Ομοβροντία, εσχάτως, κατά του θεσμού του δημοψηφίσματος, από αρθρογράφους που ανάλωσαν τα νιάτα τους στα ιδεώδη της λαϊκής κυριαρχίας και της δημοκρατίας [ένα πρόσφατο παράδειγμα στην «Καθημερινή», 30/9/2018, «Τα δημοψηφίσματα των άλλων» του Π. Μανδραβέλη. Χαρακτηριστικά αποσπάσματα φράσεις: «Η ‘Άμεση Δημοκρατία’ ήταν η φιλοσοφική λίθος του ελληνικού πνευματικού μεσαίωνα.» και «Την ηρωική εποχή του αντιμνημονιακού αγώνα καλλιεργήθηκε πολύ η ανοησία της ‘ Άμεσης Δημοκρατίας’ ».].
Δημοσιεύεται πλήθος άρθρων από υπερδημοκράτες, που ξαφνικά συνειδητοποίησαν ότι τα δημοψηφίσματα, η πιό γνήσια, αδιαμεσολάβητη και ανόθευτη εκδήλωση της λαϊκής βούλησης, ενίοτε παράγουν ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Και καθιστούν την πολιτική διαδικασία ανεξέλεγκτη.
Πλήθος επιχειρημάτων διαφόρων αναλυτών που αυτο-αποκαλούνται «προοδευτικοί», κατά του μόνου πραγματικού θεσμού άμεσης δημοκρατίας που υφίσταται στις αστικές κοινοβουλευτικές δημοκρατίες.
Τελικά, όλη αυτή η επίθεση αποκάλυψε πόσο πολύ ενοχλεί η δημοκρατία, όταν το εκλογικό σώμα δεν επαληθεύει τις απόψεις μας και τις ιδεοληψίες μας. Όταν τα συλλαλητήρια και οι δημοσκοπήσεις αναδεικνύουν τεράστια πλειοψηφία εναντίον της συμφωνίας των Πρεσπών, ξαφνικά ο «λαός» γίνεται «μάζα ακροδεξιών και εθνικιστών», από την οποία πρέπει να αφαιρεθεί το δικαίωμα να αποφασίζει για το μέλλον του. Όταν οι ψηφοφόροι δεν πείθονται από την πλύση εγκεφάλου και προσδιορίζουν την στάση τους από δικά τους κριτήρια, όταν δεν εγκαταλείπουν αυτά που θεωρούν εθνικά τους δίκαια και ιστορική τους κληρονομιά, τότε πρέπει να μείνουν μακρυά, όσο γίνεται πιό μακρυά από την κάλπη.
Εκλογές, ναι, να γίνονται. Δεν υπάρχει κίνδυνος από τις βουλευτικές εκλογές, γιατί εκεί, ως γνωστόν, δίδονται υποσχέσεις που εύκολα εγκαταλείπονται. Εκεί ο λαός άλλο ψηφίζει και άλλο προκύπτει, πχ το 2009 ψηφίζει «λεφτά υπάρχουν» και προκύπτει μνημόνιο και τρόϊκα, ψηφίζει μετά από τρία χρόνια «σκίζω τα μνημόνια» και αναδύονται ώ του θαύματος κι άλλα μνημόνια, ψηφίζει μετά από άλλα τρία χρόνια κατάργηση των μνημονίων και του ένφφια «μέ έναν νόμο» και ιδού και νέα, ακόμα βαρύτερα μνημόνια. Ψηφίζει δεξιά και του βγαίνει συγκυβερνήτης ο Κουβέλης, ψηφίζει αριστερά και προκύπτει ο Καμένος.
Αντιθέτως τα δημοψηφίσματα έχουν το κακό ότι θέτουν ένα συγκεκριμένο ερώτημα: πχ «δέχεστε την συμφωνία των Πρεσπών», και ο λαός δίδει μία τελεσίδικη και μετρήσιμη απάντηση: πχ «Όχι». Οπότε εκεί δεν υπάρχει διαφυγή. Το Ναι έσται Ναι και το Ου Ου.
Τα δημοψηφίσματα έχουν και κάτι άλλο, ακόμα ενοχλητικότερο. Θέτουν τον λαό προ των ευθυνών του. Τον κάνουν πράγματι κυρίαρχο. Τον καθιστούν υπεύθυνο για το αποτέλεσμα. Κάτι που είναι και η ουσία της δημοκρατίας, ασφαλώς. Και ταυτόχρονα μεταβάλλουν την πολιτική εξουσία σε πράγματι εκτελεστικό όργανοτης λαϊκής βούλησης. Πχ ένα Όχι στην συμφωνία των Πρεσπών οδηγεί υποχρεωτικά σε αυτόματη ακύρωσή της, είτε συμφωνεί η κυρία Μέρκελ και οι εγχώριοι «αντι-εθνικιστές» αρθρογράφοι μας είτε όχι. Κάτι πολύ δυσάρεστο για όσους θεωρούν την πολιτική διαδικασία ως λήψη αποφάσεων από ολίγους «πεφωτισμένους» ερήμην της λαϊκής βούλησης, όποια και αν είναι αυτή.