Η εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 1939 και ουσιαστικά σηματοδότησε την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η εισβολή πραγματοποιήθηκε μία εβδομάδα μετά την υπογραφή του συμφώνου Ρίμπεντροπ-Μολότωφ μεταξύ Γερμανίας και Σοβιετικής Ένωσης.
17 ημέρες μετά την έναρξη της γερμανικής εισβολής, και στα πλαίσια του συμφώνου αυτού, ακολούθησε η σοβιετική εισβολή. Στις 6 Οκτωβρίου 1939 η Πολωνία είχε πλέον υποταχθεί πλήρως.
Με τη συμφωνία αυτή οι δύο χώρες υποχρεώνονται να μην επιτεθεί η μία στην άλλη. Επίσης καθεμία πρέπει να μείνει ουδέτερη, αν η άλλη αναμιχθεί σε πόλεμο.
Υπήρξαν μυστικά προσαρτήματα στη συνθήκη αυτή, τα οποία προέβλεπαν ότι:
1. Η Πολωνία θα διαμελιστεί μεταξύ των δύο χωρών με σύνορα τους ποταμούς Νάρεφ, Βιστούλα και Σαν.
2. Με εξαίρεση τη Λιθουανία οι βαλτικές χώρες, Φινλανδία και Ρουμανία θα ανήκουν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής.
3. Οι γερμανικές μειονότητες της σοβιετικής σφαίρας (υπαρχουν στις βαλτικές χώρες, στη Βεσσαραβία και στην Μπουκοβίνα) θα πρέπει να την εγκαταλείψουν.
Αγνοώντας το σύμφωνο με τη Σοβιετική Ένωση, ο Χίτλερ αποφάσισε να εισβάλει στη Σοβιετική Ένωση με μια αιφνιδιαστική επίθεση γνωστή ως Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα το 1941.
Γιατί όμως ο Χίτλερ έσπασε τη συμφωνία που έκανε με τον Στάλιν και τι ήθελε να πετύχει εισβάλλοντας στη Σοβιετική Ένωση;
Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα
Ο Αδόλφος Χίτλερ και οι Ναζί εισέβαλαν στη Σοβιετική Ένωση στις 22 Ιουνίου 1941. Αυτή η εισβολή ονομάστηκε «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα» και ήταν η μεγαλύτερη στρατιωτική επίθεση στην ιστορία.
Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, πάνω από 3.8 εκατομμύρια μέλη του προσωπικού των δυνάμεων του Άξονα -η μεγαλύτερη δύναμη εισβολής στην ιστορία του πολέμου- εισέβαλαν στη δυτική Σοβιετική Ένωση κατά μήκος ενός μετώπου 2.900 χιλιομέτρων, με 600.000 μηχανοκίνητα οχήματα και πάνω από 600.000 άλογα για μη πολεμικές επιχειρήσεις.
Αυτή η κίνηση του Χίτλερ «έσπασε» το Σύμφωνο Μη Επίθεσης Μολότοφ-Ρίμπεντροπ του 1939 που είχε υπογράψει ο ίδιος και ο Στάλιν δύο χρόνια πριν. Ο Χίτλερ είχε τρεις βασικούς στόχους στο μυαλό του όταν επρόκειτο για την εισβολή στη Σοβιετική Ένωση.
Ο πρώτος στόχος ήταν η καταστροφή της Σοβιετικής Ένωσης με τη χρήση στρατιωτικής δύναμης.
Ο δεύτερος στόχος ήταν να εξαλειφθεί οριστικά η « κομμουνιστική απειλή για τη Γερμανία».
Ο τρίτος στόχος ήταν το Lebensraum (που αποδίδεται στα ελληνικά ως ζωτικός χώρος) έγινε η ιδεολογική αρχή του Ναζισμού και παρείχε δικαιολόγηση για την εδαφική επέκταση της Γερμανίας στην Ανατολικό-Κεντρική Ευρώπη.
