Ο πρωτοποριακός Βρετανός θεατρικός σκηνοθέτης Πίτερ Μπρουκ, ο δημιουργός που άφησε το αποτύπωμα του σε δύο αιώνες και χαρακτηρίστηκε «ο μεγαλύτερος εν ζωή θεατρικός σκηνοθέτης», άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 97 ετών.
Ο Πίτερ Μπρουκ επαναπροσδιόρισε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το θέατρο. Το μεγαλειώδες όραμα του συνοψίστηκε σε ένα θέατρο με απλά υλικά, λιτά εκφραστικά και τεχνικά μέσα.
Ο σκηνοθέτης της περίφημης «Mahabharata», της παράστασης των εννέα ωρών που έμεινε στο πάνθεον των μεγάλων θεατρικών παραστάσεων του εικοστού αιώνα, δεν σταμάτησε, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία να μας εκπλήσσει.
Γεννημένος στο Λονδίνο τον Μάρτιο του 1925, δεύτερος γιος μίας οικογένειας Εβραίων εμιγκρέδων από τη Λετονία, ο Πίτερ Μπρουκ έκανε το ντεμπούτο το 1943 με το έργο «Δρ. Φάουστους» το 1943. Η πορεία του συνδέθηκε τόσο με τις παραστάσεις του στη Royal Shakespeare Company ήδη από το 1946 («Αγάπης Αγώνας Άγονος», «Τίτος Ανδρόνικος», «Βασιλιάς Λιρ», «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας», «Αντώνιος και Κλεοπάτρα»), όσο και με το Bouffes du Nord, που υπήρξε η βάση του τα τελευταία σαράντα και πλέον χρόνια της ζωής του.
Βραβευμένος με Tony, Emmy και βραβείο Λόρενς Ολιβιέ, ο Πίτερ Μπρουκ-ο έτερος μεγάλος πυλώνας του βρετανικού θεάτρου τον 20ό αιώνα μαζί με τον Πίτερ Χολ-δοκίμασε τις δυνάμεις του στο θέατρο, στο σινεμά, την όπερα -από τη «Λα Μποέμ» (1948), τη «Σαλώμη» (1949) και τους «Γάμους του Φίγκαρο» στο Covent Garden του Λονδίνου μέχρι τον «Ευγένιο Ονέγκιν» (1957) στη Μετροπόλιταν Όπερα και τον «Ντον Τζιοβάνι» (1998) στο Φεστιβάλ της Aix-en-Provence- και τη συγγραφή.
«Δεν πίστεψα ποτέ σε μία μοναδική αλήθεια. Ούτε στη δική μου, ούτε στων άλλων», έγραφε στην αυτοβιογραφία του. «Πιστεύω πως όλες οι σχολές, όλες οι θεωρίες μπορούν να φανούν χρήσιμες κάπου ή κάποτε. Όμως πιστεύω πως είναι αδύνατον να ζήσεις αν δεν ασπαστείς απόλυτα και παθιασμένα έναν τρόπο ζωής. Ωστόσο, όσο ο χρόνος κυλά, όσο ο κόσμος αλλάζει, οι στόχοι διαφοροποιούνται και οι απόψεις αλλάζουν κατευθύνσεις. Κοιτάζοντας πίσω στα χρόνια που έχουν περάσει, στα κείμενα που έχω γράψει, στις ιδέες που έχουν αναδυθεί μέσα από ταξίδια σε τόπους διαφορετικούς, σε περιστάσεις διάφορες, ένα πράγμα με ξαφνιάζει: μια ορισμένη συνέχεια. Μια άποψη, για να χρησιμέψει σε κάτι, οφείλεις να την ασπαστείς ολόψυχα, να την υπερασπιστείς μέχρι θανάτου. Όμως, ταυτόχρονα, μια μικρή εσωτερική φωνή ψιθυρίζει: Hold on tightly, let go lightly».
Η δημοσιογράφος και θεατρολόγος Ιωάννα Μπλάτσου, η οποία είχε παρακολουθήσει πολλές από τις παραστάσεις του και επιπλέον, είχε συναντήσει δύο φορές τον Πίτερ Μπρουκ -ακόμη θυμάται εκτός όλων των άλλων, τη γλυκύτητα του ανθρώπου- γράφει σε ανάρτηση της: «Σε μια συζήτησή μας το 2007, μου είχε πει: ”Ένας ηθοποιός μπορεί να παίζει επί σκηνής απλώς για να επιδειχθεί ή για να βγάλει περισσότερα χρήματα, επιλογές απολύτως φυσιολογικές για έναν άνθρωπο. Είναι καλό όμως να έχει κατά νου ότι η τέχνη μας μπορεί να του υποδείξει –αν ακολουθήσει το ένστικτό του- μια πιο αληθινή προσέγγιση της ζωής αλλιώς μπορεί θαυμάσια να μετατραπεί σε ένα απόλυτα παγερό πλάσμα. Αξίζει, λοιπόν, όλοι να θυμόμαστε ότι στο θέατρο ασχολούμαστε –κατά βάσιν- με τον άνθρωπο”.
Οι άνθρωποι που έχουν κάποια στιγμή μετακινήσει το εσωτερικό μας κέντρο, δεν πεθαίνουν ποτέ μέσα μας».
