ενέταξε τον Δήμο Σαλαμίνας ο οποίος «αντιμετωπίζει τεράστια οικονομικά προβλήματα» «σε ένα ειδικό πρόγραμμα 40 εκατ. ευρώ το οποίο νομοθετήθηκε πριν από 4 μέρες», σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρικάκο. Το χρέος του Δήμου Σαλαμίνας έχει σχέση με την ΕΥΔΑΠ και είναι ύψους περίπου 2,4 εκατ. ευρώ. «Υπήρξε ρύθμιση και διακανονισμός αυτού του χρέους και στήριξη, από πλευράς του υπουργείου Εσωτερικών, του Δήμου Σαλαμίνας, για να ξεφύγει από αυτή την κατάσταση και να είναι σε θέσει να κάνει αυτοτελώς τους προγραμματισμούς του», τόνισε ο κ. Θεοδωρικάκος.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