Πλοία για το τέλος του κόσμου: «Πλωτοί Λευκοί Οίκοι» για πυρηνικό πόλεμο

Σενάρια και προετοιμασίες του Ψυχρού Πολέμου για τον Αρμαγεδδώνα.
.
.
Public Domain

Κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όταν το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος άρχισε να φαντάζει όλο και περισσότερο πιθανό, κυβερνήσεις ανά τον πλανήτη άρχισαν να καταστρώνουν σχέδια για την επιβίωση της ηγεσίας των χωρών τους σε περίπτωση έλευσης του «Αρμαγεδδώνα». Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, χώρες όπως ο ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ πρωτοστάτησαν σε αυτούς τους σχεδιασμούς, δεδομένου πως ήταν οι «πρωταγωνιστές» της αντιπαράθεσης μεταξύ Δύσης και Ανατολής, και, πέραν της επιβίωσης, οι κυβερνήσεις τους θα έπρεπε να ήταν σε θέση να συνεχίσουν και να κερδίσουν έναν πυρηνικό πόλεμο, οπότε και οι σχεδιασμοί τους ήταν ιδιαίτερα εκτενείς, περιλαμβάνοντας αεροπλάνα, καταφύγια και, όπως προκύπτει, πλοία.

Όπως αναφέρεται σε εκτενές δημοσίευμα του The Drive, μεταξύ των σχεδίων των ΗΠΑ για ένα τέτοιο ενδεχόμενο περιλαμβάνονταν και κάποια σε πολύ μεγάλο βαθμό τροποποιημένα πλοία, στα οποία θα μπορούσε καταφύγει ο Αμερικανός πρόεδρος για να συνεχίσει να ηγείται της χώρας και των δυνάμεών της εν μέσω του Αρμαγεδδώνα- «πλωτούς Λευκούς Οίκους» και προπομπούς των σημερινών αεροσκαφών που είναι επιφορτισμένα με αυτή την αποστολή.

USS Northampton (CLC-1) underway c1959

Το πρόγραμμα λεγόταν National Emerrgency Command Post Afloat (NECPA), και απέδωσε δύο ειδικά εξοπλισμένα σκάφη, το πρώτο εκ των οποίων, USS Northampton, άρχισε την αποστολή του τον Μάρτιο του 1962. Το σκάφος αυτό είχε τεθεί σε υπηρεσία ως ελαφρύ καταδρομικό/ σκάφος διοίκησης το 1953 και υπηρέτησε αρχικά ως ναυαρχίδα του στόλου του Ατλαντικού. Όταν προσαρμόστηκε για τον ρόλο στο πλαίσιο του προ΄γραμματος NECPA ορίστηκε ως το πρώτο σκάφος διοίκησης, CC-1, και είχε ως βάση το Νόρφολκ της Βιρτζίνια, σχετικά κοντά στην Ουάσινγκτον. Κωδικό του όνομα ήταν «Sea Ruler» και σε περίπτωση κρίσης ο πρόεδρος και οι στενοί συνεργάτες του θα μεταφέρονταν με ελικόπτερα στα ανοιχτά, όπου θα βρισκόταν το πλοίο. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, διέθετε πανίσχυρο εξοπλισμό τηλεπικοινωνιών.

Έναν χρόνο αφού το USS Northampton ανέλαβε αυτά τα καθήκοντα το αμερικανικό ναυτικό απέκτησε και έναν δεύτερο «πλωτό Λευκό Οίκο», το USS Wright, με κωδική ονομασία «Zenith», επίσης με έδρα στο Νόρφολκ. Είχε ναυπηγηθεί ως ελαφρύ αεροπλανοφόρο, τέθηκε σε υπηρεσία το 1947 και αποσύρθηκε για πρώτη φορά το 1956, πριν τεθεί και πάλι σε υπηρεσία ως το δεύτερο σκάφος διοίκησης, CC-2. Ήταν ακόμα καλύτερα εξοπλισμένο από το USS Northampton, με το αμερικανικό ναυτικό να υποστηρίζει πως είχε τον πιο εκτενή τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό που είχε εγκαταστασθεί ποτέ σε πλοίο, εγκαταστάσεις και αίθουσες διοίκησης, οθόνες κλπ. Επίσης διέθετε ειδικά φίλτρα αέρα ώστε το πλήρωμα να μπορεί να επιχειρεί σε ραδιενεργό περιβάλλον, ενώ τα καταστρώματά του θα ξεπλένονταν με ειδικό σύστημα που χρησιμοποιούσε θαλασσινό νερό.