Ο αποικισμός των δυτικών τμημάτων της Σοβιετικής Ένωσης, ιδιαίτερα της Ουκρανίας, ήταν ιδιαίτερα επιθυμητός επειδή αυτές οι περιοχές ήταν πλούσιες σε φυσικούς πόρους. Μία από τις μεγαλύτερες πόλεις που οι Ναζί προσπάθησαν να πάρουν υπό τον έλεγχο τους ήταν το Στάλινγκραντ.
Αυτή η πόλη ήταν στρατηγικά ζωτικής σημασίας, με άμεση πρόσβαση στον ποταμό Βόλγα και την Κασπία Θάλασσα. Υπήρχε πρόσβαση προς το κοίτασμα πετρελαίου του Καυκάσου (και σε πλούσιες σε πετρέλαιο περιοχές όπως το Μπακού στο Αζερμπαϊτζάν). Οι Ναζί ένιωθαν ότι οι στόχοι τους θα πραγματοποιούνταν επειδή είχαν κάνει κάτι παρόμοιο στο Ράιχσγκαου Βάρτελαντ στην Πολωνία νωρίτερα.
Lebensraum
Για να δώσουν στον γερμανικό λαό αυτό που ο Χίτλερ αποκαλούσε «ζωτικό χώρο», οι Ναζί σκόπευαν να «διώξουν τις υποτιθέμενες κατώτερες «φυλές» των Σλάβων και των Εβραίων που ζούσαν εκεί για να εγκαταστήσουν Γερμανούς στη θέση τους».
Ο Χίτλερ έγραψε: «Οι Γερμανοί άποικοι θα έπρεπε να ζουν σε όμορφα, ευρύχωρα αγροκτήματα. Οι γερμανικές υπηρεσίες θα στεγαστούν σε υπέροχα κτίρια, οι κυβερνήτες σε παλάτια… Ό,τι ήταν η Ινδία για την Αγγλία, θα είναι και τα εδάφη της Ρωσίας για εμάς».
Το Lebensraum ήταν μια δημοφιλής φιλοσοφική και πολιτική ιδεολογία στη Γερμανία από τη δεκαετία του 1980 έως τη δεκαετία του 1940, και έγινε δημοφιλής το 1901 κατά τη διάρκεια του Α′ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, η ιδεολογία Lebensraum της ναζιστικής Γερμανίας ήταν πολύ πιο ακραία και ήταν ένα από τα στοιχεία που παρακίνησαν τη Γερμανία να εισβάλλουν στην Πολωνία και να ξεκινήσουν τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τους μήνες πριν από την εισβολή του Χίτλερ στη Σοβιετική Ένωση, ο Στάλιν και άλλοι σοβιετικοί πολιτικοί ηγέτες αγνόησαν σε μεγάλο βαθμό τις φήμες και τα προειδοποιητικά σημάδια ότι η Γερμανία συγκέντρωνε στρατεύματα κατά μήκος των δυτικών συνόρων της Ρωσίας. Το γιατί αυτό αγνοήθηκε είναι άγνωστο, αλλά όταν η Γερμανία εισέβαλε στη Σοβιετική Ένωση, το έκανε με 134 πλήρεις στρατιωτικές μεραρχίες, τις οποίες υποστήριξαν επιπλέον 73 μεραρχίες.
Συνολικά περισσότεροι από 3 εκατομμύρια Γερμανοί στρατιώτες συμμετείχαν στην εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, ενώ μαζί τους προστέθηκαν περίπου 650.000 σύμμαχοι των Ναζί από τη Φινλανδία και τη Ρουμανία. Το ναζιστικό μέτωπο εκτείνονταν από τη Βαλτική Θάλασσα προς τα βόρεια και τη Μαύρη Θάλασσα στα νότια.
Το μεγαλύτερο μέρος της σοβιετικής αεροπορίας χτυπήθηκε ενώ ο Κόκκινος Στρατός νικήθηκε από τους Ναζί και τους συμμάχων τους.
