Η πρόεδρος της Βουλής των αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, δήλωσε την Πέμπτη πως έδωσε οδηγία στη δικαστική επιτροπή της Βουλής να συντάξει άρθρα για την παραπομπή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη δικαιοσύνη σχετικά με τις προσπάθειές του να πιέσει την Ουκρανία να πραγματοποιήσει έρευνα σε βάρος πολιτικού του αντιπάλου.
«Τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα. Ο πρόεδρος προέβη σε κατάχρηση εξουσίας για προσωπικό του πολιτικό όφελος, σε βάρος της εθνικής μας ασφάλειας, μπλοκάροντας στρατιωτική βοήθεια και μια κρίσιμη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο με αντάλλαγμα μια ανακοίνωση για έρευνα σε βάρος του πολιτικού του αντιπάλου» είπε η Πελόζι σε τηλεοπτική της δήλωση.
«Δυστυχώς, αλλά με βεβαιότητα και ταπεινότητα, με πίστη στους ιδρυτές μας, και τις καρδιές μας γεμάτες αγάπη για την Αμερική, σήμερα ζητώ από τον πρόεδρό μας να προχωρήσει με άρθρα παραπομπής στη δικαιοσύνη» πρόσθεσε, αναφερόμενη στον πρόεδρο της δικαστικής επιτροπής, Τζέρολντ Νάντλερ.
Απαντώντας σε ερώτημα εάν οι Δημοκρατικοί θέλουν να παραπέμψουν τον Τραμπ, επειδή τον μισούν, αρνήθηκε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αυτό, σημειώνοντας ότι οι βουλευτές κάνουν το συνταγματικό καθήκον τους για να αποτρέψουν την κατάχρηση των προεδρικών εξουσιών.
Η Πελόζι έκανε τις δηλώσεις αυτές μία ημέρα αφού η επιτροπή πραγματοποίησε ακρόαση όπου τρεις ειδικοί συνταγματολόγοι που κλήθηκαν από Δημοκρατικούς βουλευτές είπαν ότι ο Τραμπ είχε επιδοθεί σε συμπεριφορές που αποτελούν αδικήματα που χρήζουν παραπομπής στη δικαιοσύνη, βάσει του Συντάγματος. Ένας τέταρτος ειδικός, που κάλεσαν Ρεπουμπλικανοί βουλευτές, χαρακτήρισε τη διαδικασία – της οποίας ηγούνται οι Δημοκρατικοί- εσπευσμένη και ελαττωματική.
Τα άρθρα παραπομπής στη Δικαιοσύνη αντιπροσωπεύουν επίσημες κατηγορίες εναντίον του Τραμπ και θα συντάσσονταν στη δικαστική επιτροπή πριν βγουν στην πλήρη Βουλή. Εάν η ελεγχόμενη από τους Δημοκρατικούς περάσει τα άρθρα, όπως αναμένεται, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια δίκη στη Γερουσία, σχετικά με το αν ο Τραμπ θα καταδικαστεί για τις κατηγορίες αυτές και θα καθαιρεθεί. Οι Ρεπουμπλικανοί ελέγχουν τη Γερουσία, και δεν έχουν φανεί να υποστηρίζουν την καθαίρεση του Τραμπ.
Η Στέφανι Γκρίσαμ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, έγραψε στο Twitter πως η Πελόζι και άλλοι Δημοκρατικοί θα «έπρεπε να ντρέπονται», προσθέτοντας πως ο Τραμπ «δεν έχει κάνει τίποτα άλλο από το να ηγείται της χώρας μας- με αποτέλεσμα μια ακμάζουσα οικονομία, περισσότερες θέσεις εργασίας και ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις, για να αναφερθούμε σε λίγα μόνο από τα σημαντικά του επιτεύγματα. Ανυπομονούμε για μια δίκαιη δίκη στη Γερουσία».
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει προβεί σε «μπαράζ» από tweets.
