Μαζικές εξεγέρσεις λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες μέρες στη Μοζαμβίκη. Αφορμή είναι ένα βίντεο που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στο οποίο φαίνονται άνδρες με στρατιωτικές στολές να πυροβολούν εν ψυχρώ μια γυναίκα, η οποία μάλιστα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, είναι έγκυος.
Η γυναίκα πυροβολείται επανειλημμένα από τους άντρες ενώ κείτεται ξαπλωμένη στο δρόμο πριν ακουστεί η φωνή ενός άνδρα να φωνάζει «Σταματήστε, σταματήστε, αρκετά, τελείωσε». Το βίντεο τελειώνει με τους άνδρες να απομακρύνονται. Ένας δε φέρεται να ανακοινώνει, «Σκότωσαν το al-Shabaab», το όνομα που δόθηκε στην εξέγερση, που λαμβάνει χώρα στα βόρεια της Μοζαμβίκης.
Το περιστατικό κατήγγειλε την Δευτέρα και η Διεθνής Αμνηστία με ανακοίνωση που εξέδωσε. Τόσο οι ισλαμιστές αντάρτες όσο και ο στρατός της Μοζαμβίκης κατηγορούνται για φρικαλεότητες. Ποιος όμως ευθύνεται για την δολοφονία της γυναίκας και ποιοι ήταν πίσω από τα όπλα;
Ο Άντριου Χάρντινγκ από το BBC μίλησε σε ερευνητές της Διεθνούς Αμνηστίας και του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ώστε να εξακριβώσει τι ακριβώς συνέβη.
Ο στρατός της Μοζαμβίκης επισημαίνει πως δεν συμφωνεί με «οποιαδήποτε βάρβαρη πράξη λαμβάνεται υπόψιν ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Η κυβέρνηση υπόσχεται πως θα μελετήσει το βίντεο, το οποίο, όπως διευκρίνισε, θα εξεταστεί εξονυχιστικά.
To υλικό κυκλοφόρησε στα social media τις περασμένες μέρες, κανείς ωστόσο δεν γνωρίζει με ακρίβεια πότε το συμβάν εκτυλίχθηκε. Η ερευνητική ομάδα του BBC αναφέρει πως η γωνία της σκιάς των ανδρών μαρτυρά πως ο χρόνος εκτέλεσης ήταν τον Σεπτέμβριο ή τον Απρίλιο. Το ξηρό χορτάρι που υπάρχει γύρω αποδεικνύει πως είναι πιο πιθανό το περιστατικό να έγινε τον Σεπτέμβριο.
Η ταυτότητα των δραστών
Η σορός της γυναίκας δεν έχει ακόμα αναγνωριστεί. Η ομάδα του BBC αναγνώρισε ωστόσο τη στολή που φορούσαν οι δράστες. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν, είναι ακριβώς η ίδια με αυτή που χρησιμοποιεί ο στρατός στη Μοζαμβίκη.
Oι ίδιοι επίσης ακούγονται να λένε στη γυναίκα: «Είσαι από το Al-Shabab», τη τζιχαντιστική ομάδα που μάχεται κατά της κυβέρνησης από το 2017. Τα στοιχεία, με άλλα λόγια, οδηγούν τις Αρχές στο συμπέρασμα πως οι άνδρες ήταν κυβερνητικοί στρατιώτες.
Η Ζενάιδα Ματσάδο, ερευνήτρια από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αναφέρει πως κατά πάσα πιθανότητα οι άνδρες προέρχονται από τον στρατό της κυβέρνησης, καθώς μιλούν στα σουαχίλι, μερικές φορές στα αραβικά και άλλες σε τοπικές γλώσσες, όπως η μακούα ή η μακόντε.
Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης την ίδια ώρα αναφέρουν πως μάλλον έχουν αναγνωρίσει έναν ύποπτο. Πρόκειται για έναν στρατιώτη που μάλλον είναι νεκρός. Η κυβέρνηση της Μοζαμβίκης δεν έχει δώσει ξεκάθαρη απάντηση, ωστόσο δεσμεύτηκε πως θα εκπονήσει έρευνα, λέγοντας βέβαια πως το βίντεο είναι ψεύτικο.
Kαι ο λόγος
Όσον αφορά την αιτία που μερικοί στρατιώτες είναι ικανοί να σκοτώσουν μια γυναίκα στον δρόμο, οι ειδικοί απαντούν πως το βίντεο μπορεί να είναι σκληρό, δεν είναι όμως το μοναδικό. Όλα όσα κυκλοφορούν παρουσιάζουν στρατιώτες να μαγνητοσκοπούν τους εαυτούς τους να σκοτώνουν ή να βασανίζουν κόσμο.
Γιατί το κάνουν αυτό; Είτε για λόγους προπαγάνδας, είτε γιατί απλώς είναι τόσο φανατισμένοι σε αυτό που πιστεύουν, προσπαθώντας να σκορπίσουν τον φόβο, όπου σταθούν και όπου βρεθούν. Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά, γεγονός είναι όμως πως ανάλογα συμβάντα καταγράφονται συνέχεια.