Οι άνθρωποι στον κόσμο σε γενικές γραμμές δέχονται με περισσότερη ευκολία στις πατρίδες τους τους πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να φύγουν από τον τόπο τους εξαιτίας του πολέμου, παρά τους μετανάστες που εγκατέλειψαν τα μέρη που γεννήθηκαν για οικονομικούς για παράδειγμα λόγους.
Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύει έρευνα του Ινστιτούτου Pew Research που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, τα στοιχεία όμως που συγκέντρωσε από 18 χώρες είναι από την άνοιξη του 2018.
Η ανάλυση ασχολείται κυρίως με κράτη που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προσφυγική κρίση αφού υποδέχτηκαν εκατοντάδες ανθρώπους που έφυγαν από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους την περίοδο του εμφυλίου στη Συρία και των άλλων ένοπλων συρράξεων στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το 2017 καταγράφηκαν 258 εκατομμύρια άνθρωποι οι οποίοι μετακινήθηκαν από τις χώρες καταγωγής τους. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται περίπου 20 εκατομμύρια πρόσφυγες.
Συμπερασματικά, από τις 18 χώρες συνολικά περίπου το 71% των ενηλίκων δηλώνει πρόθυμο να φιλοξενήσει τους πρόσφυγες που αφήνουν πίσω τη βία και τον πόλεμο. Αντιθέτως, περίπου το 50% διευκρινίζει πως υποστηρίζει «περισσότερο» ή «περίπου το ίδιο» τους μετανάστες.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Αξίζει να αναφερθεί πως στη χώρα μας το χάσμα που καταγράφεται είναι αρκετά μεγάλο. Ειδικότερα, το 69% των Ελλήνων φαίνεται να τάσσεται υπέρ των προσφύγων σε σύγκριση με το 17% εκείνων που προτιμούν τους μετανάστες. Στη Γερμανία, οι πολίτες είναι πολύ πιο πιθανό να υποστηρίξουν την έλευση προσφύγων -σε ποσοστό 82%- από αυτή των μεταναστών -σε ποσοστό 40%.
Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση της Ιαπωνίας. Το 81% των πολιτών στη χώρα αναφέρει πως είναι θετικά προσκείμενο στους μετανάστες που μετακόμισαν εκεί, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό πολιτών -66%- είναι θετικά προσκείμενο στους πρόσφυγες. Σημειώνεται, αναφορικά με την περίπτωση της Ιαπωνίας, πως παρόλο που ο πληθυσμός της το 2018 άγγιξε τα 2,7 εκατομμύρια, στην πραγματικότητα συρρικνώνεται. Σύμφωνα μάλιστα με τις προβλέψεις του ΟΗΕ, στην Ιαπωνία θα καταγραφούν οι μεγαλύτερες απώλειες όσον αφορά τον πληθυσμό μέχρι το 2100.
Στις ΗΠΑ, η στήριξη των Αμερικανών στους πρόσφυγες και τους μετανάστες είναι περίπου η ίδια. Τα ποσοστά είναι 66% και 68% αντίστοιχα. Υπενθυμίζεται ότι τη χρονιά που πέρασε οι ΗΠΑ προέβησαν σε επαναγκατάσταση 23.000 προσφύγων. Ο ίδιος αριθμός το 2017 ήταν 33.000, ενώ το 2016 97.000.
Σε άλλη μελέτη του Ινστιτούτου από την άνοιξη του 2018, συμπεραίνεται πως το 51% των Αμερικανών θεωρεί πως οι ΗΠΑ «έχουν ευθύνη να δέχονται στη χώρα τους πρόσφυγες». Το 43% είπε πως δεν έχει καμία ευθύνη, από την άλλη πλευρά.
Οι συμπεριφορές απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες
Σημαντικό είναι επίσης να αναφερθεί πως συνολικά η στάση της κοινής γνώμης όσον αφορά το μεταναστευτικό, επηρεάζεται από το αν οι πολίτες πιστεύουν πως η ποικιλομορφία είναι ωφέλιμη για τη χώρα τους ή όχι. Συνολικά, οι πολίτες 14 χωρών από αυτές που εξετάστηκαν βλέπουν με καλό μάτι την τάση αυτή.
Στα κράτη αυτά οι άνθρωποι τείνουν να υποστηρίζουν τόσο τους μετανάστες όσο και τους πρόσφυγες που μετακινούνται στη χώρα τους. Λόγου χάρη, στον Καναδά, το 87% εκείνων που είναι θετικοί απέναντι στην ποικιλομορφία είναι επίσης υπέρ των μεταναστών σε σύγκριση με το 26% εκείνων που αντιτίθενται στην ποικιλομορφία.
Το μοτίβο αυτό ισχύει στις 15 χώρες από όσες εξετάστηκαν. Στη Νότια Αφρική και το Μεξικό δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα σε αυτούς που αντιτίθενται και σε αυτούς που είναι υπέρ της ποικιλομορφίας.
Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι που αντιτίθενται σε αυτή είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν τους μετανάστες ως επιβάρυνση για την κοινωνία. Για παράδειγμα, στη Σουηδία το 67% εκείνων που είναι αντίθετοι στη διαφορετικότητα, δηλώνουν σήμερα ότι οι μετανάστες είναι βάρος για τη χώρα τους «επειδή παίρνουν τις δουλειές των ντόπιων». Από την άλλη το 13% των Σουηδών βλέπουν με καλό μάτι την ποικιλομορφία. Μεγάλες είναι επίσης οι διαφορές που εντοπίζονται στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία.