«Οι Δημοκρατικοί Που Δεν Κάνουν Τίποτα είχαν μια ιστορικά άσχημη ημέρα χθες στη Βουλή. Δεν έχουν τίποτα για να υποστηρίξουν την παραπομπή, και υποβαθμίζουν τη χώρα μας. Αλλά τίποτα δεν έχει σημασία για αυτούς, έχουν τρελαθεί. Ως εκ τούτου λέω, αν είναι να με παραπέμψετε, κάντε το τώρα, γρήγορα, για να έχουμε μια δίκαιη δίκη στη Γερουσία, και η χώρα μας να ξαναρχίσει τις δουλειές της. Θα έχουμε τον Σιφ, τους Μπάιντεν, την Πελόζι και πολλούς άλλους να καταθέτουν, και θα αποκαλύψουμε, για πρώτη φορά, πόσο διεφθαρμένο είναι το σύστημά μας. Εκλέχθηκα για να “καθαρίσω τον βάλτο” και αυτό κάνω!»
«Οι Δημοκρατικοί Που Δεν Κάνουν Τίποτα, της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, μόλις ανακοίνωσαν ότι θα προσπαθήσουν να με παραπέμψουν για το ΤΙΠΟΤΑ. Ήδη τα παράτησαν με τα γελοία “πράγματα” του Μιούλερ, οπότε τώρα βάζουν τα καπέλα τους σε δύο εντελώς πρέπουσες (τέλειες) τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Ουκρανό πρόεδρο...Αυτό θα σημαίνει ότι η σημαντική και σπάνια χρησιμοποιούμενη διαδικασία της παραπομπής στη Δικαιοσύνη θα χρησιμοποιείται συχνά για επιθέσεις ενάντια σε μελλοντικούς προέδρους. Δεν είχαν αυτό κατά νου οι ιδρυτές μας. Το καλό είναι πως οι Ρεπουμπλικανοί δεν ήταν ποτέ ξανά πιο ενωμένοι. Θα νικήσουμε!».
Τι είναι το «impeachment»;
Οι ιδρυτές των ΗΠΑ φοβούνταν πως οι πρόεδροι μπορεί να προέβαιναν σε κατάχρηση των εξουσιών τους, οπότε στο Σύνταγμα της χώρας συμπεριέλαβαν μια διαδικασία για την απομάκρυνση ενός προέδρου από την εξουσία.
Ο πρόεδρος μπορεί να καθαιρεθεί για «προδοσία, δωροδοκία ή άλλα μεγάλα εγκλήματα και παραπτώματα».
Ιστορικά, σε αυτά περιλαμβάνονταν περιπτώσεις διαφθοράς και κατάχρησης της εμπιστοσύνης του κοινού. Ο πρώην πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ, ενώ ήταν στο Κογκρέσο, είχε πει πως «ένα αδίκημα που μπορεί να παραπεμφθεί στη Δικαιοσύνη είναι οτιδήποτε θεωρήσει η πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων σε κάποια στιγμή της ιστορίας».
Κανένας πρόεδρος δεν έχει καθαιρεθεί ως άμεσο αποτέλεσμα παραπομπής στη Δικαιοσύνη (impeachment). Ένας, ο Ρίτσαρντ Νίξον, παραιτήθηκε πριν καθαιρεθεί. Δύο, ο Άντριου Τζόνσον και ο Μπιλ Κλίντον, παραπέμφθηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, μα δεν καταδικάστηκαν από τη Γερουσία.
Πώς γίνεται;
Η διαδικασία παραπομπής στη Δικαιοσύνη αρχίζει στη Βουλή των Αντιπροσώπων, που συζητά και ψηφίζει εάν θα απαγγελθούν κατηγορίες σε βάρος του προέδρου μέσω έγκρισης ενός ψηφίσματος περί παραπομπής στη Δικαιοσύνη, ή «άρθρων παραπομπής», με απλή πλειοψηφία των μελών του σώματος.
