Το θετικό δίκαιο (κώδικες, νόμοι, δικαστική νομολογία) δίνει εργαλεία (”όπλα”) και στον αιτούντα και στον καθ’ού.
Στον μεν αιτούντα - που φέρει το βάρος της απόδειξης των ισχυρισμών του - δίνουν την ευχέρεια νόμιμης ”επίθεσης”, στον δε καθ’ού που την υφίσταται, δίνουν την ευχέρεια νόμιμης αντίκρουσης.
* Αν δεν υπήρχε αυτή η ισότητα των ”όπλων”, τότε θα συνέτρεχε το παράδοξο του Ζήνωνος (Πλουτάρχου, περί Στωικῶν εναντιωμάτων), όπου: εφόσον η αιτουμένη πλευρά αποδείξει τους ισχυρισμούς της, δεν χρειάζεται να ακούσουμε τους ισχυρισμούς της αμυνομένης καθ‘ής, ενώ αν η αιτουμένη δεν αποδείξει όσα επικαλείται, αυτονόητα η αμυνομένη/καθ‘ής πλευρά έχει δίκιο a priori χωρίς να χρειαστεί να ακουστεί . Έχει κερδίσει τον αγώνα ” απ’ τα αποδυτήρια”.
Συνηθισμένο φαινόμενο στις αντιδικίες (ιδιωτικές, δημόσιες, διεθνείς) είναι ο συμψηφισμός, δηλ.: ”μου έκανες ή είχες κάνει - θα σου κάνω ” και μάλιστα με επίκληση ”νόμιμων ή νομιμοφανών” επιχειρημάτων, που ανάγονται σε ιστορικές καταστάσεις/ αιτιάσεις ( αναδρομή).
Η καλύτερη επίλυση διαφορών, σε όλα τα επίπεδα, ήταν και είναι πανανθρώπινα η διαμεσολάβηση (mediation) που θα φέρει το νομικό συμβιβασμό (legal compromise), ο οποίος διασώζει την αξιοπρέπεια των αντιδίκων, δίνοντας ισότιμη ευκαιρία απεμπλοκής από την αντιδικία.
Εξάλλου, όπως διδάσκεται παγκοσμίως στις νομικές Σχολές: ”ο χειρότερος συμβιβασμός, είναι σαν την καλύτερη δικαστική απόφαση” διότι έχει αποφευχθεί όλη η φθορά της μακροχρόνιας αντιδικίας. Σαφώς είναι προαιρετικός και δεν αποκλείει τη σφοδρή αντιδικία, εφόσον αποδεικνύεται παραβίαση των δικαιωμάτων του βλαφθέντα και ζητείται η πλήρης αποκατάσταση της βλάβης του.
Όταν τελικά επιλυθεί / λήξει μια αντιδικία, σαφώς ”ωφελημένοι” είναι οι αντίδικοι και οι συνοδά άμεσα εμπλεκόμενοι. Ενδέχεται όμως οι έμμεσα εμπλεκόμενοι ( πχ μάρτυρες- σύμμαχοι) χωρίς άμεσο όφελος, να έχουν υποστεί ταλαιπωρία ή ζημία και να βγουν από το πεδίο της αντιδικίας έχοντας την ” αντιπάθεια ” κάποιας αντίδικης πλευράς, ενώ ( παραδόξως) οι αντίδικοι μεταξύ τους θα τα έχουν ήδη βρει!
Γι΄αυτό στη ζωή μας, πάντα πράττουμε ανά περίπτωση και με εκτίμηση των καταστάσεων στη συγκεκριμένη συγκυρία, αν όχι για να ωφεληθούμε, τουλάχιστον να μην βλαφθούμε.