Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, o «πατέρας» του ευρώ και προσωπικότητα της γαλλικής αριστεράς, ο Ζακ Ντελόρ, πέθανε την Τετάρτη (27/12) σε ηλικία 98 ετών, ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο η κόρη του, Μαρτίν Ομπρί.
«Πέθανε στον ύπνο του σήμερα το πρωί (Τετάρτη) στο σπίτι του στο Παρίσι», δήλωσε η Μαρτίν Ομπρί, δήμαρχος της πόλης Λιλ.
Εργάστηκε στην Τράπεζα της Γαλλίας, υπήρξε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και ευρωβουλευτής. Τη χρονική περίοδο 1969-1972 ήταν Σύμβουλος του γκωλικού Γάλλου πρωθυπουργού Σαμπάν - Ντελμάς. Στη συνέχεια προσχώρησε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Το 1981 έγινε Υπουργός Οικονομικών υπό τον Φρανσουά Μιτεράν. Ηταν ένας από τους πρωτεργάτες του σχεδίου της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αξιόλογος οικονομολόγος με εκμοντερνιστικές τάσεις. Από το 1985 μέχρι το 1995 διετέλεσε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, περισσότερο καιρό από οποιονδήποτε άλλο κάτοχο του αξιώματος (3 θητείες).
Το 1995 αρνήθηκε να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της Γαλλίας παρά το συντριπτικό προβάδισμά του έναντι του Ζακ Σιράκ στις δημοσκοπήσεις, μια απόφαση που αργότερα απέδωσε στην «πολύ μεγάλη επιθυμία για ανεξαρτησία».
Η προσπάθειά του για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση συνάντησε την αντίσταση ορισμένων χωρών μελών, ιδίως της Βρετανίας υπό την πρωθυπουργία της Μάργκαρετ Θάτσερ.
«Ψηλά τα χέρια σου Ντελόρ» ήταν το 1990 το περίφημο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας The Sun, η οποία εξέφραζε τις ανησυχίες της για το ενιαίο νόμισμα και τις αυξημένες εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ως ο όγδοος πρόεδρος της Κομισιόν, ο Ντελόρ ήταν ο πιο ισχυρός ηγέτης στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Εφάρμοσε τις πολιτικές που συνέδεαν στενά τα έθνη-μέλη μεταξύ τους και προώθησε την ανάγκη για ενότητα. Δημιούργησε μια ενιαία αγορά που κατέστησε δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών εντός της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ). Ήταν επίσης επικεφαλής της λεγόμενης Επιτροπής Ντελόρ, η οποία πρότεινε τη νομισματική ένωση για τη δημιουργία του ευρώ, ενός νέου, τότε, ενιαίου νομίσματος που θα αντικαθιστούσε τα επιμέρους εθνικά νομίσματα. Αυτό επιτεύχθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992.
Υπό την προεδρία του επίσης υπεγράφησαν οι συμφωνίες Σένγκεν για τα ταξίδια και το πρόγραμμα Erasmus για τις ανταλλαγές φοιτητών.
Ο Ντελόρ ίδρυσε αργότερα δεξαμενές σκέψης με στόχο την προώθηση του ευρωπαϊκού φεντεραλισμού και τα τελευταία χρόνια προειδοποίησε για τους κινδύνους του λαϊκισμού στην Ευρώπη, ζητώντας επίσης ”τόλμη” για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Brexit.
Τον Μάρτιο του 2020, είχε καλέσει ξανά τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ να επιδείξουν περισσότερη αλληλεγγύη σε μια εποχή που αγωνίζονταν για την κοινή απάντηση στην πανδημία Covid-19.
Ο Ντελόρ ήταν παντρεμένος με τη Μαρί Λεπχάιγ μέχρι το θάνατό της το 2020. Είχαν μια κόρη, την Μαρτίν Ομπρί, η οποία διετέλεσε Πρώτη Γραμματέας του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος από το 2008 έως το 2012, και έναν γιο, τον Ζαν-Πολ Ντελόρ, ο οποίος ήταν δημοσιογράφος και πέθανε από λευχαιμία το 1982 σε ηλικία 29 ετών.
Μακρόν: Τα ιδανικά και η αφοσίωσή του θα μας εμπνέουν πάντα
Με ανάρτησή του στο X, ο Εμανουέλ Μακρόν τονίζει: «Ένας πολιτικός με γαλλικό πεπρωμένο. Αστείρευτος δημιουργός της Ευρώπης μας. Αγωνιστής της ανθρώπινης δικαιοσύνης.
Ο Ζακ Ντελόρ ήταν όλα αυτά.
Η αφοσίωσή του, τα ιδανικά του και η ευθύτητά του θα μας εμπνέουν πάντα. Χαιρετίζω το έργο και τη μνήμη του και συμμερίζομαι τη θλίψη της οικογένειάς του».
«Ο Ζακ Ντελόρ ήταν ένας οραματιστής που έκανε την Ευρώπη μας ισχυρότερη.
Το έργο της ζωής του είναι μια ενωμένη, δυναμική και ευημερούσα Ευρωπαϊκή Ένωση.
Έχει διαμορφώσει ολόκληρες γενιές Ευρωπαίων, συμπεριλαμβανομένης της δικής μου.
Ας τιμήσουμε την κληρονομιά του ανανεώνοντας συνεχώς την Ευρώπη μας», έγραψε στο Χ (πρώην twitter) η νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Για έναν οραματιστή και έναν μεγάλο αρχιτέκτονα της Ευρώπης των λύσεων, κάνει λόγο ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς στο μήνυμά του για την απώλεια του Ζακ Ντελόρ.
«Τιμή στον Ζακ Ντελόρ. Ένας οραματιστής, ένας μεγάλος αρχιτέκτονας της Ευρώπης των λύσεων. Χάρη στον Ζακ Ντελόρ η Ένωσή μας έχει κάνει μεγάλα βήματα. Η ενσάρκωση της Ευρώπης των πολιτών» αναφέρει ο κ. Σχοινάς.
Τη θλίψη του για την απώλεια του Jacques Delors, ενός «πρωτεργάτη της ενότητας της Ευρώπης» και ενός ηγέτη που εξέφρασε την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα σε κάθε δύσκολη στιγμή της, όπως σημειώσε χαρακτηριστικά, εκφράζει με γραπτή του δήλωση ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η Ευρώπη αποχαιρετά έναν αληθινό πρωτεργάτη της ενότητάς της. Και η Ελλάδα έναν ειλικρινή φίλο, οι πρωτοβουλίες του οποίου βοήθησαν και τη δική της εθνική πρόοδο.
Ο Jacques Delors, υπήρξε ένας οραματιστής ηγέτης, όσο και ένας ρεαλιστής πολιτικός που προώθησε την ευρωπαϊκή ιδέα, το κοινό νόμισμα και την ασφάλεια της Ένωσής μας. Ταυτόχρονα, όμως, υπηρέτησε επίμονα την οικονομική σύγκλιση των κοινωνιών της. Δεν υπήρξε, λοιπόν, μόνο ένας απ’ τους πιο ξεχωριστούς ηγέτες της ηπείρου μας. Αλλά ένας μοναδικός θεμελιωτής του ανοιχτού της μέλλοντος.
Οι Έλληνες δεν ξεχνούν τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη του σε κάθε δύσκολη στιγμή της χώρας. Εκ μέρους όλων τους, εκφράζω τη θλίψη μου για την απώλειά του», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο μήνυμα του για τον θάνατο του Ζακ Ντελόρ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP