Πληροφοριοδότης από τη Boeing ισχυρίστηκε πως οι επιβάτες των αεροσκαφών 787 Dreamliner θα μπορούσαν να μείνουν χωρίς οξυγόνο εάν η καμπίνα του αεροσκάφους υποστεί απότομη αποσυμπίεση.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του BBC, ο Τζος Μπαρνέτ υποστηρίζει ότι οι δοκιμές δείχνουν πως μέχρι και το 1/4 των συστημάτων οξυγόνου θα μπορούσαν να παρουσιάζουν πρόβλημα και να μη λειτουργούν όταν χρειαστεί. Επίσης, είπε πως ελαττωματικά εξαρτήματα τοποθετήθηκαν σκοπίμως σε αεροπλάνα στη γραμμή παραγωγής σε ένα εργοστάσιο της Boeing.
Η Boeing αρνείται τις κατηγορίες και λέει πως όλα της τα αεροσκάφη κατασκευάζονται στο υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας και ποιότητας.
Η εταιρεία έχει δεχτεί πίεση μετά από δύο καταστροφικά δυστυχήματα στα οποία εμπλεκόταν ένα από τα αεροσκάφη της, το 737 Μax.
O Μπαρνέτ, πρώην μηχανικός quality control, εργαζόταν για τη Boeing για 32 χρόνια, μέχρι τη συνταξιοδότησή του για λόγους υγείας τον Μάρτιο του 2017.
Από το 2010 και μετά εργαζόταν ως quality manager στο εργοστάσιο της Boeing στο βόρειο Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνα.
Το εργοστάσιο είναι ένα από δύο που εμπλέκονται στην κατασκευή του 787 Dreamliner- ενός σύγχρονου επιβατηγού αεροσκάφους που χρησιμοποιείται ευρέως σε μεγάλες πτήσεις ανά τον κόσμο. Παρά τα προβλήματα που είχαν σημειωθεί κατά την έναρξη της υπηρεσίας του, το αεροπλάνο έχει σημειώσει επιτυχία και αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για την εταιρεία.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον 57χρονο Μπαρνέτ, η βιασύνη για να τεθεί σε υπηρεσία το αεροπλάνο σήμαινε πως κάποια μέρη της διαδικασίας έγιναν βιαστικά και τέθηκε σε κίνδυνο η ασφάλεια. Η εταιρεία το αρνείται αυτό και επιμένει πως «η ασφάλεια, η ποιότητα και η ακεραιότητα είναι στην καρδιά των αξιών της Boeing».
Το 2016, όπως είπε στο BBC, αποκάλυψε προβλήματα με τα συστήματα οξυγόνου εκτάκτου ανάγκης, που προορίζονται για να κρατούν τους επιβάτες και το πλήρωμα ζωντανούς σε περίπτωση αποσυμπίεσης, σε οποιοδήποτε ύψος. Μάσκες οξυγόνου πέφτουν από την οροφή, και επιτρέπουν στους επιβάτες να αναπνέουν από φιάλη. Χωρίς τέτοια συστήματα, οι επιβαίνοντες ενός αεροπλάνου θα χάσουν τις αισθήσεις τους σε μικρό χρονικό διάστημα, με ολέθριες συνέπειες.
Αν και τέτοια περιστατικά δεν είναι ιδιαίτερα συχνά, μπορούν να συμβούν: Τον Απρίλιο του 2018, για παράδειγμα, ένα παράθυρο «έφυγε» από αεροπλάνο της Southwest Airlines, αφού χτυπήθηκε από κομμάτια από έναν κινητήρα που είχε υποστεί ζημιές. Ένας επιβάτης κοντά σε αυτό τραυματίστηκε και αργότερα πέθανε, ωστόσο οι υπόλοιποι επέζησαν.
