Πέθανε ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους

Η παράσταση του με τις «Ικέτιδες» του Ευριπίδη (1978) κατάφερε να οδηγήσει τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου για πρώτη φορά στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
Ο Νίκος Χαραλάμπους από τις πρόβες της παράστασης «Καμίνο Ρεάλ»
Ο Νίκος Χαραλάμπους από τις πρόβες της παράστασης «Καμίνο Ρεάλ»
Φωτογραφία Σ. Ιορδανίδης /ΚΘΒΕ

Έφυγε από τη ζωή στις 23 Μαρτίου, σε ηλικία 83 ετών, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους.

Ο Νίκος Χαραλάμπους γεννήθηκε στη Λευκωσία την 1η Ιουνίου 1941. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και εργάστηκε για δύο χρόνια στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα δραματικής τέχνης στην Ελληνική Μουσική Ακαδημία. Μαζί με άλλους, ίδρυσε στη Λευκωσία το «Θέατρο Τέχνης».

Το 1962 συνέχισε τις θεατρικές του σπουδές στην Αθήνα, στο «Θέατρο Τέχνης» του Καρόλου Κουν όπου εργάστηκε και ως ηθοποιός, ήταν μάλιστα βασικό στέλεχος του θιάσου του Καρόλου Κουν για 7 περίπου χρόνια. Στη συνέχεια έφυγε για τη Γερμανία όπου συνεργάστηκε με το Κρατικό Θέατρο της Νυρεμβέργης, τόσο ως ηθοποιός όσο κι ως βοηθός σκηνοθέτης. Συνεργάστηκε επίσης με την τηλεόραση του Βερολίνου. Δίδαξε υποκριτική, κίνηση και αγωγή του λόγου στην Ακαδημία της Ρώμης, στη R.A.D.A. Λονδίνου, στο USC του Λος Άντζελες, το Βερολίνο, την Αθήνα και την Κύπρο.

Το 1969, όταν επέστρεψε στην Κύπρο, απετέλεσε για 2 χρόνια στέλεχος του Θεάτρου ΡΙΚ, παρουσιάζοντας έργα κυρίως του διεθνούς κλασσικού ρεπερτορίου που στη συνέχεια μεταφέρθηκαν και στην τηλεόραση.

Το 1971 ιδρύθηκε ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου (ΘΟΚ). Ο Νίκος Χαραλάμπους, μαζί με άλλα στελέχη του θεάτρου ΡΙΚ, μεταπήδησαν στον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου. Απετέλεσε βασικό στέλεχος του ΘΟΚ μέχρι το 1974. Το 1973 σκηνοθέτησε τον «Κύκλωπα» του Ευριπίδη, με ερασιτέχνες ηθοποιούς, και πήρε μέρος στο Διεθνές Φεστιβάλ Νεολαίας του Ανατολικού Βερολίνου.

Μετά την τραγωδία του καλοκαιριού του 1974 έφυγε για την Ελλάδα. Εκεί συνεργάστηκε ξανά με το «Θέατρο Τέχνης» του Καρόλου Κουν. Συνεργάστηκε επίσης με το «Θεσσαλικό Θέατρο», ενώ αργότερα διηύθυνε για ένα διάστημα το Θέατρο Καλαμάτας. Το 1976 εκλήθη πάλι στην Κύπρο από τον ΘΟΚ, με τον οποίο συνεργάστηκε ξανά. Έκτοτε κινήθηκε μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας, ως σκηνοθέτης.

Η παράσταση του με τις Ικέτιδες του Ευριπίδη (1978) κατάφερε να οδηγήσει τον ΘΟΚ για πρώτη φορά στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, χαράσσοντας τον δρόμο για τη σταθερή πορεία του επί σειρά ετών στο φεστιβάλ.

Η πρώτη «επίσημη» εμφάνισή του ως σκηνοθέτη στον ελλαδικό χώρο ήταν με το έργο «Άτταλος Γ’», που είχε σκηνοθετήσει για τον ΘΟΚ κι είχε παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Αθηνών το 1980. Στη συνέχεια ο Νίκος Χαραλάμπους σκηνοθέτησε για τον ΘΟΚ αλλά και για ελλαδικά θέατρα πολλά έργα, μεταξύ των οποίων και αρκετά έργα του αρχαιοελληνικού κλασσικού ρεπερτορίου με τα οποία συμμετείχε σε φεστιβάλ αρχαίου δράματος στην Επίδαυρο, στους Δελφούς και αλλού.

Συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Κρατικό Θέατρο Καλαμάτας, το Θέατρο Καισαριανής, το Θέατρο Βουγιουκλάκη, το Αμφιθέατρο Σ. Ευαγγελάτου καθώς και με αρκετά άλλα θεατρικά συγκροτήματα σε Ελλάδα και Κύπρο, όπως και τα Θέατρα Νυρεμβέργης, Γκέττινγκεν και Καϊζερλάουτερν Γερμανίας.

Υπήρξε επίσης ιδρυτικό στέλεχος και ηθοποιός του Θεσσαλικού Θεάτρου Λάρισας, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΘΟΚ και Καλλιτεχνικός Σύμβουλος του θεάτρου ΠΡΑΞΙΣ Λεμεσού, όπως και ιδρυτής του θεάτρου ΑΜΦΙΚΤΙΟ.

Το 1991 ανέλαβε πρώτος καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΘΑΛ και προχώρησε σε καθολική αναβάθμιση του θιάσου, της φιλοσοφίας και των στόχων του θεάτρου της Λεμεσού. Ξεχωριστή στιγμή της θητείας του, το ανέβασμα της παράστασης «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Σαίξπηρ στο Θέατρο Πράξις.

Ως επικεφαλής θιάσου ή θεατρικού Οργανισμού ταξίδεψε στο Βερολίνο, τη Μόσχα, τη Νέα Υόρκη, τη Ζυρίχη, τη Ρώμη, το Παρίσι, το Λονδίνο, το Βελιγράδι, τη Βιέννη, τη Βαρσοβία, την Πράγα, το Μόναχο, την Τυφλίδα, την Πετρούπολη κλπ.

Είχε βραβευτεί ως ηθοποιός με το Βραβείο Κουν από το Δήμο Αθηναίων, η ΕΔΕΚ τον τίμησε με το Βραβείο Δώρου Λοΐζου, η Κ.Ε. του ΑΚΕΛ του απένειμε το 2013 το «Βραβείο Πολιτιστικής Προσφοράς Τεύκρος Ανθίας και Θοδόσης Πιερίδης», ενώ του έχει απονεμηθεί και το βραβείο Γενικής Προσφοράς στο Θέατρο της Κύπρου από την κυπριακή Πολιτεία. Ο ΘΟΚ, για τον οποίο σκηνοθέτησε γύρω στις 40 παραγωγές συνολικά, του είχε απονείμει το Μεγάλο Βραβείο Θεάτρου το 2005 και το Βραβείο Σκηνοθεσίας για τις περιόδους 1999-2001.

ΘΟΚ: Η προσφορά του συνδέεται άρρηκτα με την ιστορία του κρατικού θεάτρου της Κύπρου

«Ο Πρόεδρος, η Αντιπρόεδρος και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, το Διοικητικό και Τεχνικό προσωπικό του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου εκφράζουν τη βαθιά τους θλίψη για το θάνατο του Νίκου Χαραλάμπους, ενός ξεχωριστού ανθρώπου και ενός σπουδαίου σκηνοθέτη, ηθοποιού και δάσκαλου. Η προσφορά του συνδέεται άρρηκτα με την ιστορία του κρατικού θεάτρου της Κύπρου, αφήνοντας τεράστια πολιτιστική κληρονομία στο θέατρο», αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΘΟΚ.

«Οι σκηνοθετικές του προσεγγίσεις ειδικότερα στο Αρχαίο Ελληνικό Δράμα υπήρξαν πρωτοποριακές για την εποχή τους, με έντονα στοιχεία τελετουργίας και συμβολισμού, που ενίοτε συνδύαζαν τον αρχαίο μύθο με την κυπριακή πραγματικότητα που είχε νωπό το τραύμα της τουρκικής εισβολής του 1974.

Μερικές από τις εμβληματικές του παραστάσεις κατόρθωσαν να ξεπεράσουν τα εγχώρια σύνορα και να αξιώσουν τον ΘΟΚ να ανοίξει νέους δρόμους σε διεθνείς σκηνές και σημαντικά Φεστιβάλ σε Ρωσία, Αμερική και Γερμανία. Οι αλησμόνητες ευριπίδειες Ικέτιδες του (1978) εγκαινίασαν την παρουσία του ΘΟΚ στο Φεστιβάλ Επιδαύρου (1980), συνιστώντας ορόσημο για την κυπριακή θεατρική δημιουργία. Σκηνοθέτησε συνολικά δεκαπέντε παραστάσεις Αρχαίου Ελληνικού Δράματος, και πάνω από σαράντα παραγωγές κλασικών και σύγχρονων έργων του παγκόσμιου ρεπερτορίου.

Η μεγάλη οικογένεια του θεάτρου θρηνεί από σήμερα την απώλεια ενός εκλεκτού ανθρώπου που αφιέρωσε όλη του τη ζωή στην τέχνη και το θέατρο με απέραντη δημιουργικότητα και ήθος.

Σύσσωμος ο ΘOK εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις θυγατέρες του Χριστιάνα, Νιόβη και Δανάη και σε όλους τους οικείους του».

ΚΘΒΕ: Ένας από τους πρωτοπόρους του σύγχρονου Ελληνικού και Κυπριακού θεάτρου

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με το οποίο ο Νίκος Χαραλάμπους είχε συνεργαστεί σε εννέα παραστάσεις -τελευταία φορά, στο έργο του Μπρεχτ «Η πτωτική άνοδος του Αρτούρο Ούι» το 2013 -εκφράζει σε ανακοίνωση του, τη βαθιά θλίψη του για την απώλεια «του σπουδαίου σκηνοθέτη και ηθοποιού Νίκου Χαραλάμπους, ενός από τους πρωτοπόρους του Σύγχρονου Ελληνικού και Κυπριακού Θεάτρου. Μία εξέχουσα προσωπικότητα, ένας άνθρωπος ευφυής, καλλιεργημένος, πρωτοπόρος, με ταλέντο, γνώση, ευγένεια και πάθος που υπηρέτησε με ήθος και σεμνότητα την Τέχνη του και άφησε πίσω του μεγάλη παρακαταθήκη ως σκηνοθέτης, ως ηθοποιός, ως δάσκαλος. Στη μακρά και σημαντική του πορεία ανέβασε πάνω από 200 ρηξικέλευθες παραγωγές που αποτέλεσαν τομή για τα δεδομένα της εποχής», καταλήγει η ανακοίνωση.

Με πληροφορίες από εφημερίδα «Φιλελεύθερος»

Δημοφιλή