Εφυγε από την ζωή ο μεγάλος φιλέλληνας που αφιέρωσε την ζωή του στην «κοιλάδα του Ηρακλή», αρχαιολόγος, Στέφανος Μίλερ.
Ο Στέφανος Μίλλερ ήταν ένας από τους διαπρεπέστερους ξένους αρχαιολόγους που δούλεψε τα σαράντα χρόνια της καριέρας του στην Ελλάδα.
Ο Αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάϊατ αναδημοσίευσε το μήνυμα του υφυπουργού Χρίστου Δήμα για την απώλεια του Στέφανου Μίλλερ και σχολίασε: «Πολύ θλιβερά νέα για έναν Αμερικανό λόγιο που συνέβαλε σημαντικά στους πολιτιστικούς δεσμούς μεταξύ των χωρών μας (και της Καλιφόρνιας)».
Ο Στέφανος Μϊλλερ δεν ανέσκαψε κι ανέδειξε μόνο τον αρχαιολογικό χώρο της Νεμέας, αλλά υπήρξε και η ψυχή της Αναβίωσης των Νέμεων Αγώνων. Ο Στέφανος Γκ. Μίλλερ γεννήθηκε στο Γκόσεν της Ιντιάνα των ΗΠΑ το 1942. Ολοκλήρωσε το πρώτο πτυχίο του στα Αρχαία Ελληνικά στο Κολλέγιο Γουάμπας και το διδακτορικό του στην Κλασική Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Μετά από ανασκαφές σε διάφορες τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένης της Ολυμπίας και της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών, ξεκίνησε τις δικές του ανασκαφές στη Νεμέα το 1973.
Κατά τα χρόνια της εργασίας του στη Νεμέα, όχι μόνο διενήργησε ανασκαφές που έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα, όπως το Στάδιο όπου διεξάγονταν τα Νέμεα, αλλά δημιούργησε και αρχαιολογικό πάρκο, κατασκεύασε αρχαιολογικό μουσείο και οργάνωσε την έκθεσή του, ενώ ξεκίνησε και την αναστήλωση του αρχαίου Ναού του Δία. Ταυτόχρονα, υπηρετούσε ως καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, με εξαίρεση τα έτη 1982-1987, όταν διετέλεσε διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών στην Αθήνα. Δημοσίευσε πολλά βιβλία και άρθρα σχετικά με τις ανακαλύψεις του στη Νεμέα, όπως π.χ. το «Nemea II: The Early Hellenistic Stadium» (University of California Press 2001), καθώς και άλλα, όπως τα «The Prytaneion: Its Function and Architectural Form» (U.C. Press 1978), «Arete: Greek Sports from Ancient Sources» (U.C. Press 2004), «Ancient Greek Athletics» (Yale University Press 2004) και «The Berkeley Plato». (U.C. Press 2009). Το 2020 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καπόν το δίτομο βιβλίο «Η Νεμέα και εγώ» (επίσης στα αγγλικά «Nemea and Me»), όπου ο συγγραφέας παρουσιάζει τα 46 χρόνια των αρχαιολογικών ανακαλύψεών του, έρευνας, όπως και αδιάκοπων προσπαθειών για την ανάδειξη και προστασία της αρχαίας Νεμέας.
Είχε ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχε τιμηθεί ως Ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας και είχε αναγνωριστεί ως «Πρόσωπο της Εβδομάδας» από το αμερικανικό τηλεοπτικό κανάλι ABC το 2004.
Εχει γράψει και βιβλία που δεν αφορούν τη Νεμέα, όπως τα:
-The Prytaneion: Its Function and Architectural Form (U.C. Press 1978),
-Arete: Greek Sports from Ancient Sources3 (U.C. Press 2004),
-Ancient Greek Athletics (Yale University Press 2004),
-Ο Πλάτων στην Ολυμπία (Αθήναι 2008), και
-The Berkeley Plato (U.C. Press 2009).
Από τη συνταξιοδότησή του το 2005 μοίραζε τον χρόνο του, μαζί με τη σύζυγό του Έφη, ανάμεσα στην Καλιφόρνια και την Αρχαία Νεμέα, όπου ετοίμαζε σειρά βιβλίων και άρθρων σχετικά με τη Νεμέα και άλλα θέματα, μεταξύ των οποίων μία σημαντική μελέτη σχετικά με τα αίτια της σκοτεινής περιόδου του μεσαίωνα.
Το 2005 με προεδρικό διάταγμα ο Στέφανος Μίλλερ πολιτογραφήθηκε Έλληνας υπήκοος.
Κ.Σακελλαροπούλου: Ευγνωμονούμε βαθιά τον Στέφανο Μίλλερ
«Έργο ζωής» για τον Στέφανο Μίλλερ, η ανασκαφή και αναστήλωση της αρχαίας Νεμέας, υπογραμμίζει σε ανάρτησή της στο Twitter η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, «τον ευγνωμονούμε βαθιά», προσθέτει με έμφαση.
«Αποχαιρετάμε τον καθηγητή αρχαιολογίας Στέφανο Μίλλερ, έναν σπουδαίο επιστήμονα που λάτρεψε τη χώρα μας, έζησε σε αυτήν πολλά χρόνια και αφιερώθηκε στην ανάδειξη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Έργο ζωής η ανασκαφή και αναστήλωση της αρχαίας Νεμέας. Τον ευγνωμονούμε βαθιά», αναφέρει στην ανάρτησή της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Συλλυπητήρια δήλωση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη για την απώλεια του Στέφανου Μίλλερ
Με την απώλεια του Στέφανου Μίλλερ, η αρχαιολογική έρευνα χάνει έναν σπουδαίο, αφοσιωμένο επιστήμονα και η Ελλάδα έναν μεγάλο φίλο. Ο Στέφανος Μίλλερ αφιέρωσε τη ζωή και το έργο του στην ανακάλυψη και στην ανάδειξη των θησαυρών της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η ανασκαφική του έρευνα στη Νεμέα, το διδακτικό του έργο, η θητεία του ως Διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, χαρακτηρίζονταν πάντοτε από ένα σημαντικό όραμα, την παράλληλη πορεία της επιστήμης με την αναπτυξιακή διάσταση του Πολιτισμού. Αποχαιρετούμε τον Στέφανο Μίλλερ με θλίψη. Όλοι όσοι τον γνωρίσαμε και συνεργαστήκαμε μαζί του, κρατούμε στη μνήμη μας με σεβασμό και εκτίμηση, την επιστημονική του λαμπρότητα, την ανθρωπιά και την προοδευτική του σκέψη.