Κατά τον Μπαρνέτ, ενώ απέσυρε συστήματα που είχαν υποστεί περιορισμένες ζημιές, οι οποίες ήταν κυρίως εμφανισιακού χαρακτήρα, διαπίστωσε πως κάποιες από τις φιάλες οξυγόνου δεν απελευθέρωναν οξυγόνο όταν έπρεπε. Στη συνέχεια κανόνισε τη διεξαγωγή μιας ελεγχόμενης δοκιμής από τη μονάδα έρευνας και ανάπτυξης της Boeing.
Στη δοκιμή αυτή, που χρησιμοποιήθηκαν συστήματα οξυγόνου που ήταν «του κουτιού» και χωρίς ζημιές, προσομοιώνονταν οι συνθήκες υπό τις οποίες θα ενεργοποιούνταν σε ένα αεροσκάφος, χρησιμοποιώντας ακριβώς το ίδιο ρεύμα ως «διακόπτη». Όπως είπε, 300 συστήματα δοκιμάστηκαν, και 75 εξ αυτών δεν αναπτύχθηκαν σωστά, ποσοστό αποτυχίας της τάξης του 25%.
Ο Μπαρνέτ είπε ότι οι προσπάθειές του να εξετάσει περισσότερο το θέμα εμποδίστηκαν από μάνατζερ της Boeing. Το 2017 κατήγγειλε στην αρμόδια αρχή, FAA, πως δεν είχε γίνει κάτι για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η FAA, ωστόσο, απάντησε πως δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό, επειδή η εταιρεία είχε υποδείξει πως δούλευε πάνω στο θέμα εκείνη την περίοδο.
Η ίδια η Boeing απορρίπτει τους ισχυρισμούς του Μπαρνέτ. Παραδέχεται πως το 2017 βρέθηκαν κάποιες φιάλες οξυγόνου που δεν λειτουργούσαν σωστά, και προσθέτει ότι αυτές αφαιρέθηκαν από τη διαδικασία παραγωγής, οπότε «δεν εγκαταστάθηκαν ελαττωματικές φιάλες σε αεροπλάνα, και λύσαμε το θέμα με τον προμηθευτή μας».
Ωστόσο, η εταιρεία τονίζει πως «κάθε σύστημα οξυγόνου για επιβάτες που έχει εγκατασταθεί στα αεροπλάνα μας έχει δοκιμαστεί πολλές φορές πριν την παράδοση για να διασφαλιστεί πως λειτουργεί σωστά, και πρέπει να περάσει αυτά τα τεστ για να παραμείνει στο αεροσκάφος».
«Το σύστημα δοκιμάζεται επίσης ανά τακτά διαστήματα όταν το αεροπλάνο τεθεί σε υπηρεσία» συμπληρώνει.
Δεν πρόκειται για το μόνο που έχει πει ο Μπαρνέτ για το συγκεκριμένο εργοστάσιο: Όπως υποστηρίζει, η Boeing δεν τήρησε τους ίδιους της τους κανονισμούς, που προορίζονται για παρακολούθηση των εξαρτημάτων κατά τη διαδικασία παραγωγής, με αποτέλεσμα κάποια ελαττωματικά εξαρτήματα να «χαθούν». Όπως λέει, εργάτες που ήταν υπό πίεση έφτασαν στο σημείο να τοποθετήσουν εξαρτήματα από κάδους με σκραπ σε αεροσκάφη στη γραμμή παραγωγής, τουλάχιστον σε μια περίπτωση εν γνώσει ενός μάνατζερ. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό έγινε για να εξοικονομηθεί χρόνος.
Σημειώνεται πως σχετικά με το θέμα των χαμένων εξαρτημάτων, στις αρχές του 2017 έρευνα της FAA επιβεβαίωσε τους προβληματισμούς του Μπαρνέτ, διαπιστώνοντας πως ήταν άγνωστη η θέση τουλάχιστον 53 «ύποπτων» εξαρτημάτων και ότι θεωρούνταν χαμένα. Η Boeing διετάχθη να επανορθώσει. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι έχει συμμορφωθεί πλήρως, προβαίνοντας σε διορθωτικές ενέργειες.
