Μπορεί τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον όσον αφορά στην ισχύ του Πολεμικού Ναυτικού να εστιάζεται στις μονάδες επιφανείας (φρεγάτες, κορβέτες), ωστόσο η ανάγκη για ανανέωση/ εκσυγχρονισμό του στόλου υποβρυχίων «αναδύεται» με όλο και ταχύτερους ρυθμούς, υπό τη μορφή του αναγκαίου εκσυγχρονισμού των τεσσάρων Type 214 (κλάση «Παπανικολής») και της προμήθειας από τεσσάρων έως έξι νέων μονάδων μέσα στα επόμενα χρόνια.
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, δήλωσε την Πέμπτη στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής πως «έχουμε μπει σε αρχικές συζητήσεις» για τα νέα υποβρύχια, που θα αντικαταστήσουν τα ηλικιωμένα πλέον Type 209. Παράλληλα, γίνονται κινήσεις όσον αφορά στον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής (ΕΜΖ) των Type 214, επιδιώκοντας να αποφευχθούν φαινόμενα όπως αυτό του εκσυγχρονισμού των φρεγατών ΜΕΚΟ, που έχει εξελιχθεί σε «θρίλερ» που διαρκεί χρόνια. Υπενθυμίζεται πως τα τέσσερα Type 214 («Παπανικολής», «Πιπίνος», «Ματρώζος» και «Κατσώνης») , συν τον εκσυγχρονισμένο «Ωκεανό», αποτελούν την «αιχμή του δόρατος» του ΠΝ κάτω από τα κύματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Προς νέα εποχή οι Ένοπλες Δυνάμεις: Οι 12 αλλαγές που προβλέπει η Νέα Δομή Δυνάμεων 2024-2035
Όσον αφορά στα νέα υποβρύχια, όπως προαναφέρθηκε, θα επιδιωχθεί η προμήθεια 4 έως 6 μονάδων μέσα στα επόμενα χρόνια. Αν και οι συζητήσεις βρίσκονται ακόμα σε αρχικό επίπεδο, η «ναυμαχία» για τις νέες αυτές μονάδες αναμένεται να είναι μάλλον γαλλογερμανική, με πιο ισχυρούς υποψηφίους τη ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS), της οποίας είναι και τα σημερινά Type 214 του ΠΝ, και τη Naval Group, η οποία ναυπηγεί τις ελληνικές φρεγάτες νέας γενιάς FDI- ενώ αναφορές έχουν υπάρξει και για πιθανή σουηδική επιλογή από τη Saab . Σημειώνεται πως σε κάθε περίπτωση θεωρείται βέβαιο να διασφαλιστεί πως θα υπάρχει σημαντική συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής και ναυπηγικής βιομηχανίας, με ναυπήγηση σε ελληνικά ναυπηγεία.
Η γερμανική επιλογή: TKMS
Η ThyssenKrupp Marine Systems προσφέρει τις κλάσεις 214, 212Α, 209/1400mod, Dolphin (χρησιμοποιούνται από το Ισραήλ)- ενώ σε αυτά θα μπορούσε να συμπεριληφθεί το Type 218 της Σιγκαπούρης, που βασίζεται στο 214, με χαρακτηριστικά του 212. Κύριο πλεονέκτημα της γερμανικής επιλογής είναι πως είναι οικεία στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό σε κάθε επίπεδο, δεδομένου ότι τα πρώτα Type 209 εντάχθηκαν στο ΠΝ τη δεκαετία του 1970 και ότι ο όλος ο υποβρύχιος στόλος εδώ και δεκαετίες είναι της ίδιας γερμανικής «οικογένειας». Ως σημαντικό μειονέκτημα εκλαμβάνεται η προβληματική εμπειρία από την ολοκλήρωση και ένταξη σε υπηρεσία των Type 214, που αποδείχθηκε ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση, με τα υποβρύχια να ολοκληρώνονται από το ΠΝ στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά μετά από σειρά αντιδικιών και «περιπετειών».
