Πυρηνικά όπλα: Αύξηση- ρεκόρ στις δαπάνες ενίσχυσης των πυρηνικών οπλοστασίων το 2023

Οι πυρηνικές δυνάμεις δαπάνησαν 10,8 δισ δολάρια επιπλέον στα οπλοστάσιά τους σε σχέση με το προηγούμενο έτος
Φωτογραφία αρχείου
Φωτογραφία αρχείου
Anton Petrus via Getty Images

To 2023 οι πυρηνικές δυνάμεις του πλανήτη δαπάνησαν 10,8 δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον (+13,4%) στα πυρηνικά τους οπλοστάσια σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας στα 91,4 δισ. δολάρια σε πυρηνικά όπλα, σύμφωνα με έκθεση της ICAN (International Campaign to Abolish Nuclear Weapons).

Οι ΗΠΑ είχαν τη μεγαλύτερη αύξηση, περίπου 18%. Για την ακρίβεια, οι ΗΠΑ δαπάνησαν περισσότερα από όλες τις άλλες χώρες μαζί, στα 51,5 δισ. Η Κίνα ξεπέρασε τη Ρωσία, κατακτώντας τη δεύτερη θέση, στα 11,9 δισ. δολάρια, και η Ρωσία βρέθηκε στην τρίτη, με 8,3 δισ. δολάρια.

Το 2023 είκοσι εταιρείες που εργάζονταν στην ανάπτυξη και συντήρηση πυρηνικών όπλων έβγαλαν τουλάχιστον 31 δισεκατομμύρια δολάρια από αυτές τις δραστηριότητες. Υπάρχουν συμβόλαια σε εξέλιξη σχετικά με πυρηνικά όπλα αξίας τουλάχιστον 335 δισ. δολαρίων, κάποια εκ των οποίων συνεχίζονται για πάνω από μια δεκαετία. Το 2023 δόθηκαν συμβόλαια νέων πυρηνικών όπλων ύψους τουλάχιστον 7,9 δισ. δολαρίων.

Το ICAN δημοσιεύει την ετήσια ανάλυσή του εδώ και πέντε χρόνια και σε αυτό το χρονικό διάστημα οι παγκόσμιες πυρηνικές δαπάνες έχουν αυξηθεί 34%.

Οι εννιά χώρες με πυρηνικά όπλα είναι οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, η Ινδία, το Ισραήλ, η Βόρεια Κορέα, το Πακιστάν και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Αντίστοιχα είναι τα συμπεράσματα και σε σχετική έκθεση του SIPRI (Stockholm International Peace Research Institute): Όπως αναφέρεται, οι εννιά χώρες συνεχίζουν τον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών οπλοστασίων τους. Παράλληλα, από ένα σύνολο 12.121 πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως τον Ιανουάριο του 2024, περίπου 9.585 ήταν σε στρατιωτικά αποθέματα για πιθανή χρήση, 3.904 ήταν ανεπτυγμένες σε πυραύλους και αεροσκάφη (60 παραπάνω από τον Ιανουάριο του 2023) και ό,τι απομένει ήταν σε αποθήκευση. Περίπου 2.100 από τις ανεπτυγμένες κεφαλές ήταν σε κατάσταση υψηλής επιχειρησιακής ετοιμότητας, σε βαλλιστικούς πυραύλους. Σχεδόν όλες αυτές οι κεφαλές ανήκαν στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, μα για πρώτη φορά θεωρείται πως η Κίνα είχε κεφαλές σε υψηλή επιχειρησιακή ετοιμότητα.

«Αν και το παγκόσμιο σύνολο πυρηνικών κεφαλών συνεχίζεται να μειώνεται καθώς όπλα του Ψυχρού Πολέμου αποσυναρμολογούνται σταδιακά, δυστυχώς συνεχίζουμε να βλέπουμε αυξήσεις ανά έτος στον αριθμό των επιχειρησιακών πυρηνικών κεφαλών» είπε ο Νταν Σμιθ, διευθυντής του SIPRI. «Αυτή η τάση φαίνεται πως μάλλον θα συνεχιστεί και πιθανώς θα επιταχυνθεί τα επόμενα χρόνια και είναι εξαιρετικά ανησυχητική».

Η Ινδία, το Πακιστάν και η Βόρεια Κορέα επιδιώκουν να αποκτήσουν δυνατότητα εκτόξευσης πολλαπλών κεφαλών με έναν πύραυλο, κάτι που έχουν ήδη οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Κίνα.

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ μαζί έχουν περίπου το 90% όλων των πυρηνικών όπλων. Τα μεγέθη των πυρηνικών στρατιωτικών αποθεμάτων τους φαίνονται να έχουν μείνει σταθερά το 2023, αν και η Ρωσία εκτιμάται πως έχει αναπτύξει περίπου 36 επιπλέον κεφαλές σε επιχειρησιακές δυνάμεις σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2023. Στην έκθεση υπογραμμίζεται πως η διαφάνεια ως προς τις πυρηνικές δυνάμεις έχει υποχωρήσει και στις δύο χώρες στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Σημειώνεται πως αν και η Ρωσία είχε κάνει λόγο για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία, δεν έχουν υπάρξει οπτικά στοιχεία πως αυτό έχει συμβεί.

Πέρα από τα στρατιωτικά τους αποθέματα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ έχουν η καθεμία πάνω 1.200 κεφαλές που έχουν αποσυρθεί από τη στρατιωτική υπηρεσία και είναι σε φάση σταδιακής αποσυναρμολόγησης/ διάλυσης.

Το SIPRI εκτιμά ότι το μέγεθος του κινεζικού πυρηνικού οπλοστασίου αυξήθηκε από τις 410 κεφαλές τον Ιανουάριο του 2023 στις 500 τον Ιανουάριο του 2024 και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται. Για πρώτη φορά επίσης η Κίνα ίσως αναπτύσσει μικρό αριθμό κεφαλών σε πυραύλους εν μέσω ειρήνης. Ανάλογα το τι αποφάσεις θα ληφθούν για τη δομή των δυνάμεών της, η Κίνα θα μπορούσε να έχει εν δυνάμει τουλάχιστον όσους διηπειρωτικούς έχουν η Ρωσία και οι ΗΠΑ (χωριστά) στο τέλος της δεκαετίας- αν και το απόθεμα πυρηνικών κεφαλών της αναμένεται να παραμείνει μικρότερο από αυτά των δύο αυτών χωρών.

«Η Κίνα επεκτείνει το πυρηνικό της οπλοστάσιο ταχύτερα από κάθε άλλη χώρα» είπε ο Χανς Κρίστενσεν, Associate Senior Fellow στο Weapons of Mass Destruction Programme του SIPRI και διευθυντής του Nuclear Information Project της Federation of American Scientists. «Μα σχεδόν σε όλες τις χώρες με πυρηνικό οπλοστάσιο υπάρχουν είτε σχέδια είτε σημαντικές κινήσεις για την αύξηση των πυρηνικών δυνάμεων» πρόσθεσε.

Δημοφιλή