Στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν τη βίαιη συμπεριφορά κατά των γυναικών από τους συζύγους ή συντρόφους τους, οι φεμινιστές συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στο ρόλο της πατριαρχίας και της ανδρικής κυριαρχίας.
Θεωρούν ότι η κοινωνία και όλοι οι θεσμοί της συμπεριλαμβανομένης και της οικογένειας είναι πατριαρχικοί.
Πιστεύουν ότι η πατριαρχία αποτελεί ένα κοινωνικό σύστημα που «στηρίζεται στις σχέσεις δύναμης καθώς και στις βιολογικές διαφορές μεταξύ των φύλων» και «που δίνει τη δυνατότητα, αν δεν απαιτεί, στους άνδρες να κυριαρχούν επί των γυναικών.»(Abramovitz, 1989.)
Οι φεμινιστές αντιμάχονται την πατριαρχία και υποστηρίζουν ότι οι άνδρες χρησιμοποιούν το πατριαρχικό κοινωνικό σύστημα για να εκμεταλλεύονται και να ελέγχουν τη συμπεριφορά των γυναικών τόσο εντός όσο και εκτός της οικογένειας.
Η αυστηρή υπακοή στις κοινωνικές φόρμες, η πρόσδοση αρνητικών ετικετών στις γυναίκες που δεν προσαρμόζονται, οι άκαμπτοι ρόλοι που επιφορτίζονται οι άνδρες και οι γυναίκες από τη γέννησή τους, η αδυναμία πρόσβασης στα ζωτικά επαγγέλματα και στην οικονομική ανεξαρτησία και η βία, όλα συντείνουν να βάζουν φραγμούς σε όσα οι γυναίκες μπορούν να γίνουν και να κάνουν.
Η Pagelow (1981), μια φεμινίστρια ερευνήτρια σημείωσε ότι οι προαναφερθέντες παράγοντες συνδυασμένοι επηρεάζουν αποφασιστικά την απόφαση κάθε κακοποιημένης γυναίκας να αφήσει ή όχι τον βίαιο σύντροφό της. Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, η Pagelow (1981) πρότεινε:
«Όσο λιγότεροι οι οικονομικοί πόροι, τόσο αρνητικότερη η ανταπόκριση από τους κοινωνικούς θεσμούς, και όσο πιο έντονη είναι η πρόσδεση στην παραδοσιακή ιδεολογία των γυναικών που έχουν κακοποιηθεί τόσο πιθανότερο να παραμείνουν στις σχέσεις με τους κακοποιούς τους και τόσο λιγότερο πιθανό να προβούν σε ενέργειες που θα αλλάξουν την κατάσταση προς μία θετική κατεύθυνση.»
Με τον όρο «παραδοσιακή ιδεολογία», η Pagelow (1981) εννοούσε «μια αρκετά ευρεία γκάμα από παραδοσιακά πιστεύω προς όφελος της πατριαρχικά οργανωμένης κοινωνικής δομής.» Για τις γυναίκες, η παραδοσιακή ιδεολογία δίνει έμφαση στη θέση τους ως μητέρες και συζύγους πού ανήκουν στο σπίτι. Θεωρεί τις γυναίκες κατώτερες από τους άνδρες, και δίνει σε αυτές δευτερεύοντα ρόλο σε αξία όσο και σε δύναμη. (Okun, 1986).
Η Walker (1979), μια άλλη φεμινίστρια ψυχολόγος και ίσως η πιο διαπρεπής ειδική επί του θέματος παρατήρησε ότι 75% του δείγματος κακοποιημένων γυναικών είχαν να αναφέρουν ένα πατερναλιστικό τύπο ανατροφής. Αυτό τις ωθούσε να μην παίρνουν επαρκή προστατευτικά μέτρα για λογαριασμό τους, να μη χρησιμοποιούν τη δύναμη τους και να απαντούν παθητικά στην κακοποίηση τους.
Τονίζοντας τη σημασία του ρόλου των φύλων στην κοινωνικότητα, η Del Martin (1976) υπέδειξε ότι οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να υπερηφανεύονται για έναν καλό γάμο και συχνά αναλαμβάνουν την πλήρη ευθύνη για έναν κακό γάμο. Εάν μια γυναίκα αισθάνεται ότι ο γάμος της αποτυγχάνει, είναι πιθανό να ντρέπεται. Θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να τον σώσει.
Στην κοινωνία μας, οι γυναίκες ενθαρρύνονται να πιστεύουν ότι η αποτυχία του γάμου τους αντιπροσωπεύει τη δική τους αποτυχία. Δεν έχουν αξία ως άτομα μακριά από τους συζύγους τους.
Η Pagelow (1984) δήλωσε ότι όταν αυτά τα συναισθήματα υποστηρίζονται και γίνονται πιεστικά από επαγγελματίες, φίλους, γείτονες και συγγενείς, οι κακοποιημένες γυναίκες βλέπουν τον εαυτό τους, αλλά φαίνονται και από τους άλλους περισσότερο σαν «θύτες» αντί εκείνων που τις χτυπούν.
Οι φεμινίστριες δίνουν έμφαση στη μακρόχρονη ιστορία της επιθετικότητας κατά των γυναικών. Ισχυρίζονται ότι οι άνδρες χτυπούν τις γυναίκες διότι μπορούν να το κάνουν και επειδή πιστεύουν ότι πρέπει να έχουν όλη τη δύναμη, να τις ελέγχουν και να είναι στην κορυφή. (Walker, 2016, 1984). Έτσι παίρνουν και έχουν ότι θέλουν γρήγορα και με λίγες, αν υπάρξουν συνέπειες.
Ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώνουν τα αγόρια στην κοινωνία μας οδηγεί σε αυτές τις προσδοκίες. Η χρήση βίας δηλαδή είναι θέμα μαθήσεως.
Για να διατηρήσουν την κυριαρχία τους και να παίρνουν ότι θέλουν, οι άνδρες χρησιμοποιούν ωμή βία.Το ξυλοκόπημα λοιπόν της συζύγου κατά συνέπεια «είναι μια φυσιολογική βία που δε διαπράττεται από τρελούς άνδρες αλλά από αυτούς που πιστεύουν ότι η πατριαρχία είναι το δικαίωμά τους και ο γάμος τους δίνει απεριόριστο έλεγχο επί των γυναικών τους και ότι η άσκηση βίας είναι ένα αποδεκτό μέσο επιβολής αυτού του ελέγχου». (Dutton, 1995).