Το περασμένο Σάββατο σε ηλικία 96 ετών μια γυναίκα με το όνομα Naomi Parker Fraley και κάτοικος του Longview, Washington άφησε την τελευταία της πνοή. Στο άκουσμα της είδησης πολλοί θα βιάζονταν να δηλώσουν πως το όνομά της, δεν τους θυμίζει κάτι. Το πρόσωπό της όμως, λίγοι θα μπορούσαν να πουν πως δεν το έχουν δει ποτέ. Γιατί πολύ απλά η Fraley φαίνεται πως ήταν το πρόσωπο σε μια από τις πιο δημοφιλής αφίσες προπαγάνδας του 20ου αιώνα.
Ας πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή...
Όταν οι ΗΠΑ αποφάσισαν να μπουν στον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι άνδρες έφυγαν για να πολεμήσουν, τα εργοστάσια άδειασαν και οι γυναίκες που μέχρι τότε περιορίζονταν στο σπίτι και στα οικιακά, έπρεπε να πειστούν να πιάσουν δουλειά. Ποιος θα κατασκεύαζε, όπλα, σφαίρες και λοιπά πολεμοφόδια αν όχι οι γυναίκες, οι μητέρες και οι αδελφές όσων είχαν μείνει πίσω ήταν το σύνθημα της προπαγάνδας εκείνης της περιόδου. Και στο πλαίσιο αυτής επιστρατεύτηκε ένα δημοφιλές μέσο της εποχής: η αφίσα.
Κάπως έτσι, εξ αυτής της ανάγκης, δημιουργήθηκε το 1942 η αφίσα που έμεινε γνωστή στην ιστορία της pop culture ως «Rossie the Riverter» και έμελλε να γίνει ισχυρό σύμβολο του φεμινιστικού κινήματος της εποχής αλλά από τα πλέον αναγνωρίσιμα μέχρι σήμερα. Ακόμη και εάν ήταν ένα καθαρά ανδρικό δημιούργημα που εξυπηρετούσε πολύ συγκεκριμένο σκοπό και όχι τόσο την προσπάθεια για γυναικεία χειραφέτηση. Η εικόνα όμως ήταν τόσο δυνατή, και μεστή μηνύματος για τις γυναίκες που αναζητούν τη θέση τους στον κόσμο της εργασίας, που αναπαράγεται μέχρι σήμερα από γνωστές καλλιτέχνιδες και όχι μόνο.
Μια γυναίκα, με ένα μαντήλι στο κεφάλι, μακιγιαρισμένη και με φόρμα εργασίας, ανασηκώνει τα μανίκια της- κάπως σαν να προσπαθεί να δείξει τα μπράτσα της- και δηλώνει έτοιμη να δουλέψει με το σύνθημα «We can do it» ακριβώς από πάνω της. Και στον γιακά η καρφίτσα του War Production Co-ordination Committee.
Για πολλά χρόνια, πολλοί πίστευαν πως αυτή η γυναίκα δεν υπήρχε πάρα μόνο στην φαντασία του καλλιτέχνη J. Howard Miller. Στη συνέχεια όμως πολλές γυναίκες υποστήριξαν πως ήταν το μοντέλο που φιλοτέχνησε ο Miller - βοήθησε σε αυτό και η απόδοση του ονόματος Rossie και σε άλλες αφίσες που απεικόνιζαν εργαζόμενες γυναίκες αλλά με κάπως διαφορετικά χαρακτηριστικά. Ωστόσο, μόλις το 2016- δηλαδή 74 χρόνια μετά την κυκλοφορία της επίμαχης αφίσας, φαίνεται πως ανακαλύφθηκε το πρόσωπο που ενέπνευσε πραγματικά τον MIller και εκτιμάται πως ο ισχυρισμός της ήταν και ο πλέον βάσιμος.
Αυτός που την, μετά από έξι χρόνια κοπιαστικής έρευνας, ήταν ο ακαδημαϊκός James J. Kimble από το Πανεπιστήμιο Seton Hall του New Jersey και δημοσίευσε τους καρπούς αυτής στο περιοδικό Rhetoric & Public Affairs, σε ένα άρθρουπό τον τίτλο «Rosie’s Secret Identity» (μτφρ. «Η κρυφή ταυτότητα της Rossie») a 2016 article in the journal Rhetoric & Public Affairs.
Το πραγματικό όνομα της Rossie, είναι κατά τον ίδιο Naomi Parker Fraley και όπως και η ίδια είχε δηλώσει στο περιοδικό People «Δεν ήθελα ούτε φήμη, ούτε περιουσία. Αλλά ήθελα να αποκτήσω τη δική μου ταυτότητα». Όσο για την διαρκή αναπαραγωγή της εικόνας της μέχρι και τις μέρες μας; «Οι γυναίκες σε αυτή τη χώρα χρειάζονται ένα πρότυπο. Εάν νομίζουν πως αυτό μπορεί να είμαι εγώ, είμαι ευτυχής». όπως δε έγινε γνωστό κατά την έρευνα, Η Fraley είχε γεννηθεί στην Τούλσα της Οκλαχόμα και μετά την ιαπωνική επίθεση στο Pearl Harbor, εργάστηκε στο Naval Air Station της Αλαμήντα στην Καλιφόρνια.
Η γυναίκα που φαίνεται λοιπόν πως ενέπνευσε αυτή την αφίσα, έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 96 ετών.
Πηγές: Τhe New York Times, BBC