Ο όρος «αραχνοειδές» πιθανότατα φέρνει στο νου οράματα αράχνων: από ανατριχιαστικά, τρελά πράγματα που φτιάχνουν σιωπηλά ιστούς στη γωνία του δωματίου μέχρι μεγάλα, τριχωτά πλάσματα με κυνόδοντες - όπως ο μυθικός Σέλομπ ή ο Άραγκογκ - που σας καταδιώκουν στο σκοτάδι. Αλλά πόσο μεγάλοι (και άγριοι) μπορούν να γίνουν αυτά τα αραχνοειδείς; Ακόμα καλύτερα, ποιο ήταν το μεγαλύτερο που έχει ζήσει ποτέ;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι απλή. Τα αραχνίδια είναι αρθρόποδα με οκτώ πόδια, πράγμα που σημαίνει ότι αυτή η ομάδα δεν περιέχει μόνο αράχνες αλλά και σκορπιούς και τσιμπούρια μεταξύ άλλων, πολύ μικρότερων και σπανιότερων ομάδων. Από αυτά, οι αράχνες είναι η πιο ποικιλόμορφη ομάδα αραχνοειδών (το 50.000ο είδος ανακαλύφθηκε πρόσφατα και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί).
Τα αραχνίδια αποτελούν μέρος μιας μεγαλύτερης ομάδας αρθρόποδων που ονομάζονται χηλικερικά. Τα χηλικερικά υποδιαιρούνται σε μικρότερες ομάδες, με τα αραχνοειδή να είναι μία ομάδα και τα πεταλοειδή καβούρια (στην τάξη Ξιφόσουρα*) και τους θαλάσσιους σκορπιούς (Ευρυπτερίδες**) να είναι ξεχωριστά αλλά συγγενικά με τα αραχνοειδή.
Σύμφωνα με τον Ράσεκ Μπίκνελ, παλαιοντολόγο στο Πανεπιστήμιο της Νέας Αγγλίας στην Αυστραλία, αυτή είναι η παραδοσιακά αποδεκτή φυλογένεση. «Αλλά κυκλοφόρησε πρόσφατα μια μελέτη που υποστήριξε ότι αυτό είναι λάθος και πρότεινε ότι τα καβούρια και οι σκορπιοί της θάλασσας είναι φωλιασμένοι μέσα σε αραχνοειδείς».
Ο Τόμας Χέγκνα, επίκουρος καθηγητής παλαιοντολογίας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (SUNY) , ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη, είπε στο Live Science σε ένα email ότι η νέα φυλογένεση, η οποία βασίζεται σε μοριακή ανάλυση, συνεπάγεται κάποια ομάδες (αράχνων και σκορπιών) προηγήθηκαν των θαλάσσιων (καβούρια πετάλων και σκορπιοί της θάλασσας). Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι αυτός ο ισχυρισμός υποστηρίζεται καλά από γενετικά στοιχεία, δεν συνάδει με τα απολιθώματα.
Σύμφωνα με την παραδοσιακή άποψη του γενεαλογικού δέντρου των αραχνιδών (αγνοώντας τα πεταλοειδή καβούρια και τους σκορπιούς της θάλασσας), το μεγαλύτερο ζωντανό αραχνοειδές είναι πιθανό να είναι μια αράχνη.
Υπάρχουν δύο αράχνες που διεκδικούν τον τίτλο της «μεγαλύτερης αράχνης στον κόσμο». Η μεγαλύτερη γνωστή αράχνη κατά μάζα είναι η Ταραντούλα Γολιάθ, μια αράχνη 170 γραμμάρια της οποίας το σώμα μπορεί να φτάσει έως και12 εκατοστά σε μήκος, αριθμός που φτάνει τα 28 εκατοστάόταν περιλαμβάνονται τα πόδια της, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS).
