Εντείνεται το θρίλερ με τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια στην Ουκρανία, ο οποίος βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης Ζελένσκι- Γκουτέρες- Ερντογάν την Πέμπτη.
O Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι είπε πως ο ίδιος και ο Γκουτέρες έχουν συμφωνήσει για τις παραμέτρους μια πιθανής αποστολής της ΙΑΕΑ (International Atomic Energy Agency) στη Ζαπορίζια, ενώ τόνισε πως οι ρωσικές δυνάμεις πρέπει να αποσυρθούν άμεσα και να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς. Όπως σημείωσε, μια πιθανή επίσκεψη της ΙΑΕΑ θα έπρεπε να γίνει «νόμιμα μέσω περιοχής ελεύθερης από τους κατακτητές».
Το βράδυ της Πέμπτης το NBC News μετέδωσε ότι η ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών ανέφερε πως η Ρωσία φέρεται να έδωσε εντολή στους εργαζόμενους στον σταθμό- τον μεγαλύτερο στην Ευρώπη να μην πάνε στη δουλειά την Παρασκευή. Η εξέλιξη αυτή, αν ισχύει, λαμβάνει χώρα καθώς Ρωσία και Ουκρανία αλληλοκατηγορούνται για σχεδιασμό περιστατικού- προβοκάτσιας την Παρασκευή στο πυρηνικό σταθμό.
Η Ρωσία την Πέμπτη ανέφερε πως θα μπορούσε να κλείσει τον σταθμό, προειδοποιώντας ότι υπάρχει κίνδυνος καταστροφής λόγω βομβαρδισμών από τους Ουκρανούς. Η Ουκρανία από πλευράς της κατηγορεί τη Ρωσία πως σχεδιάζει προβοκάτσια. «Υπάρχουν νέες πληροφορίες...πως για αύριο, 19 Αυγούστου, υπάρχει εντολή για την πλειονότητα του προσωπικού να μην πάει στο δουλειά» είπε στο NBC News o Αντρίι Γιούσοφ, εκπρόσωπος του Κεντρικού Διευθυντηρίου Πληροφοριών του υπουργείου Άμυνας της Ουκρανίας. «Αυτό λένε οι Ρωσία στους δικούς τους, κυρίως στους εργαζομένους της Rosatom» είπε, αναφερόμενος στη ρωσική πυρηνική υπηρεσία. Κατά τον ίδιο, αυτό ενδεχομένως να είναι στοιχείο πως η Ρωσία ετοιμάζει «μεγάλης κλίμακας προβοκάτσια» στον σταθμό την Παρασκευή.
Η Ρωσία από πλευράς της δεν επιβεβαίωσε εάν υπάρχει προσωπικό της Rosatom στη Ζαπορίζια. Νωρίτερα την Πέμπτη το ρωσικό υπουργείο Άμυνας κατηγόρησε την Ουκρανία και αυτούς που χαρακτήρισε ως «Αμερικανούς χειριστές» της πως προσπαθούν να στήσουν ένα «μικρής κλίμακας ατύχημα» στον σταθμό για να κατηγορήσουν τη Ρωσία, και ότι η προβοκάτσια προοριζόταν να συμπέσει με την επίσκεψη του γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στη χώρα- και ενδεχομένως να περιλαμβάνει διαρροή ραδιενέργειας.
Στο μεταξύ, εργαζόμενοι στη Ζαπορίζια λένε ότι είναι ανίσχυροι απέναντι στην «ανθρώπινη ανευθυνότητα και τρέλα», προειδοποιώντας για μια πιθανή καταστροφή και τονίζοντας πως στους τελευταίους δύο μήνες ο σταθμός έχει γίνει στόχος συνεχόμενων επιθέσεων, με τα πλήγματα πυροβολικού να γίνονται όλο και πιο ισχυρά και επικίνδυνα κάθε φορά. Σε έκκλησή μέσω λογαριασμού στο Telegram, λένε πως κάποια μέλη του προσωπικού τραυματίζονται ή σκοτώνονται στη δουλειά.
Υπενθυμίζεται πως ο σταθμός είναι ο μεγαλύτερος πυρηνικός σταθμός στην Ευρώπη και είναι υπό ρωσική κατοχή από τον Μάρτιο- αλλά το ουκρανικό προσωπικό συνεχίζει να εργάζεται σε αυτόν.
Κατά τη συνάντηση της Πέμπτης, τόσο ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, προειδοποίησαν για τους κινδύνους της κατάστασης, ενώ ο Ζελένσκι κατηγόρησε τη Ρωσία για «πυρηνικό εκβιασμό». Η ουκρανική πλευρά υποστηρίζει πως η Ρωσία δημιουργεί αυτή την κρίση για να αναγκάσει την Ουκρανία και άλλες χώρες να υποκύψουν στους όρους της, ενώ λέει πως οι Ρώσοι έχουν περίπου 500 στρατιώτες στον σταθμό, ο οποίος χρησιμοποιείται ως ασπίδα για επιθέσεις κατά ουκρανικών στόχων. Η Ρωσία αρνείται τις κατηγορίες και λέει ότι τα στρατεύματά τους προστατεύουν τον σταθμό.
Η Ρωσία και η Ουκρανία αλληλοκατηγορούνται εδώ και μέρες για βομβαρδισμούς στην περιοχή, για τους οποίους υπάρχουν ανησυχίες πως θα μπορούσαν να προκαλέσουν πυρηνική καταστροφή. Όσον αφορά στους Ουκρανούς τεχνικούς που δουλεύουν εκεί, εργάζονται υπό πίεση και υπάρχουν αναφορές για κρατήσεις, βασανιστήρια, ξυλοδαρμούς κλπ.
Ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, είπε ότι αν προκληθούν ζημιές στον σταθμό θα ήταν «αυτοκτονία», τονίζοντας πως πρέπει να αποστρατιωτικοποιηθεί, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν είπε ότι ο κόσμος δεν θέλει άλλο ένα Τσέρνομπιλ.
Η Ρωσία από πλευράς της απέρριψε τα περί αποστρατιωτικοποίησης, ενώ, μιλώντας στο υπουργείο Άμυνας, ο υποστράτηγος Ίγκορ Κιρίλοφ, επικεφαλής των δυνάμεων ραδιοβιοχημικής άμυνας της Ρωσίας, έκανε μια παρουσίαση όπου κατηγόρησε τους Ουκρανούς πως θέτουν σε κίνδυνο τον σταθμό. Όπως είπε, τα εφεδρικά συστήματα υποστήριξής του είχαν υποστεί ζημιές λόγω ουκρανικών βομβαρδισμών, κατηγορώντας το Κίεβο πως ετοιμάζει μια προβοκάτσια- μια «βιομηχανική καταστροφή»- την Παρασκευή, που ο γγ του ΟΗΕ θα επισκέπτεται την Οδησσό. Κατά την παρουσίαση αυτή έδειξε ένα slide στο οποίο περιγραφόταν πώς ραδιενεργό υλικό θα εξαπλωνόταν πάνω από τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Σλοβακία σε περίπτωση ατυχήματος. Επίσης ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, Ιγκόρ Κονασένκοφ, είπε ότι η Μόσχα λαμβάνει μέτρα για την ασφάλεια του σταθμού και διέψευσε ότι είχαν αναπτυχθεί βαρέα όπλα γύρω από τον σταθμό.
Με πληροφορίες από BBC, NBC News, Reuters, Associated Press