Κανένα αίτημα ελλιμενισμού του ιρανικού δεξαμενόπλοιου Adrian Darya 1 στο λιμάνι της Καλαμάτας ή σε άλλο λιμάνι της χώρας μας δεν έχει υποβληθεί μέχρι στιγμής, όπως και οποιοδήποτε, άλλης φύσης, αίτημα προς τις ελληνικές αρχές.
Αυτό τονίζουν πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, προσθέτοντας ότι «το υπουργείο βρίσκεται σε επικοινωνία διά της διπλωματικής οδού με την αμερικανική πλευρά, της οποίας οι θέσεις άλλωστε για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι γνωστές και έχουν κοινοποιηθεί όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλα τα κράτη και λιμένες της Μεσογείου.»
Η Ουάσιγκτον προειδοποίησε την Αθήνα ότι οποιαδήποτε βοήθεια προς το τάνκερ θα θεωρηθεί «υποστήριξη τρομοκρατικής οργάνωσης». Η Τεχεράνη, από την πλευρά της, διεμήνυσε ότι οποιαδήποτε κίνηση από τις ΗΠΑ για κατάληψη του σκάφους θα έχει «σοβαρές συνέπειες».
Ο υπουργός Ναυτιλίας, κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, δήλωσε το πρωί της Τρίτης ότι η χώρα μας δεν έχει λάβει επίσημο αίτημα κατάπλου του τάνκερ και πρόσθεσε ότι οι ελληνικές αρχές παρακολουθούν επισταμένα την πορεία του πλοίου.
Η θέση των ΗΠΑ
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News, χαρακτήρισε ατυχή την απελευθέρωση του σκάφους.
«Είναι ατυχές το ότι συνέβη αυτό» δήλωσε ο κ. Μάικ Πομπέο, προσθέτοντας πως, αν το Ιράν καταφέρει να έχει κέρδη από το φορτίο του τάνκερ, οι επίλεκτες δυνάμεις των Φρουρών της Επανάστασης θα έχουν «περισσότερα χρήματα, περισσότερο πλούτο, περισσότερους πόρους για να συνεχίσουν την εκστρατεία τρομοκρατίας τους».
Παράλληλα, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον ενημέρωσε την Αθήνα για την «ισχυρή της θέση», καθώς και όλα τα λιμάνια της Μεσογείου ως προς την εξυπηρέτηση του δεξαμενοπλοίου. Τόνισε δε πώς η παροχή οποιασδήποτε βοήθειας στο τάνκερ θα θεωρηθεί υποστήριξη τρομοκρατικής οργάνωσης.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με εκπρόσωπο της πρεσβείας των ΗΠΑ που σχολίασε τις αναφορές πως το ιρανικό τάνκερ έχει φύγει από Γιβραλτάρ και κατευθύνεται προς την Καλαμάτα, «το ιρανικό δεξαμενόπλοιο μεταφέρει παράνομο πετρέλαιο για να τροφοδοτήσει τις εκστρατείες τρόμου και καταπίεσης του Ιράν και της Συρίας. Είναι σημαντικό για τις εταιρείες και τους ναυτικούς να ξέρουν πως οποιαδήποτε προσπάθεια να δοθεί βοήθεια σε αυτά τα τάνκερ θα αντιμετωπιστεί ως παροχή υλικής βοήθειας σε οργάνωση που έχει χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ ως τρομοκρατική...η παροχή υλικής υποστήριξης εν γνώσει, ή η προσπάθεια ή η συνωμοσία για την παροχή υλικής βοήθειας ή πόρων σε μια τρομοκρατική οργάνωση αποτελεί έγκλημα βάσει της αμερικανικής νομοθεσίας, παραβάσεις της οποίας μπορούν να οδηγήσουν σε αυστηρές ποινές φυλάκισης και πρόστιμα».