Πολλές σοβιετικές στρατιωτικές μεραρχίες έμειναν αποκομμένες από προμήθειες, ενισχύσεις και αναγκάστηκαν να παραδοθούν. Μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 1941, οι Ναζί είχαν φτάσει στις πύλες του Λένινγκραντ (τώρα γνωστή ως Αγία Πετρούπολη), του Σμολένσκ (βρίσκεται περίπου 320 χλμ νοτιοδυτικά της Μόσχας) και του Ντνεπροπετρόφσκ (τώρα γνωστό ως Ντνίπρο) στην Ουκρανία ( 320 χλμ νοτιοανατολικά του Κιέβου). Στις αρχές Δεκεμβρίου, ο γερμανικός στρατός άρχισε να πλησιάζει στα περίχωρα της Μόσχας.
Ο Χίτλερ δεν έμαθε τίποτα από τον Ναπολέοντα
Πριν εισβάλει ο Χίτλερ στη Σοβιετική Ένωση, το ίδιο επιχείρησε να κάνει ο Ναπολέοντας το 1812, ο οποίος έφτασε στη Μόσχα τον Δεκέμβριο, στα μέσα του χειμώνα. Τα γαλλικά στρατεύματα αναγκάστηκαν ωστόσο να υποχωρήσουν αφού ο καιρός και το έδαφος τους οδήγησε να έχουν ελλείψεις σε τρόφιμα και προμήθειες.
Πάνω από 10.000 από τα άλογα του Ναπολέοντα είχαν πεθάνει μόνο τον πρώτο μήνα. Φτάνοντας στη Μόσχα, πάνω από 200.000 Γάλλοι στρατιώτες πέθαναν ή αρρώστησαν με ασθένειες όπως ο τύφος λόγω προσβολών από ψείρες ή δυσεντερίας από την κατανάλωση μολυσμένου νερού.
Η εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία ήταν μια απόλυτη αποτυχία, αλλά το εγώ του Χίτλερ τον οδήγησε να κάνει παρόμοια λάθη που ακρωτηρίασαν τον γερμανικό στρατό.
Ο Χίτλερ περίμενε ότι μετά την εισβολή του στη Ρωσία, η Σοβιετική Ένωση θα κατέρρεε και έτσι δεν εξόπλιζε τα στρατεύματά του. Υπήρχε έλλειψη κατάλληλων προμηθειών τόσο σε τρόφιμα όσο και σε φάρμακα.
Οι Γερμανοί άρχισαν να λιμοκτονούν, όπως έκαναν οι άνδρες του Ναπολέοντα σχεδόν 130 χρόνια νωρίτερα. Όταν η Σοβιετική Ένωση έκανε την αντεπίθεσή της εναντίον των Γερμανών στις 6 Δεκεμβρίου 1941, οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείχουν τη Μόσχα. Χρειάστηκαν εβδομάδες για τους Γερμανούς να επανασταθεροποιήσουν τα στρατεύματά τους κατά μήκος του μετώπου στα ανατολικά της πόλης του Σμολένσκ.
Οι Γερμανοί στρατηγοί μετά το τέλος του πολέμου ανέφεραν ότι οι κύριες αιτίες για την αποτυχία της εισβολής ήταν:
-Ο πρόωρος ερχομός του Χειμώνα
-Η συνεχόμενη οπισθοχώρηση των Ρώσων αντί να δώσουν την αποφασιστική μάχη, εξελίσοντας την εισβολή από έναν κεραυνοβόλο πόλεμο που χρειαζόταν ο Χίτλερ σε ένα πόλεμο φθοράς.
-Η κακή κατάσταση των δρόμων και η λάσπη (σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη) στην οποία κολλούσαν τα οχήματα και άρματα του Γερμανικού στρατού.
-Οι συνεχόμενες αφίξεις νέων Ρωσικών δυνάμεων από το εσωτερικό της Ρωσίας.
