Εννέα στις δέκα χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ στον κόσμο, ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, μεταξύ των κρατών, παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις. Παρ′ όλα αυτά, το γεγονός παραμένει: Οι Ευρωπαίοι πίνουν περισσότερο από τους πολίτες οποιασδήποτε άλλης ηπείρου.
Σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για το 2021, στην Ευρώπη, κάθε άτομο ηλικίας 15 ετών και άνω καταναλώνει, κατά μέσο όρο, 9,5 λίτρα καθαρού αλκοόλ το χρόνο, ποσότητα που ισοδυναμεί με περίπου 190 λίτρα μπύρας ή 88 λίτρα κρασιού.
Μεταξύ 2000 και 2019 η ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση καθαρού αλκοόλ στην Ευρώπη μειώθηκε κατά 2,5 λίτρα (21%). Ωστόσο, ειδικά στη Δυτική Ευρώπη, οι άνθρωποι εξακολουθούν να πίνουν αρκετά. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στη λίστα με τις δέκα χώρες που σημειώνουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ, οι εννέα υπάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Ωστόσο, ανάμεσα στις εννέα αυτές χώρες της ΕΕ, υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις ως προς την εκτιμώμενη κατανάλωση αλκοόλ. Πάντως, κοινή συνιστώσα και των εννέα χωρών, αποτελεί το γεγονός ότι οι άνδρες πίνουν περισσότερο από τις γυναίκες. Πιο συγκεκριμένα, στην Ευρώπη το ποσοστό των γυναίκων που πίνουν σε καθημερινή βάση αγγίζει μόλις το 4%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών το 13%.
Το μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ των φύλων το συναντάμε στην Πορτογαλία, με τους άνδρες να σκοράρουν στο 33,4% και τις γυναίκες να αγγίζουν μόλις το 9,7%, καθώς και στην Ισπανία με τα αντίστοιχα ποσοστά να κυμαίνονται στο 20,2% για τους άνδρες και στο 6,1% για τις γυναίκες.
Ποια χώρα είναι το πιο βαρύ ποτήρι της Ευρώπης
Το 2019, οι δέκα ευρωπαϊκές χώρες με την μεγαλύτερη κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ ήταν η Τσεχία (14,3 λίτρα), η Λετονία (13,2), η Μολδαβία (12,9), η Γερμανία (12,8), η Λιθουανία (12,8), η Ιρλανδία (12,7), η Ισπανία (12,7), η Βουλγαρία (12,5), το Λουξεμβούργο (12,4) και η Ρουμανία (12,3). Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις με κατανάλωση κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ 10,5 λίτρα.
Η συνολική κατά κεφαλήν κατανάλωση καθαρού αλκοόλ σε λίτρα στην ΕΕ, το 2019
Από την άλλη πλευρά, οι δέκα χώρες με την μικρότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ ήταν το Τατζικιστάν (0,9 λίτρα), το Αζερμπαϊτζάν (1,0), η Τουρκία (1,8), το Ουζμπεκιστάν (2,6), το Τουρκμενιστάν (3,1), το Ισραήλ (4,4), η Αρμενία (4,7), το Καζακστάν (5,0), η Αλβανία (6,8) και η Βόρεια Μακεδονία (6,4).
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτή τη λίστα, οι περισσότερες χώρες, εκτός από τη Βόρεια Μακεδονία, την Αρμενία και το Ισραήλ, φιλοξενούν μουσουλμανικούς πληθυσμούς, για τους οποίους η κατανάλωση αλκοόλ απαγορεύεται και καταδικάζεται.
Οι Ευρωπαίοι πράγματι πίνουν πολύ. Αλλά πόσο συχνά;
Τα δεδομένα καθιστούν σαφές ότι όσο μεγαλώνουν οι άνθρωποι τόσο αυξάνεται και η ημερήσια κατανάλωση αλκοόλ. Πιο συγκεκριμένα, τα άτομα ηλικίας μεταξύ 15 και 24 ετών πίνουν σε καθημερινή βάση σε ποσοστό 1%, ενώ τα άτομα ηλικίας 75 ετών πίνουν καθημερινά σε ποσοστό 16%.
