Για τους κεντρικούς τραπεζίτες που βασανίζονται με το ερώτημα εάν οι πληθωριστικές πιέσεις είναι παροδικές, οι επικεφαλής των βιομηχανιών σε όλο τον κόσμο έχουν ένα σαφές μήνυμα: οι τιμές μόνο ανεβαίνουν.
Οι ελλείψεις εργαζομένων, καυσίμων, φορτηγών πλοίων, ημιαγωγών και οικοδομικών υλικών, καθώς η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει μετά τα lockdown της πανδημίας, έχουν κάνει τις εταιρείες - από κατασκευαστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων έως σοκολατοποιίες - να παλεύουν για να βάλουν ένα φρένο στο αυξανόμενο κόστος.
Ορισμένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά σήματα του του κόσμου μετακυλίουν τώρα τις υψηλότερες τιμές στους καταναλωτές και προειδοποιούν όλους τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν.
«Αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα είναι υψηλότερος το επόμενο έτος από φέτος», δήλωσε ο Γκρέιαμ Πιτκίθλι, επικεφαλής οικονομικών της Unilever ο οποίος λέει ότι τα προϊόντα του ομίλου, από το σαπούνι Dove έως το παγωτό Ben & Jerry’s και τη σκόνη πλυντηρίου Persil, χρησιμοποιούνται από 2,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους κάθε μέρα.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τροφίμων στον κόσμο, η Nestle, δήλωσε ότι θα αυξήσει τις τιμές των προϊόντων της, συμπεριλαμβανομένου του Nescafe και των τροφών για κατοικίδια Purina, περαιτέρω το 2021 και στη συνέχεια ξανά το 2022, καθώς το κόστος πρώτων υλών συνεχίζει να αυξάνεται.
Η οπτική αυτή έρχεται σε αντίθεση με έναν πιο αμφίθυμο τόνο μεταξύ των υπουργών Οικονομικών και των διοικητών των κεντρικών τραπεζών, που προσπαθούν να καταλάβουν πότε θα πρέπει να αρχίσουν να αποσύρουν τα νομισματικά και δημοσιονομικά κίνητρα χωρίς να «πνίξουν» την οικονομική ανάκαμψη.
Ενα προσχέδιο ανακοινωθέντος, ενόψει της συγκέντρωσης κορυφαίων υπεύθυνων χάραξης πολιτικής στην Ουάσινγκτον, την περασμένη εβδομάδα κάλεσε τις κεντρικές τράπεζες να είναι έτοιμες να προβούν σε «αποφασιστικές ενέργειες για τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών».
Αντ ’αυτού, η διευθύνουσα επιτροπή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (IMFC) προέτρεψε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να παρακολουθούν στενά τη δυναμική των τιμών, αλλά να «κοιτάζουν μέσα από» τις πληθωριστικές πιέσεις, που θα εξασθενίσουν καθώς ομαλοποιούνται οι οικονομίες.
«Το βασικό ερώτημα είναι να γνωρίζουμε εάν πρόκειται για παροδικό πληθωρισμό ή όχι. Κανείς δεν έχει απάντηση σε αυτό το βασικό ερώτημα», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λεμέρ.
Δομική ανεπάρκεια
Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Αντριου Μπέιλι, έχει δηλώσει ότι συνεχίζει να πιστεύει πως η πρόσφατη αύξηση του πληθωρισμού - επί του παρόντος στο 3,1% και ανεβαίνει - είναι προσωρινή, αλλά η βρετανική κεντρική τράπεζα αναμένεται να είναι η πρώτη σημαντική νομισματική αρχή που θα αυξήσει τα επιτόκια στον μεταπανδημικό κύκλο.
Για στελέχη εταιρειών, που έχουν το δάχτυλό τους στον παλμό δεκάδων εμπορικών τομέων, όπως η παγκόσμια εταιρεία προσλήψεων Randstad, ορισμένα από τα προβλήματα που οδηγούν στις υψηλότερες τιμές είναι διαρθρωτικά και είναι εδώ για να μείνουν.
Η Randstad ανέφερε την Πέμπτη ότι αναμένεται η έλλειψη εργατικού δυναμικού να συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια, με τους μεγαλύτερους υπαλλήλους να αποχωρούν και λιγότερους να εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό.
«Πιστεύουμε ότι η έλλειψη θα είναι δομική», δήλωσε ο απερχόμενος Διευθύνων Σύμβουλος της Randstad, Ζακ βαν ντεν Μπρουκ.
Διαφωνίες σχετικά με τους μισθούς έχουν εμφανιστεί σε πολλές χώρες, με ένα από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της Γερμανίας να ζητά αύξηση του μισθού κατά 5,3% για σχεδόν 900.000 οικοδόμους.
Η ελβετική εταιρεία τεχνολογιών ενέργειας και αυτοματισμού ABB, η οποία προσπαθεί να ανταπεξέλθει με την παγκόσμια κρίση στους ημιαγωγούς, είπε επίσης ότι οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν πλήξει τις παραδόσεις βιομηχανικών ρομπότ, μεταξύ άλλων προϊόντων.
Η έλλειψη τσιπ έχει ήδη βλάψει την παραγωγή οχημάτων σε όλο τον κόσμο, ακινητοποιώντας ορισμένες γραμμές της παραγωγικής διαδικασίας.
Η σουηδική εταιρεία κατασκευής οχημάτων Volvo τόνισε ότι ενώ έχει έντονη ζήτηση, οι ελλείψεις σε εξαρτήματα, όπως τα τσιπ, και στη διαθέσιμη χωρητικότητα φορτίου αυξάνουν το κόστος και διαταράσσουν την παραγωγή της.
Ο ελβετικός κατασκευαστής ανελκυστήρων και κυλιόμενων σκαλιών Schindler επισήμανε, στο ίδιο μήκος κύματος, ότι είναι θορυβημένος σχετικά με τις προοπτικές του, λόγω των υψηλότερων τιμών στις πρώτες ύλες, του αυξανόμενου πληθωρισμού και τη συμφόρηση στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Ο διοικητής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Κρίστοφερ Γουόλερ, είπε αυτή την εβδομάδα ότι εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να αυξάνεται με τον τρέχοντα ρυθμό τους επόμενους μήνες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών ίσως χρειαστεί να υιοθετήσουν «μια πιο επιθετική απάντηση» το επόμενο έτος.
Σε περίπτωση, όμως, που τα επιτόκια αρχίσουν να αυξάνονται, οι τράπεζες θα επωφεληθούν από τη μεγαλύτερη χρέωση των δανείων.
Ο Τζες Στάλεϊ, διευθύνων σύμβουλος της βρετανικής εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών Barclays, εμφανίστηκε σχετικά χαλαρός με την αύξηση των τιμών, υποστηρίζοντας ότι ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού έως και 4% στη Βρετανία θα μπορούσε να είναι θετικός για την τράπεζα, εφόσον υποστηρίζεται από την οικονομική ανάπτυξη.
Αλλά και το τραπεζικό προσωπικό θα αναζητήσει αποζημίωση για τις πιέσεις στις τιμές. Στη Γερμανία, οι εργαζόμενοι στις τράπεζες του δημόσιου τομέα έχουν πραγματοποιήσει προειδοποιητικές απεργίες, ζητώντας αύξηση μισθών κατά 4,5%.