-Η προέλαση των χερσαίων δυνάμεων σε μεγάλο βάθος του Ρωσικού εδάφους με αποτέλεσμα οι Γερμανικές αεροπορικές δυνάμεις να μην μπορούν να προσφέρουν την υποστήριξη από αέρος.
Μάχη του Στάλινγκραντ
Ένα χρόνο μετά την έναρξη της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα, οι Ναζί επιτέθηκαν στο Στάλινγκραντ (τώρα γνωστό ως Βόλγκογκραντ) στη νοτιοανατολική Ρωσία.
Ο Χίτλερ ήθελε να καταλάβει το Στάλινγκραντ, καθώς ήταν βιομηχανικό κέντρο στην περιοχή του ποταμού Βόλγα και συγκοινωνιακός ποτάμιος κόμβος γιά μεταφορές από τις πετρελαιοφόρες πηγές του Καυκάσου προς τον Βορρά.
Η πρώτη φάση της μάχης (γερμανική επίθεση) ξεκινήσε στις 17 Ιουλίου 1942. Η 6η Στρατιά απώθησε τις σοβιετικές δυνάμεις στον ποταμό Ντον.
Γι′ αυτό τον λόγο, ο Χίτλερ αποφάσισε να αποσύρει την 4η Στρατιά Τεθωρακισμένων από το μέτωπο του Στάλινγκραντ. Το χτύπημα της 6ης Στρατιάς δέχθηκε η 62η Στρατιά του Βασίλι Τσουϊκόφ. Στα τέλη Αυγούστου, η Λουφτβάφε μετέτρεψε σε ερείπια το 80% της πόλης.
Τον Νοέμβριο, το μεγαλύτερο μέρος της πόλης βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή. Ωστόσο, στις 19 Νοεμβρίου, οι Σοβιετικοί αντεπιτέθηκαν (Επιχείρηση «Ουρανός») και περικύκλωσαν 250.000 στρατιώτες της 6ης Στρατιάς.
Ο Κόκκινος Στρατός πρότεινε στον Πάουλους να παραδοθεί, αλλά ο Χίτλερ του το απαγόρευσε. Στα μέσα Δεκεμβρίου 1942, οι Σοβιετικοί προσπάθησαν να περικυκλώσουν την Ομάδα Στρατιών «Α» (Επιχείρηση «Κρόνος»), ωστόσο, η αντίσταση της 6ης Στρατιάς καθήλωσε τους Σοβιετικούς και έδωσε την ευκαιρία στον φον Κλάιστ να υποχωρήσει.
Καθώς η μάχη του Στάλινγκραντ έβαινε στο τέλος της, ο Πάουλους έλαβε τον βαθμό του Στρατάρχη, πράγμα που ο ίδιος εξέλαβε ως προτροπή να αυτοκτονήσει, καθώς κανένας Γερμανός στρατάρχης δεν είχε ποτέ συλληφθεί αιχμάλωτος.
Ωστόσο, στις 31 Ιανουαρίου, αναγκάστηκε να παραδοθεί στον Κόκκινο Στρατό και οι τελευταίοι γερμανικοί θύλακες ακολούθησαν στις 2 Φεβρουαρίου. Μαζί του παραδόθηκαν 22 στρατηγοί και 91.000 στρατιώτες της 6ης Στρατιάς.
Η μάχη του Στάλινγκραντ έληξε στις 2 Φεβρουαρίου 1943 με νίκη των Σοβιετικών και έδωσε την υπεροχή στον Κόκκινο Στρατό, ο οποίος την κράτησε μέχρι το τέλος του πολέμου.
Αυτή η συντριπτική ήττα των Ναζί απέδειξε ότι οι Γερμανοί δεν ήταν πια ανίκητοι. Οι ιστορικοί θεωρούν τη Μάχη του Στάλινγκραντ ως τον κύριο καταλύτη στην ήττα των δυνάμεων του Άξονα και την τελική κατάληξη του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου.
Με πληροφορίες από το Historicmysteries.