Έπειτα από 11 χρόνια διαδοχικών παρατηρήσεων και ανακαλύψεων, που το αμερικανικό διαστημικό σκάφος Dawn (Αυγή) έκανε αρχικά στην Εστία και μετά στη Δήμητρα, στα δύο μεγαλύτερα σώματα στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία, πλησιάζει πλέον το τέλος της αποστολής του.
Όπως ανακοίνωσε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA), κάποια στιγμή ανάμεσα στα μέσα Σεπτεμβρίου και στα μέσα Οκτωβρίου το σκάφος, που ξεμένει από καύσιμα (υδραζίνη), θα χάσει την ικανότητά του να επικοινωνεί με τη Γη. Θα παραμείνει όμως για αρκετές δεκαετίες ως κοσμικό φάντασμα σε σιωπηλή τροχιά γύρω από τη Δήμητρα, η οποία δεν διαθέτει ατμόσφαιρα, ώσπου τελικά θα συντριβεί στην επιφάνειά της.
Η κόστους 467 εκατ. δολαρίων πετυχημένη αποστολή του Dawn, το οποίο είχε εκτοξευθεί το 2007, είχε παραταθεί αρκετές φορές έως τώρα, ξεπερνώντας κατά πολύ τις αρχικές προσδοκίες. Το σκάφος τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη διαμέτρου 530 χιλιομέτρων Εστία (που τυπικά θεωρείται αστεροειδής, ενώ είναι πρωτοπλανήτης) και τη μελέτησε κατά τη διετία 2011-2012, ενώ από το 2015 μέχρι σήμερα έκανε το ίδιο στη διαμέτρου 950 χιλιομέτρων Δήμητρα (που θεωρείται νάνος πλανήτης).
Και στις δύο περιπτώσεις τράβηξε εντυπωσιακές εικόνες, οι οποίες επέτρεψαν για πρώτη φορά στους επιστήμονες να δουν από κοντά τα δύο σώματα, που είναι γεμάτα κρατήρες, φαράγγια, βουνά, ακόμη και κρυοηφαίστεια.
«Η κληρονομιά του Dawn είναι ότι εξερεύνησε δύο από τους τελευταίους αχαρτογράφητους κόσμους του εσωτερικού ηλιακού μας συστήματος, αποκαλύπτοντας εξωτικά, μυστηριώδη τοπία ανόμοια με οτιδήποτε είχαμε δει ποτέ», δήλωσε ο επικεφαλής της αποστολής μηχανικός Μαρκ Ράιμαν του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA.
Το Dawn είναι το μόνο μέχρι σήμερα σκάφος που έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από ένα σώμα στη ζώνη των αστεροειδών, καθώς επίσης το μόνο που έχει τεθεί σε τροχιά διαδοχικά γύρω από δύο σώματα.
Μεταξύ άλλων, τα ευρήματα του Dawn παρέχουν ενδείξεις ότι κάτω από την επιφάνεια της Δήμητρας μπορεί να υπάρχει ένας ωκεανός, όπως στους πιο μακρινούς δορυφόρους, Εγκέλαδο του Κρόνου και Ευρώπη του Δία. Επιπλέον, η Δήμητρα διαθέτει ένα βουνό, που έχει διπλάσιο ύψος από το Έβερεστ και φαράγγια μεγάλα όσο τουλάχιστον το Μεγάλο Φαράγγι (Γκραντ Κάνιον) στις ΗΠΑ.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)