Ημερήσια κατανάλωση αλκοόλ στην ΕΕ ανά ηλικία
Στην Ευρώπη, οι χώρες με το μεγαλύτερο μερίδιο πληθυσμού που πίνει σε εβδομαδιαία βάση, είναι η Ολλανδία (47,3%), το Λουξεμβούργο (43,1%) και το Βέλγιο (40,8%).
Η Κροατία έχει το υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων (38,3%) που δηλώνουν ότι δεν έχουν καταναλώσει αλκοόλ ποτέ ή ότι δεν έχουν πιει τους τελευταίους δώδεκα μήνες.
Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες πάντως, οι γυναίκες που αποφεύγουν το αλκοόλ είναι πολύ περισσότερες από τους άνδρες.
Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, προκύπτουν περισσότερες περιπτώσεις υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ σε σχέση με άλλες. Ως υπερβολική ορίζεται η κατανάλωση περισσότερων από έξι αλκοολούχων ποτών μέσα σε διάστημα λίγων μόνο ωρών.
Σχεδόν ένας στους πέντε Ευρωπαίους (19%) ανέφερε ότι ενδίδει στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ τουλάχιστον μία φορά το μήνα, με τα μεγαλύτερα ποσοστά «γερών ποτηριών» να σημειώνονται στη Δανία (38%), στη Ρουμανία (35%), το Λουξεμβούργο (34%), τη Γερμανία (30%) και το Βέλγιο (28%).
Το ενδιαφέρον είναι ότι σε ορισμένες χώρες, όπου ένα σημαντικό μερίδιο του πληθυσμού πίνει αλκοόλ καθημερινά, όπως η Ισπανία και η Ιταλία, οι πληθυσμοί κατατάσσονται πολύ χαμηλά στην κλίμακα υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Αυτή η επικίνδυνη συνήθεια της σπάνιας αλλά υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ είναι διαδεδομένη κυρίως μεταξύ των ανδρών.
Μέχρι πόσα ποτά μπορούμε να πιούμε ώστε να είμαστε ασφαλείς
Ο ΠΟΥ δεν ορίζει κανένα «ασφαλές» όριο κατανάλωσης αλκοόλ, ενώ επισημαίνει πως η πλήρης αποχή από το ποτό είναι ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε τις βλαβερές συνέπειές του. Ωστόσο, η κάθε κυβέρνηση έχει θέσει τα δικά της όρια.
Οι Καναδοί για παράδειγμα, θεωρούν πως περισσότερα από δύο ποτά την εβδομάδα επιφυλάσσουν κινδύνους για την υγεία. Το Βέλγιο, είναι πιο ανεκτικό και ορίζει ως επιτρεπτά τα 21 ποτήρια για έναν άνδρα και τα 14 για μια γυναίκα, είτε πρόκειται για μισό ποτήρι μπύρας, είτε για ένα μικρό ποτήρι κρασί.
Το Λουξεμβούργο και η Κύπρος συνιστούν στους πολίτες να πίνουν μέχρι κρασί ή μπύρα, ενώ στη Νορβηγία οι αρχές υπογραμμίζουν ότι το αλκοόλ δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 5% της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης.
Το κόστος από την κατανάλωση αλκοόλ στον οργανισμό
Ο ΠΟΥ συνδέει το αλκοόλ με το 30 τοις εκατό των θανάτων από ακούσιο τραυματισμό, όπως πνιγμός και τροχαία ατυχήματα, και με το 39 τοις εκατό των θανάτων από εκ προθέσεως τραυματισμούς, όπως η αυτοκτονία και η ανθρωποκτονία. Το ποτό συνδέεται επίσης με επικίνδυνες ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες, συμπεριλαμβανομένης της μύησης νεαρών ενηλίκων σε άλλες ουσίες και το σεξ χωρίς προστασία, που τελικά παίζουν ρόλο στη μετάδοση ασθενειών, όπως ο HIV και η ιογενής ηπατίτιδα. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το αλκοόλ προκαλεί σχεδόν 1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ και 3 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως.
(με πληροφορίες από euronews)