Ποιες αλλαγές προωθούνται στον ποινικό κώδικα: Τι θα ισχύει για τους καταχραστές του Δημοσίου

Έγκριτοι νομικοί αναλύουν στη HuffPost Greece τη μεταρρύθμιση.
Eurokinissi

Θετικά σχολιάζουν στη HuffPost Greece νομικοί με μακρά εμπειρία τις αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση στην ποινική νομοθεσία, όπως αυτές έγιναν γνωστές το απόγευμα της Παρασκευής από τον υπουργό Δικαιοσύνης, Μιχάλη Καλογήρου και τους προέδρους των δύο νομοπαρασκευαστικών επιτροπών.

Ιδιαίτερα θετικές χαρακτήρισε, μιλώντας στη HuffPost Greece, τις τροποποιήσεις που φέρνει το υπουργείο Δικαιοσύνης ο ποινικολόγος Αλέξανδρος Λυκουρέζος.

Όπως σημείωσε ο κ. Λυκουρέζος, το πιο εμφανές χαρακτηριστικό αυτής της μεγάλης μεταρρύθμισης είναι ότι καταργείται ο νόμος περί καταχραστών του Δημοσίου- νόμος 1608 του 1950- ο οποίος προέβλεπε και ποινές μέχρι ισόβιας κάθειρξης: Όπως είπε ο κ. Λυκουρέζος, τα κακουργήματα πλέον που προβλέπει ο ποινικός κώδικας σε δράστες που στρέφουν την ποινική τους δραστηριότητα κατά του Δημοσίου θα τιμωρούνται με κάθειρξη μέχρι 15 χρόνια και δεν θα φτάνει το μέγιστο της προβλεπόμενης ποινής τα ισόβια, όπως ισχύει σήμερα.

«Αυτό είναι σύμφωνο με το όλο νομικό καθεστώς της ΕΕ. Στις χώρες του νομικού μας πολιτισμού δεν προβλέπονται τόσο βαριές ποινές, και η κατάργηση του νόμου αυτού είναι μια πάρα πολύ σωστή νομοθετική πρωτοβουλία» σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Λυκουρέζος.

Συνεχίζοντας, ο γνωστός ποινικολόγος χαρακτήρισε ιδιαίτερα ορθή και τη διάκριση που γίνεται στα πλημμελήματα: «Το πλημμέλημα είναι αδίκημα που τιμωρείται μέχρι με 5 χρόνια. Πλέον διαχωρίζονται τα πλημμελήματα σε ελαφρά πλημμελήματα με ποινή μέχρι 3 χρόνια, διάκριση που δεν υπάρχει σήμερα στον κώδικα, και τα βαριά πλημμελήματα, για τα οποία θα προβλέπεται ποινή μέχρι 5 ετών η οποία θα εκτίεται. Διότι σήμερα όποιος καταδικάζεται για ένα πλημμέλημα έχει τη δυνατότητα να εξαγοράζει την ποινή φυλάκισης, με κάποιους όρους. Αυτό για τα βαρύτερα αδικήματα φαίνεται ότι καταργείται. Αυτό είναι επίσης πολύ θετικό».

Επιπλέον εισάγεται η διαδικασία της ποινικής διαπραγμάτευσης: Όπως εξήγησε ο κ. Λυκουρέζος, κάποιος που κατηγορείται ως καταχραστής του Δημοσίου , θα μπορεί, εφόσον αποκαθιστά τη ζημιά που έχει προκαλέσει σε βάρος του Δημοσίου η παράνομη συμπεριφορά του, είτε να τιμωρείται επιεικέστερα είτε να αθωώνεται.

«Είναι μια μεγάλη και πολύ ουσιαστική μεταρρύθμιση» εκτίμησε ο κ. Λυκουρέζος, συμπληρώνοντας πως αναβαθμίζεται επίσης ο ρόλος του εισαγγελέως, στην ποινική διαδικασία. «Αυτό που θέλω να επισημάνω είναι ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία με την οποία συμφωνεί νομίζω σύσσωμος ο νομικός κόσμος της χώρας. Είναι αίτημα που υπήρχε από καιρό και ευτυχώς υλοποιείται» σχολίασε, προσθέτοντας πως μια χώρα του δικού μας νομικού πολιτισμού (στον οποίο ανήκουν επίσης χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία κ.α.) δεν μπορεί να έχει τόσο «εξοντωτικές», όπως τις χαρακτήρισε, ποινές. «Αυτές οι ποινές προσβάλλουν τον θεσμό της αναλογικότητας, δεν αντιστοιχούν σε καμία ευρωπαϊκή χώρα. Δεν μπορεί ένας που κατηγορείται για δωροδοκία ή δωροληψία να κινδυνεύει υπό προϋποθέσεις με ισόβια. Είναι ποινές εντελώς εκτός πραγματικότητας» σημείωσε σχετικά.

Θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει, μιλώντας στη HuffPost Greece, την κατάργηση του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου και ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά, Στέλιος Μανουσάκης, που κάνει λόγο για αποκατάσταση της δικαιικής τάξης, την οποία χαιρετίζει όλος ο νομικός κόσμος.

«Επιτέλους καταργείται αυτός ο νόμος που είχε προκαλέσει διαχρονικά προβλήματα και παθογένειες. Ήταν ένας αναχρονιστικός νόμος, ο οποίος έπρεπε να αλλάξει. Εδώ και χρόνια είχε ανοίξει η συζήτηση αυτή, αλλά καμία κυβέρνηση δεν αναλάμβανε το κόστος να δώσει ένα τέλος» τονίζει ο έγκριτος νομικός.

Και προσθέτει: «Ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει. Ήταν απαράδεκτο κάποιος να τρώει ισόβια για ένα οικονομικό έγκλημα μέχρι 150.000 ευρώ, μόνο και μόνο επειδή σε όλες αυτές τις υποθέσεις γινόταν αυτή η προσθήκη της επιβαρυντικής περίστασης για τους καταχραστές, και την ίδια ώρα κάποιος άλλος να έχει σκοτώσει και να του επιβάλλεται μικρότερη ποινή».

Σύμφωνα με τον κ. Μανουσάκη, «θα επέλθει πλέον αποσυμφόρηση σε αυτές διώξεις και οι εισαγγελείς θα τις χρησιμοιποιούν με μέτρο. Στο εξής, θα ασκούνται μόνο όταν πραγματικά συντρέχουν οι προϋποθέσεις της κατάχρησης». Οπως λέει, μεταξύ άλλων ο ν.1608/1950 ουσιαστικά είχε αντιαναπτυξιακή επίδραση στην ελληνική οικονομία όλα αυτά τα χρόνια.

Αναφερόμενος γενικότερα στις μεγάλες αλλαγές που έρχονται στον Ποινικό Κώδικα, ο γνωστός δικηγόρος εκτιμά ότι «περνάμε πλέον σε ένα άλλο στάδιο. Ο νομοθέτης αλλάζει την κεντρική ιδέα της ποινής. Η αναστολή των ποινών μέχρι 3 χρόνια είναι σημαντική καινοτομία, όπως και η εισαγωγή της κοινωφελούς εργασίας ως μοντέλο έκτισης ποινής».

Δημοφιλή