Αν κάποιος είναι να κρίνει το μέγεθος μιας αράχνης από τη διάμετρο του ανοίγματος των ποδιών της, τότε η μεγαλύτερη αράχνη μπορεί κάλλιστα να είναι η Γιγαντιαία αράχνη κυνηγός, η οποία έχει άνοιγμα ποδιών περίπου 30 εκατοστά σε διάμετρο, καθιστώντας την περίπου στο μέγεθος ενός πιάτου δείπνου. Παρά το μέγεθός της, αυτή η αράχνη ανακαλύφθηκε μόλις το 2001.
Ψάχνοντας στο αρχείο απολιθωμάτων, διαπιστώνουμε ότι το μεγαλύτερο αραχνοειδές ποτέ δεν ήταν πιθανότατα μια αράχνη, αλλά ένας σκορπιός. Ο Βροντοσκορπιός***ήταν ένας σκορπιός που έζησε κατά τη διάρκεια της Σιλούριας περιόδου (μεταξύ 350 και 450 εκατομμυρίων ετών πριν) και έφτασε σε μήκος σχεδόν ένα μέτρο - πέντε φορές μεγαλύτερο από τον μακρύτερο σκορπιό που ζει σήμερα.
Αυτά τα ζώα είναι τα μεγαλύτερα γνωστά αραχνίδια, τόσο ζωντανά όσο και εξαφανισμένα, όπως ορίζονται παραδοσιακά τα αραχνίδια. Αλλά αν οι θαλάσσιοι σκορπιοί και τα πεταλοειδή καβούρια θεωρούνται πράγματι αραχνοειδείς, όπως θα μπορούσε να προτείνει νέα έρευνα, τότε το μεγαλύτερο ζωντανό αραχνοειδές δεν είναι πλέον αράχνη, αλλά αντ′ αυτού είναι ένα πέταλο καβούρι.
Το μεγαλύτερο ζωντανό είδος πέταλου καβουριού ξεπερνά δραματικά τις μεγαλύτερες εν ζωή αράχνες. Το Πεταλοειδές καβούρι νοτιοανατολικής Ασίας****, ο μεγαλύτερος αυτής της ομάδας, μπορεί να φτάσει τα μεγέθη των 79,5 εκατοστών και να ζυγίζει έως και 4 κιλά, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2017 στο Journal of Asia-Pacific Biodiversity.
――-
* Ξιφόσουρα ονομάζεται το αρθρόποδο το οποίο σχετίζεται με αραχνοειδή που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά την Ορδοβίκια περίοδο και υπάρχει μέχρι σήμερα. Επί του παρόντος, υπάρχουν μόνο τέσσερα είδη που έχουν επιβιώσει. Είναι μέλη της τάξης Ξιφόσουρα, η οποία περιλαμβάνει δύο υποκατηγορίες, Xiphosurida και Synziphosurina.
** Οι Ευρυπτερίδες, που συχνά ονομάζονται ανεπίσημα θαλάσσιοι σκορπιές, είναι μια ομάδα εξαφανισμένων αρθρόποδων που σχηματίζουν τη σειρά Eurypterida. Τα πρώτα γνωστά eurypterids χρονολογούνται στο στάδιο Darriwilian της περιόδου των Ordovician πριν από 467,3 εκατομμύρια χρόνια.
*** Ο Βροντοσκορπιός είναι ένα εξαφανισμένο γένος σκορπιού. Υπολείμματα του μόνο γνωστού είδους, του Brontoscorpio anglicus, ανακαλύφθηκαν στον σχηματισμό Lochkovian St. Maughan’s.
***** Το Πεταλοειδές καβούρι νοτιοανατολικής Ασίας, κοινώς γνωστό ως κινέζικο καβούρι πετάλου, ιαπωνικό καβούρι πετάλου, ή καβούρι πέταλου τρι-σπονδυλικής στήλης, είναι ένα είδος καβουριού πετάλου που βρίσκεται στη Νοτιοανατολική και Ανατολική Ασία, με αρχεία από την Κίνα, την Ινδονησία, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τη Μαλαισία Φιλιππίνες,