Η ζήτηση στην Ευρώπη για αμερικανικά όπλα είναι στα ύψη, μα αντί για «μεγάλα» οπλικά συστήματα όπως μαχητικά αεροσκάφη και άρματα μάχης, οι λίστες εστιάζουν σε φθηνότερα, λιγότερο πολύπλοκα όπλα όπως φορητοί πύραυλοι που εκτοξεύονται από τον ώμο, πυροβολικό και drones που έχουν αποδειχθεί κρίσιμης σημασίας για την πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας.
Χώρες κοντά στη Ρωσία όπως η Πολωνία, η Φινλανδία και η Γερμανία κλείνουν συμφωνίες για παραγωγή αμερικανικών όπλων στην Ευρώπη, διαπραγματευόμενες νέες συμφωνίες για αγορές όπλων και επιδιώκοντας την επιτάχυνση των υπαρχουσών συμβολαίων, σύμφωνα με συνεντεύξεις με στρατιωτικούς αξιωματούχους και στελέχη της βιομηχανίας, καθώς και σύμφωνα με αξιολόγηση από πλευράς του Reuters πρόσφατων ανακοινώσεων από κυβερνήσεις και την αμυντική βιομηχανία. Η ζήτηση εστιάζεται σε βασικά όπλα και πυρομαχικά: Βλήματα πυροβολικού των 155 χιλιοστών, αεράμυνες, εξοπλισμό τηλεπικοινωνιών, πυραύλους Javelin και drones, όπως είπαν στο Reuters Ευρωπαίοι στρατιωτικοί ακόλουθοι στην Ουάσινγκτον, στο πλαίσιο μιας σειράς συνεντεύξεων.
Το ότι οι κινήσεις αυτές εστιάζονται σε λιγότερο δαπανηρά, μεγαλύτερων ποσοτήτων όπλα υπογραμμίζει το πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει τη στρατηγική σκέψη στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ως προς το πώς θα γίνονται οι μελλοντικές συγκρούσεις. Οι προβλέψεις για πολέμους υψηλής τεχνολογίας που βασίζονται περισσότερο σε υπολογιστές και μηχανές έχουν αντικατασταθεί από την πραγματικότητα των αδυσώπητων μονομαχιών πυροβολικού και των οχυρωμένων σε λασπωμένα χαρακώματα στρατιωτών. Στον διάρκειας ενός έτους πόλεμο και οι δύο πλευρές έχουν δαπανήσει μεγάλες ποσότητες βλημάτων πυροβολικού και πυραύλων.
Ο μεγάλος βαθμός χρήσης πυρομαχικών τόσο ακριβείας όσο και όχι έχει δείξει στις χώρες του ΝΑΤΟ πως οποιοσδήποτε μελλοντικός πόλεμος θα απαιτούσε πολύ υψηλότερα αποθέματα από ό,τι αναμενόταν, είπε ο Ρόμαν Σβάιτσερ, αναλυτής αμυντικής πολιτικής στην Cowen & Co.
Οι ακόλουθοι είπαν πως οι κυβερνήσεις τους ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα για την αγορά αντιαρματικών πυραύλων Javelin αφού είδαν την αποτελεσματικότητά τους στην Ουκρανία, όπου αποδείχθηκαν φονικοί εναντίον των ρωσικών όπλων. Στο μεταξύ, πέντε ευρωπαϊκές χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την αγορά κατευθυνόμενων βλημάτων πυροβολικού ακριβείας των 155 χιλιοστών της Raytheon Technologies, σύμφωνα με εκπρόσωπο της εταιρείας, που δεν τις κατονόμασε. Τα βλήματα έχουν ακρίβεια μέχρι και 4 μέτρων και εμβέλεια 32 χλμ.
Οι δηλώσεις/ εκφράσεις ενδιαφέροντος είναι το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία προμηθειών πολλαπλών βημάτων που περιλαμβάνει την έγκριση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και διαπραγματεύσεις μεταξύ του αγοραστή και των κατασκευαστών. Μπορεί να περάσει έτος ή και παραπάνω πριν παραδοθεί ένα όπλο.