USS Wright (CC-2) underway at sea on 25 September 1963 (KN-5885)

Υπήρχαν επίσης σχέδια για μετατροπή και ενός άλλου αεροπλανοφόρου ίδιας κλάσης (Saipan) σε πλοίο NECPA, ως CC-3, μα εγκαταλείφθηκαν εν τέλει και το σκάφος μετετράπη σε πλατφόρμα αναμετάδοσης. Ακόμη, υπήρξαν σκέψεις και για ένα υποβρύχιο για τέτοια χρήση, μα έμειναν στο στάδιο των σχεδιασμών.

Η βασική αρχή επιχειρήσεων έλεγε ότι το ένα από τα δύο σκάφη θα ήταν μόνιμα στη θάλασσα, για αυξημένη προστασία απέναντι σε μια αιφνιδιαστική σοβιετική επίθεση. Σε αυτή την περίπτωση, ο πρόεδρος και άλλοι ηγέτες θα μεταφέρονταν στο πλοίο που ήταν εν πλω. Κατά τη διάρκεια προεδρικών επισκέψεων σε άλλες χώρες, ένα από τα δύο πλοία ακολουθούσε.

USS Wright (CC-2) underway on 17 June 1963 (NH 97620)

Γενικότερα μιλώντας, τα πλοία NECPA θεωρούνταν τότε η καλύτερη επιλογή για τη φυγάδευση και διάσωση του προέδρου. Αξίζει να σημειωθεί πως αρχικά τα χερσαία καταφύγια θεωρούνταν αρκετά ασφαλή, καθώς οι πρώτες ατομικές βόμβες ήταν πολύ πιο περιορισμένης ισχύος από τα πυρηνικά όπλα που θα έρχονταν στις επόμενες δεκαετίες του Ψυχρού Πολέμου. Αυτό άλλαξε με τους ICBM (διηπειρωτικούς πυραύλους), που είχαν αρκετά υψηλή ακρίβεια και δεν άφηναν μεγάλα χρονικά περιθώρια- ενώ και οι πυρηνικές τους κεφαλές ήταν πολύ πιο καταστρεπτικές- οπότε τα καταφύγια άρχισαν να θεωρούνται πιο ευάλωτα. Όσον αφορά στα αεροπλάνα, τα EC-135J λεγόταν πως μπορούσαν να παραμείνουν εν πτήσει επ′ αόριστον με τακτικό εναέριο ανεφοδιασμό, ωστόσο υπολογιζόταν πως μέσα σε 3-4 ημέρες θα άρχιζαν να έχουν έλλειψη μηχανελαίου- ενώ δεν θα ήταν και βέβαιο πως θα υπήρχαν αεροσκάφη ανεφοδιασμού διαθέσιμα. Συγκριτικά, τα πλοία NECPA μπορούσαν να επιχειρούν για εβδομάδες, και παρείχαν μεγάλους χώρους και πολύ εξοπλισμό.

Ωστόσο με το πέρασμα των ετών τα δεδομένα άλλαξαν, καθώς η ισχύς και οι δυνατότητες του σοβιετικού πολεμικού ναυτικού αυξήθηκαν (και τα πλοία αυτά θα ήταν ευάλωτα σε επιθέσεις πχ από υποβρύχια) ενώ εξελίχθηκαν και οι κατασκοπευτικοί δορυφόροι, κάτι που σήμαινε πως πλέον δεν ήταν ασφαλή από τα μάτια του αντιπάλου, που θα μπορούσε να τα κυνηγήσει με πλοία, υποβρύχια και αεροσκάφη. Το πρόγραμμα NECPA εγκαταλείφθηκε κατά το 1970 και τα δύο πλοία αποσύρθηκαν την ίδια χρονιά. Εν τέλει πωλήθηκαν για παλιοσίδερα και διαλύθηκαν- το Northampton το 1977 και το Wright το 1980.

Σήμερα την αποστολή τους έχει ο στόλος των τεσσάρων αεροσκαφών Ε-4Β της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, γνωστών και ως «Doomsday Planes», τα οποία όμως θεωρούνται και αυτά πλέον παλαιά και θεωρείται ότι σύντομα θα αντικατασταθούν από νέες πλατφόρμες, πιθανώς επίσης βασιζόμενες στο Boeing 747.

Δημοφιλή