Ο Μπαρνέτ αρχίζει δικαστική αναμέτρηση με τη Boeing, την οποία κατηγορεί πως τον δυσφήμισε και προκάλεσε προβλήματα στην καριέρα του εξαιτίας αυτών που επεσήμανε- οδηγώντας εν τέλει στη συνταξιοδότησή του. Η απάντηση της εταιρείας είναι πως είχε από παλιά σχέδια να βγει στη σύνταξη και το έκανε εθελοντικά- ενώ επίσης αρνείται πως επηρέασε αρνητικά τις δυνατότητές του να συνεχίσει σε οποιοδήποτε επάγγελμα.
Όπως τονίζει το BBC, ο Μπαρνέτ δεν είναι ο μόνος εργαζόμενος της εταιρείας που εκφράζει προβληματισμούς για τη διαδικασία παραγωγής της: Νωρίτερα φέτος, για παράδειγμα, έγινε γνωστό ότι, μετά τη συντριβή του 737 Max της Ethiopian Airlines τον Μάρτιο, τέσσερις νυν ή πρώην εργαζόμενοι είχαν έρθει σε επαφή με τη FAA για να αναφέρουν πιθανά ζητήματα. Ο Μπαρνέτ θεωρεί πως οι προβληματισμοί του αντικατοπτρίζουν μια εταιρική κουλτούρα που το μόνο που την απασχολεί είναι «η ταχύτητα, η μείωση του κόστους και το “μέτρημα των κουκιών”». Όπως λέει, οι μάνατζερ δεν ενδιαφέρονται για την ασφάλεια, απλά για την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.
Παρόμοια είναι η άποψη και ενός άλλου πρώην μηχανικού, του Άνταμ Ντίκσον, ο οποίος συμμετείχε στην ανάπτυξη του 737 Max στο εργοστάσιο της εταιρείας στο Ρέντον της πολιτείας Ουάσινγκτον. Όπως είπε στο BBC, υπάρχει μια τάση πίεσης για να συνεχίζουν τα αεροπλάνα να προχωρούν στο εργοστάσιο. «Υπήρχαν συχνά πιέσεις για να διατηρούνται ψηλά τα επίπεδα παραγωγής. Η ομάδα μου συνέχεια είχε να παλεύει με το εργοστάσιο για τις διαδικασίες και την ποιότητα. Και οι ανώτεροι μάνατζερ μας δεν βοηθούσαν».
Παρεμφερείς αναφορές έκανε και ο Άλμπιο Σίρες, μέλος του Κογκρέσου, σε ακροάσεις τον Οκτώβριο, μιλώντας για email που έλαβε από ανώτερο μάνατζερ ως προς τη γραμμή παραγωγής του 737 Max. Στο email έλεγε πως οι εργάτες ήταν εξαντλημένοι επειδή έπρεπε να δουλεύουν με πολύ ταχείς ρυθμούς για μακρές περιόδους και υποστήριζε ότι η πίεση «δημιουργούσε μια κουλτούρα όπου είτε σκόπιμα είτε ακούσια παρακάμπτουν τις καθιερωμένες διαδικασίες».
Σύμφωνα με τον συντάκτη του email, για πρώτη φορά στη ζωή του δίσταζε να επιτρέψει στην οικογένειά του να ανεβεί σε αεροπλάνο της Boeing.
Η εταιρεία απαντά πως, μαζί με τη FAA, εφαρμόζει μια εκτενή διαδικασία ελέγχων για να διασφαλίζεται ότι τα αεροπλάνα της είναι ασφαλή και περνούν από εξαντλητικές επιθεωρήσεις πριν φύγουν από το εργοστάσιο. Ακόμη, πρόσφατα ζήτησε ανεξάρτητη έρευνα όσον αφορά στις διαδικασίες ασφαλείας.