Αρκετοί από τους στρατιωτικούς ακόλουθους, που αρνήθηκαν να κατονομαστούν επειδή επειδή δεν είχαν άδεια να μιλήσουν στα ΜΜΕ εκ μέρους των κυβερνήσεών τους, είπαν ότι οι χώρες τους διασφαλίζουν πως οι πληρωμές στις αμυντικές βιομηχανίες γίνονται στην ώρα τους, ελπίζοντας να αποφευχθούν καθυστερήσεις. Οι αγορές όπλων είναι πλέον πολιτική προτεραιότητα στις χώρες τους, είπαν. Σημειώνεται πως αμερικανικές αμυντικές βιομηχανίες έχουν στο παρελθόν διαμαρτυρηθεί για καθυστερήσεις στις πληρωμές από πελάτες σε συνομιλίες με επενδυτές.
Drones μικρά και μεγάλα
Μικρά drones και μεγαλύτερα επανδρωμένα αεροσκάφη, που κοστίζουν περίπου 20 εκατ. δολάρια το καθένα χωρίς εξελιγμένους αισθητήρες, κάμερες και άλλα «έξτρα», έχουν επίσης εμφανιστεί στις λίστες.
Η Φινλανδία και η Δανία άρχισαν συνομιλίες με τη General Atomics αφού η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο, είπε στο Reuters πηγή ενημερωμένη για τις συζητήσεις. Θέλουν να αγοράσουν έναν μικρό αριθμό drones τύπου MQ-9B SeaGuardian που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επιτήρηση θάλασσας και ξηράς. Εκπρόσωπος του φινλανδικού υπουργείου Άμυνας αρνήθηκε να προβεί σε σχόλια. Εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Δανίας είπε ότι είχαν αρχίσει διαδικασίες για την αγορά τουλάχιστον δύο «μακράς εμβέλειας, μακράς αντοχής τηλεχειριζόμενων αεροσκαφών» για την ενίσχυση των «στρατιωτικών δυνατοτήτων στην Αρκτική», χωρίς να αναφερθεί συγκεκριμένα σε εταιρείες.
Η Πολωνία, που ανυπομονεί να προμηθευτεί το ίδιο μοντέλο, έλαβε μόλις δύο μοντέλα της προηγούμενης γενιάς σε lease από τη General Atomics πριν δοθεί η έγκριση των ΗΠΑ για την αγορά των νέων, σύμφωνα με δύο πηγές με γνώση της κατάστασης. Ο υπουργός Άμυνας Μάριους Μπλάτσακ επιβεβαίωσε την παράδοση, αν και όχι τον αριθμό, σε tweet της 12ης Φεβρουαρίου που έλεγε ότι θα χρησιμοποιηθούν για την επιτήρηση των ανατολικών συνόρων της χώρας (όπου συνορεύει με την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, σύμμαχο της Ρωσίας).
Κάποιες ευρωπαϊκές χώρες επίσης επιδιώκουν να αρχίσουν παραγωγή αμερικανικών όπλων σε δικό τους έδαφος επειδή αυτό θα μείωνε την εξάρτηση από τις εισαγωγές, καθώς και το κόστος αγοράς.
Στη Γερμανία η Rheinmetall είναι έτοιμη να αυξήσει την παραγωγή πυρομαχικών αρμάτων και πυροβολικού και ίσως να αρχίσει την παραγωγή εκτοξευτών πυραύλων HIMARS, που χρησιμοποιούνται με επιτυχία κατά των ρωσικών θέσεων στην Ουκρανία, είπε στο Reuters o διευθύνων σύμβουλος, Άρμιν Πάπεργκερ.
Το σύστημα παράγεται επί της παρούσης από τη Lockheed Martin στο Κάμντεν του Αρκάνσας. Είναι άγνωστο αν θα μπορούσε να παραχθεί με σχετική άδεια, στο πλαίσιο κοινού εγχειρήματος ή με κάποιον άλλο διακανονισμό.
