Γνωστές, αγαπημένες υπογραφές -μεταξύ αυτών και ο Αλέξης Σταμάτης με το νέο βιβλίο του- και ακόμη, μία επιλογή από τις ερωτικές επιστολές του Οβίδιου και ένας «Οδηγός για την καλή ζωή» που επικαλείται την «αρχαία τέχνη της Στωικής χαράς». Ένα βιβλίο που μεταξύ άλλων, αναφέρεται σε αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «ηδονική προσαρμογή» (και μας είναι απίθανα γνώριμο).
«Μέρα / νύχτα: Ταξίδια στο σκριπτόριο και Άνθρωπος στο σκοτάδι» του Πολ Όστερ (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Μαρία Ξυλούρη)
Δύο μεταφυσικά μυθιστορήματα του αγαπημένου Νεοϋρκέζου συγγραφέα, Πολ Όστερ, που αντικατοπτρίζουν το ένα το άλλο και προορίζονται να διαβαστούν μαζί (και όπως συμβαίνει με τις ιστορίες του Όστερ, χωρίς ανάσα).
Συγκεκριµένα, περιλαµβάνονται οι τίτλοι «Ταξίδια στο σκριπτόριο» και «Άνθρωπος στο σκοτάδι» που µεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά.
Ταξίδια στο σκριπτόριο
Ένας ηλικιωµένος, αποπροσανατολισµένος, σ’ ένα άγνωστο δωµάτιο. Δεν θυµάται ποιος είναι ή πώς βρέθηκε εκεί. Όταν προσδιορίζει ότι είναι κλειδωµένος εκεί µέσα, ο άντρας αρχίζει να διαβάζει ένα χειρόγραφο που βρίσκεται στο γραφείο: η ιστορία ενός άλλου αιχµαλώτου, σε έναν παράλληλο κόσµο τον οποίο ο άντρας δεν αναγνωρίζει. Στη διάρκεια της µέρας, διάφοροι χαρακτήρες επισκέπτονται τον άντρα στο κελί του και καθένας τους φέρνει νύξεις για την ταυτότητα και το παρελθόν του.
“Η τρυφερότητα άρρηκτα δεμένη με τη βία, ένα λογοτεχνικό πείραμα χωρίς καμία διάθεση ειρωνείας - ο Πολ Όστερ ξεπέρασε τον εαυτό του. Village Voice”
Άνθρωπος στο σκοτάδι
Ο εβδοµηνταδυάχρονος Όγκαστ Μπριλ αναρρώνει από τροχαίο ατύχηµα στο σπίτι της κόρης του. Όταν ο ύπνος δεν έρχεται, ξαπλωµένος στο κρεβάτι λέει στον εαυτό του ιστορίες, πασχίζοντας να καταπιέσει σκέψεις για πράγµατα που θα προτιµούσε να ξεχάσει – τον πρόσφατο θάνατο της γυναίκας του και τον αποτρόπαιο φόνο στο Ιράκ του φίλου της εγγονής του. Ο Μπριλ φαντάζεται έναν παράλληλο κόσµο όπου η Αµερική δεν είναι σε πόλεµο µε το Ιράκ – αλλά µε τον εαυτό της. Σε αυτή την άλλη Αµερική οι Δίδυµοι Πύργοι δεν κατέρρευσαν την 11η Σεπτεµβρίου, και οι εκλογές του 2000 οδήγησαν στην απόσχιση, καθώς η µία πολιτεία µετά την άλλη αποσύρθηκαν από την ένωση και επακολούθησε αιµατηρός εµφύλιος.
«Ο μαθητευόμενος αρχιτέκτονας» της Ελίφ Σαφάκ (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Άννα Παπασταύρου)
Ιστανμπούλ, δέκατος έκτος αιώνας -πόλη θαυμάτων και κινδύνων.
Όταν ένα νεαρό αγόρι, ο Τζαχάν, έρχεται με ένα δώρο για τον Σουλτάνο -έναν λευκό ελέφαντα που ακούει στο όνομα Τσότα- τους οδηγούν και τους δύο στο θηριοτροφείο του παλατιού. Εκεί μαθαίνουν να φυλάγονται από τις δολοπλοκίες των δαμαστών, των τσιγγάνων, των απατεώνων αυλικών και της πονηρής πριγκίπισσας Μιχριμάχ.