Το Σύνταγμα δίνει στους ηγέτες της Βουλής περιθώρια ευελιξίας ως προς το πώς να πραγματοποιήσουν τις διαδικασίες παραπομπής, έχουν πει ειδικοί.
Η επιτροπή πληροφοριών της Βουλής πραγματοποίησε έρευνα σχετικά με το αν ο Τραμπ έκανε κατάχρηση εξουσίας για να πιέσει τη Ουκρανία να αρχίσει έρευνες που θα τον ωφελούσαν πολιτικά, πριν εκδώσει επίσημη αναφορά για τα στοιχεία.
Η δικαστική επιτροπή θα χρησιμοποιήσει την αναφορά για να εξετάσει το ενδεχόμενο επίσημων κατηγοριών, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση μιας πλήρους ψηφοφορίας στη Βουλή μέχρι τα τέλη του Σεπτεμβρίου.
Εάν η Βουλή εγκρίνει τα άρθρα παραπομπής, θα γίνει δίκη στη Γερουσία. Τα μέλη της Βουλής λειτουργούν ως εισαγγελείς, οι γερουσιαστές ως ένορκοι. Πρόεδρος είναι ο επικεφαλής δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Ιστορικά, στον πρόεδρο επιτρέπεται να έχει συνηγόρους υπεράσπισης, να καλεί μάρτυρες και να ζητά έγγραφα.
Μπορεί η Γερουσία να αρνηθεί δίκη;
Υπάρχει διαφωνία σχετικά με το αν το Σύνταγμα απαιτεί δίκη στη Γερουσία. Ωστόσο οι κανόνες που είναι σε ισχύ στη Γερουσία απαιτούν δίκη, και ο Μιτς Μακ Κόνελ, επικεφαλής της πλειοψηφίας στη Γερουσία, έχει πει δημόσια πως θα επιτρέψει να συμβεί κάτι τέτοιο.
Οι Ρεπουμπλικανοί θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να τροποποιήσουν αυτούς τους κανόνες, αλλά μια τέτοια κίνηση θα εμπεριείχε πολιτικούς κινδύνους, και θεωρείται μάλλον απίθανη, σύμφωνα με ειδικούς.
Μπορεί να αρχίσει δίκη και να τελειώσει γρήγορα;
Οι κανόνες της Γερουσίας επιτρέπουν στα μέλη της να υποβάλουν, πριν το τέλος της δίκης, αιτήματα για ανάκληση των κατηγοριών σε βάρος του προέδρου. Εάν περάσει τέτοιο αίτημα με απλή πλειοψηφία, οι διαδικασίες παραπομπής σε δίκη πρακτικά τελειώνουν.
Ποια είναι η σύνθεση στο Κογκρέσο;
Οι Δημοκρατικοί ελέγχουν το Κογκρέσο. Η Βουλή έχει 431 μέλη, εκ των οποίων οι 233 είναι Δημοκρατικοί. Ως αποτέλεσμα, οι Δημοκρατικοί μπορούν να παραπέμψουν τον Τραμπ χωρίς υποστήριξη από τους Ρεπουμπλικανούς.
Η Γερουσία έχει 53 Ρεπουμπλικανούς, 45 Δημοκρατικούς και δύο ανεξάρτητους, που συνήθως ψηφίζουν με τους Δημοκρατικούς. Η καταδίκη και καθαίρεση ενός προέδρου θα απαιτούσε πλειοψηφία δύο τρίτων. Μια καταδίκη του Τραμπ φαντάζει απίθανη. Εάν και οι 100 γερουσιαστές ψήφιζαν, τουλάχιστον 10 Ρεπουμπλικανοί και όλοι οι Δημοκρατικοί και ανεξάρτητοι θα έπρεπε να ψηφίσουν εναντίον του.
(με πληροφορίες από Reuters)