Η Λετονία ενδιαφέρεται και αυτή για τη συμπαραγωγή αμερικανικών πυρομαχικών. «Αναγνωρίζουνε τα οφέλη από την τοπική παραγωγή πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος» είπε ο εκπρόσωπος στρατιωτικών θεμάτων, Ρόμπερτ Σκράουτς, στο Reuters.
Εκτιμάται πως η ευρωπαϊκή ανησυχία περί της ρωσικής επιθετικότητας θα φέρει και παραγγελίες για μεγαλύτερα, ακριβότερα αμερικανικά όπλα όπως μαχητικά αεροσκάφη και ακριβά συστήματα αεράμυνας, με προηγμένα ραντάρ. Για πιο ακριβά όπλα οι πρώτες παραγγελίες αναμένεται να χρησιμοποιηθούν για να αναπληρώσουν εξοπλισμό που απεστάλη στην Ουκρανία από την Πολωνία. Η Σλοβακία, για παράδειγμα, έχει πει πως είναι έτοιμη να στείλει τα MiG-29 της στην Ουκρανία. Πιθανός αντικαταστάτης θα ήταν το F-16 της Lockheed Martin, που το καθένα κοστίζει 65 εκατ. δολάρια.
Πυροβολικό
Η ζήτηση είναι ιδιαίτερα μεγάλη για βλήματα πυροβολικού των 155 χιλιοστών. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει υπογραμμίσει την αυξημένη σημασία του πυροβολικού για την εξουδετέρωση εχθρικών θέσεων ή την αντιμετώπιση προελάσεων στρατευμάτων. Οι ΗΠΑ πέρυσι έστειλαν πάνω από ένα εκατομμύριο βλήματα των 155 χιλιοστών στην Ουκρανία- ένα στάνταρ βλήμα, που κοστίζει στις ΗΠΑ περίπου 800 δολάρια το καθένα.
Ο αμερικανικός στόχος παραγωγής για βλήματα πυροβολικού των 155 χιλιοστών έχει τριπλασιαστεί, από τα 30.000 βλήματα τον μήνα στα 90.000 τον μήνα μέσα για τα επόμενα δύο έτη, σύμφωνα με αξιωματούχο. Η μεγάλη αυτή αύξηση αντανακλά την ανάγκη για αναπλήρωση των αμερικανικών αποθεμάτων, καθώς και αυτών συμμάχων, μεταξύ των οποίων η Νορβηγία, ο Καναδάς, η Φινλανδία, η Γερμανία και η Ιταλία, που έστειλαν κάποια από τα αποθέματά τους στην Ουκρανία.
«Πραγματικά έγινε αντιληπτό πως είναι ένας πόλεμος βιομηχανικού τύπου» είπε ο Σεθ Τζόουνς του Center for Strategic and International Studies στην Ουάσινγκτον- αναφερόμενος σε μια σύγκρουση που απαιτεί μεγάλο όγκο όπλων σε μικρή χρονική περίοδο.
Κάποιες χώρες επίσης αντιλήφθηκαν νωρίς στον πόλεμο τη σημασία του να έχουν αντιαρματικούς πυραύλους Javelin στα οπλοστάσιά τους, που εμφανίζονταν συχνά στις αναφορές των ΜΜΕ σχετικά με την καταστροφή ρωσικών τεθωρακισμένων.
Τον Απρίλιο η Λιθουανία είπε ότι είχε δεσμεύσει 1 δισ. ευρώ για Javelin και άλλα όπλα. Τον Μάιο η Lockheed είπε ότι διπλασιάζει την παραγωγή και αργότερα μέσα στον μήνα κέρδισε, μαζί με τη Raytheon, μια παραγγελία 309 εκατ. δολαρίων για πάνω από 1.300 πυραύλους Javelin για τη Νορβηγία, την Αλβανία, τη Λετονία και για την αναπλήρωση αμερικανικών αποθεμάτων που είχαν αποσταλεί στην Ουκρανία. Τον Αύγουστο οι ΗΠΑ ενέκριναν μια παραγγελία 300 εκατ. δολαρίων για τη Βρετανία.