Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής σήμερα και αξίζει να θυμηθούμε ότι στην Ελλάδα, το φαγητό κατείχε πάντοτε κεντρική θέση σε κάθε πτυχή της ζωής των κατοίκων. Η άρρηκτη σύνδεση της υγείας μας με την καλή διατροφή είναι παμπάλαια, και στη χώρα μας αλλά και σε όλη την Μεσόγειο.
Δυστυχώς όμως, πλέον έχουμε αποσυνδεθεί από την παραγωγή της τροφής μας. Ειδικά όσοι ζούμε σε πόλεις, ξεχνάμε ότι η τροφή ξεκινάει από κάποιο αγρόκτημα, περνάει από πολλαπλά στάδια, μεθόδους και τεχνικές, ενώ για την παραγωγή της απαιτούνται πόροι (νερό, χώμα, βιοποικιλότητα, ενέργεια) που είναι πολύτιμοι για την ισορροπία και την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων από τα οποία εξαρτάται και η δική μας υγεία.
Ένα από τα πράγματα που συχνά παραμελούμε είναι ότι η καθημερινή κατανάλωση κρέατος, εκτός από το ότι επιβαρύνει σημαντικά τη δική μας υγεία, καταστρέφει το κλίμα, το νερό, το έδαφος και την υγεία του πλανήτη μας.
Η βιομηχανική κτηνοτροφία είναι η μεγαλύτερη αιτία αποψίλωσης δασών παγκοσμίως. Η παραγωγή κρέατος είναι μία τεράστια βιομηχανία, με στόχο το κέρδος, και γίνεται πλέον σε τόσο μεγάλη κλίμακα που ο πλανήτης μας δεν αντέχει. Κάθε μέρα που περνά, ατέλειωτες εκτάσεις γης καθαρίζονται (ακόμη και δασικές) ώστε να καλλιεργηθεί ζωοτροφή για τα δισεκατομμύρια ζώα που εκτρέφονται σε όλον τον κόσμο, συμβάλλοντας σημαντικά στην επιδείνωση της κλιματικής κρίσης.
Μερικά σημαντικά και ταυτόχρονα σοκαριστικά στοιχεία:
Για να καλυφθεί η σημερινή ζήτηση σε κρέας και αλλαντικά, εκτρέφονται παγκοσμίως περισσότερα από 1 δισ γουρούνια, 19 δισ κοτόπουλα και 1,4 δισ. βοοειδή.
Η μαζική εκτροφή βοοειδών ευθύνεται για περίπου το 80% των αποψιλωμένων περιοχών του Αμαζονίου.
Το ποσοστό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη βιομηχανική κτηνοτροφία φτάνει το 19% και ισοδυναμεί σχεδόν με το ποσοστό των εκπομπών που προκαλούνται από το σύνολο του τομέα μεταφορών: αυτοκίνητα, αεροπλάνα, τρένα και πλοία, όλα μαζί! Και αν υπολογίσουμε την αλλαγή χρήσης γης και την αποψίλωση των δασών, το ποσοστό αυτό φτάνει σχεδόν στο ¼ των εκπομπών!
Το 80% της παγκόσμιας καλλιέργειας σόγιας (κυρίως μεταλλαγμένης) προορίζεται για ζωοτροφή των ζώων που παράγουν κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα και μόλις το υπόλοιπο 20% για ανθρώπινη κατανάλωση. Η καλλιέργεια της σόγιας απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού και χημικών (φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων).
Η ποσότητα νερού (403.000 λίτρα) που χρησιμοποιείται για να παράγουμε κρέας και γαλακτοκομικά που θα καταναλωθούν σε έναν χρόνο, ισοδυναμεί με το νερό που χρειάζεται ένας άνθρωπος για να κάνει ντους 17 φορές την ημέρα, ή αλλιώς, 6.190 ντους τον χρόνο!
Αν δεν κάνουμε κάτι τώρα, περισσότερα πολύτιμα οικοσυστήματα που φιλοξενούν μοναδικά ζώα θα καταστραφούν και θα χάσουμε τη μάχη με την κλιματική κρίση. Αν συνεχίσουμε να καταναλώνουμε κρέας και γαλακτοκομικά με την ποσότητα και συχνότητα που το κάνουμε σήμερα, μέχρι το 2050 το 52% των εκπομπών αερίων στην ατμόσφαιρα θα προέρχεται από τη γεωργία, ενώ το 70% των εκπομπών αυτών θα προέρχεται από τη βιομηχανική κτηνοτροφία.
Μπορούμε όμως να αλλάξουμε συνήθειες, αφού η αλλαγή έρχεται και από εμάς και τις απλές, καθημερινές επιλογές μας. Μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση κρέατος τουλάχιστον στο μισό (για αρχή), κι έτσι να ωφελήσουμε τόσο την υγεία του περιβάλλοντος (λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κοκ) όσο και τη δική μας υγεία, όπως προκύπτει από την ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που κατατάσσει το επεξεργασμένο κρέας (αλλαντικά) στα “καρκινογόνα” και το κόκκινο κρέας στα “μάλλον καρκινογόνα”.
Αν καταναλώναμε λιγότερο κρέας, θα εκτρέφονταν λιγότερα ζώα και θα χρειαζόμασταν λιγότερη έκταση για τις ζωοτροφές. Θα αφήναμε τα δάση ήσυχα, να μας δίνουν οξυγόνο και να καθαρίζουν τον αέρα από το επικίνδυνο διοξείδιο του άνθρακα, θα χρειαζόμασταν λιγότερους υδάτινους πόρους. Η μείωση του κρέατος είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για τους εαυτούς μας, την υγεία μας και τον πλανήτη.
***
Αρχικό κείμενο: Έλενα Δανάλη, υπεύθυνη εκστρατείας για τη βιώσιμη γεωργία, ελληνικό γραφείο Greenpeace
Προσαρμογή κειμένου: Σμαράγδα Σκούλου, τμήμα επικοινωνίας, ελληνικό γραφείο Greenpeace