Επίσης, σε ευρύτερο επίπεδο (γεωπολιτικό- πολιτικό), γίνεται εύκολα αντιληπτό πως οι αμυντικοί δεσμοί Ελλάδας- Γαλλίας είναι πλέον πολύ ισχυροί και ενισχύονται ακόμα περισσότερο, κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για τους αντίστοιχους με τη Γερμανία, παρά το ισχυρό εν γένει γερμανικό «αποτύπωμα» στο οπλοστάσιο των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων εδώ και πολλές δεκαετίες. Υπενθυμίζεται επίσης ότι από ελληνικής πλευράς έχει τεθεί επανειλημμένα το σοβαρό ζήτημα της παροχής αντίστοιχου γερμανικού εξοπλισμού και στην Τουρκία (υποβρύχια Type 214, άρματα μάχης Leopard 2) που απειλεί την Ελλάδα, σύμμαχο στο ΝΑΤΟ.
Η γαλλική επιλογή: Naval Group
H Naval Group, όπως προαναφέρθηκε, ναυπηγεί ήδη τις φρεγάτες FDI, εν μέσω μιας ευρύτερης ενίσχυσης των αμυντικών δεσμών μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας, η οποία περιλαμβάνει και τα μαχητικά Rafale. Από αυτή την άποψη, η γαλλική επιλογή θα αποτελούσε ιδιαίτερα ισχυρή υποψηφιότητα, ενώ ένας ιδιαίτερα σημαντικός πυλώνας της θα άκουγε στο όνομα SCALP Naval: Οι γαλλικοί πύραυλοι cruise που προορίζονται να εξοπλίζουν τρεις από τις τέσσερις ελληνικές φρεγάτες FDI παρέχουν για πρώτη φορά στο ΠΝ δυνατότητα στρατηγικής κρούσης. Πύραυλοι τέτοιου είδους θα εντάσσονταν εύκολα στο οπλοστάσιο των νέων ελληνικών υποβρυχίων, εάν αυτά ήταν γαλλικής προέλευσης (γαλλικό όπλο, που ήδη εξοπλίζει σύγχρονα γαλλικής προέλευσης ελληνικά πολεμικά, σε γαλλικής προέλευσης ελληνικά υποβρύχια από την ίδια εταιρεία). Σημειώνεται πως η χρήση τέτοιων όπλων από υποβρύχια είναι εκ των πραγμάτων καλύτερη/ αποτελεσματικότερη επιλογή σε σχέση με τη χρήση από πλοία επιφανείας, δεδομένης της δυνατότητας των υποβρυχίων να πλησιάζουν αθέατα μακρινούς στόχους και να εξαπολύουν τις επιθέσεις τους αφήνοντας μικρότερο χρόνο αντίδρασης στον αντίπαλο.
Ως μειονέκτημα της γαλλικής επιλογής είναι, προφανώς, το ότι θα είναι σκάφη μέχρι τώρα «άγνωστα» στο ελληνικό ΠΝ. Τα υποβρύχια της Naval Group περιλαμβάνουν το Scorpene και τη συμβατική έκδοση του Barracuda (οι άλλες επιλογές είναι πυρηνοκίνητα σκάφη).
Η πιθανή σουηδική επιλογή: Saab
Έχουν υπάρξει αναφορές πως στη «ναυμαχία» για τα νέα ελληνικά υποβρύχια υπάρχει σουηδικό «χρώμα», με το Α26 (Blekinge) της Saab, που θεωρείται ένα από τα πιο σύγχρονα και προηγμένα συμβατικά υποβρύχια στον κόσμο. Δύο ναυπηγούνται για το σουηδικό ναυτικό. Θεωρείται ότι είναι μάλλον για μια επιλογή «αουτσάιντερ», καθώς δεν υφίσταται ο βαθμός οικειότητας που θα χαρακτήριζε τη γερμανική επιλογή (εντελώς νέο σκάφος), ούτε το πλεονέκτημα των ισχυρών αμυντικών δεσμών που χαρακτηρίζει τη γαλλική- οπότε για να καταστεί ανταγωνιστική, μια σουηδική πρόταση θα έπρεπε να είναι εξαιρετικά ελκυστική και συμφέρουσα από κάθε δυνατή άποψη.