Όπως τονίζεται, οι ΗΠΑ έχουν προβεί σε επίσημη καταγγελία για το εν λόγω σκάφος και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει εκδώσει «ξεκάθαρη ανακοίνωση» με την εκτίμηση πως το πλοίο βοηθά τους Φρουρούς της Επανάστασης, μεταφέροντας πετρέλαιο από το Ιράν στη Συρία. Η ελληνική κυβέρνηση, ενημερώθηκε σχετικά με την «ισχυρή θέση μας» για το θέμα, όπως και όλα τα λιμάνια στη Μεσόγειο που θα έπρεπε να προειδοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του σκάφους, υπογράμμισε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας πως μέλη πληρώματος ή πλοία που βοηθούν τους Φρουρούς της Επανάστασης μεταφέροντας πετρέλαιο από το Ιράν μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα ως προς την έκδοση βίζας. «Η ναυτιλιακή κοινότητα θα έπρεπε να γνωρίζει πως η αμερικανική κυβέρνηση σκοπεύει να ανακαλέσει βίζες που διαθέτουν τα μέλη τέτοιων πληρωμάτων» σημείωσε σχετικά.
Η αντίδραση του Ιράν
Η Τεχεράνη, όπως προαναφέρθηκε, από πλευράς της προειδοποίησε πως οποιαδήποτε κίνηση από τις ΗΠΑ για κατάληψη του σκάφους θα είχε «σοβαρές συνέπειες». Ωστόσο ο Ιρανός ΥΠΕΞ, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ, φάνηκε να υποβαθμίζει τις πιθανότητες στρατιωτικής σύγκρουσης με την Ουάσινγκτον σε συνέντευξή του, ενώ επίσης υποστήριξε ότι η Ουάσινγκτον επιδιώκει περαιτέρω κλιμάκωση.
«Είμαστε ευτυχείς που αυτή η δοκιμασία τελείωσε, και ελπίζω ότι αυτό θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση» είπε σχετικά ο Ζαρίφ, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Φινλανδία, προσθέτοντας πως το αμερικανικό ένταλμα δεν έχει νομική βάση και είχε πολιτικό κίνητρο με στόχο τη «μεγαλύτερη κλιμάκωση». Ωστόσο, σε συνέντευξή του στο NBC Nightly News, είπε ότι το Ιράν δεν θα αναλάμβανε στρατιωτική δράση για να δώσει τέλος στην εν λόγω κρίση. «Δεν θα το κάνουμε. Δεν το κάναμε ποτέ μέσα στα τελευταία 250 χρόνια. Υπερασπιζόμασταν τους εαυτούς μας. Και έχουμε δώσει καλά μαθήματα σε αυτούς που εισέβαλαν» είπε ο Ζαρίφ. Παράλληλα, υποβάθμισε το ενδεχόμενο στρατιωτικής δράσης από τις ΗΠΑ εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σημειώνοντας ότι η αμερικανική συνήθεια για δηλώσεις τύπου «όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι» στο πλαίσιο της προσέγγισης στο Ιράν είναι κατά παράβαση του καταστατικού του ΟΗΕ.
Το ιρανικό δεξαμενόπλοιο είχε καταληφθεί από Βρετανούς πεζοναύτες στις 4 Ιουλίου, επειδή θεωρήθηκε ύποπτο για την μεταφορά πετρελαίου στην Συρία, στενή σύμμαχο του Ιράν, κατά παράβαση των κυρώσεων της ΕΕ.
Μετά από ενάμιση μήνα κράτησης στο Γιβραλτάρ και κλιμάκωση της έντασης στον Περσικό Κόλπο, το δεξαμενόπλοιο άλλαξε όνομα - από Grace 1 μετονομάστηκε σε Adrian Darya 1 - και το βράδυ της 18ης Αυγούστου έφυγε από το Γιβραλτάρ. Σύμφωνα με τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, μεταφέρει αργό πετρέλαιο αξίας 130 εκατομμυρίων δολαρίων και κατευθύνεται προς την Καλαμάτα.