Καθώς γίνονται δεκτοί σε αυτή την ξένη χώρα, ο Τζαχάν ταξιδεύει με τον Τσότα στις πιο μακρινές γωνιές του σουλτανάτου, συμμετέχοντας στις πολεμικές επιχειρήσεις του Σουλεϊμάν. Μια μέρα, όμως, που ο Τζαχάν γνωρίζεται με τον Πρώτο Βασιλικό Αρχιτέκτονα, τον Σινάν, έχει την ευκαιρία να ανεβεί στα αξιώματα της βασιλικής Αυλής. Το να δεχτεί αυτή την πρόκληση σημαίνει ότι αποφασίζει να μπει στις μαρμάρινες αίθουσες, όπου σεργιανίζει η πριγκίπισσα Μιχριμάχ, αλλά και όπου συνωμοτούν οι προδότες – σ’ έναν τόπο θαυμάτων και κινδύνων (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
«Απ’ όλους τους ανθρώπους που έπλασε ο Θεός κι ο Σατανάς τούς παρέσυρε στον κακό δρόμο, μόνο λίγοι ανακάλυψαν το Κέντρο του Σύμπαντος – όπου δεν υπάρχει καλό ή κακό, παρελθόν ή μέλλον, ούτε «εγώ» ή «εσύ», πόλεμος ή αιτία για πόλεμο, μονάχα μια απέραντη θάλασσα ηρεμίας. Αυτό που βρήκαν εκεί ήταν τόσο ωραίο, που έχασαν ολότελα τη λαλιά τους.
Οι άγγελοι που τους λυπήθηκαν πρόσφεραν δύο ευκαιρίες. Αν ήθελαν να ξαναβρούν τη λαλιά τους, έπρεπε να ξεχάσουν όλα όσα είχαν δει, ωστόσο ένα αίσθημα απουσίας θα παρέμενε βαθιά μες στην καρδιά τους. Αν όμως προτιμούσαν να θυμούνται την ομορφιά, ο νους τους θα σάστιζε τόσο πολύ, που δε θα μπορούσαν να διακρίνουν την αλήθεια απ’ την ψευδαίσθηση. Έτσι μια χούφτα άνθρωποι που σκόνταφταν πάνω σ’ εκείνο τον κρυφό τόπο, ο οποίος δεν ήταν σημειωμένος σε κανέναν χάρτη, επέστρεφαν είτε με ένα αίσθημα νοσταλγίας για κάτι, δεν ήξεραν τι, είτε μ’ ένα σωρό ερωτήσεις μέσα τους. Όσοι λαχταρούσαν την πληρότητα θα αποκαλούνταν «εραστές» κι όσοι απέβλεπαν στη γνώση «μαθητές».
Η βραβευμένη Βρετανο-Τουρκάλα συγγραφέας, δεν χρειάζεται συστάσεις. Έχει εκδώσει δεκαεπτά βιβλία, από τα οποία τα έντεκα μυθιστορήματα, και το έργο της έχει μεταφραστεί σε πενήντα γλώσσες. Είναι συγγραφέας των μπεστ σέλερ Το μπάσταρδο της Κωνσταντινούπολης και Οι 40 κανόνες της αγάπης. Το τελευταίο της μυθιστόρημα, 10 Minutes 38 Seconds in this Strange World, ήταν στη βραχεία λίστα του βραβείου Booker το 2019.
Έχει διδάξει σε πανεπιστήμια στην Τουρκία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ ως υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, της LGBT κοινότητας και της ελευθερίας του λόγου, κάνει επιδραστικές ομιλίες και έχει μιλήσει δύο φορές στο TED global, καταχειροκροτούμενη. Επίσης, αρθρογραφεί σε πολλά μεγάλα έντυπα σε όλο τον κόσμο .
«Ιδού εγώ» του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ (εκδόσεις Κέδρος, μετάφραση ’Αρης Σφακιανάκης - Ηρώ Σκάρου)
Ο Τζέικομπ και η Τζούλια Μπλοχ έχουν πολλά προβλήματα. Προσπαθούν να πείσουν τον υπερήλικα παππού του Τζέικομπ να μπει σε οίκο ευγηρίας· προετοιμάζονται για μια οικογενειακή συνάθροιση την οποία κανείς δεν επιθυμεί πραγματικά· κάνουν ό,τι μπορούν για να μην αποβληθεί ο μεγαλύτερος γιος τους από το σχολείο· ο σκύλος τους έχει ακράτεια· και, εν μέσω όλων αυτών, η Τζούλια ανακαλύπτει ερωτικά μηνύματα στο κινητό του Τζέικομπ.
Ο γάμος τους κλονίζεται.
Ενώ η οικογενειακή κρίση κορυφώνεται, ένας καταστροφικός σεισμός ενεργοποιεί μια ραγδαία κλιμακούμενη σύρραξη στη Μέση Ανατολή και όλοι πρέπει να πάρουν θέση.
O Tζόναθαν Σάφραν Φόερ, που από το πρώτο μυθιστόρημα του «Εverything is Ιlluminated» (2002, Κρατικό Βραβείο Εβραϊκής Λογοτεχνίας και Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα της εφημερίδας Guardian) θεωρήθηκε το παιδί - θαύμα της αμερικανικής λογοτεχνίας, αναλύει στο «Ιδού εγώ» με χιούμορ και κοφτερή ματιά τη σύγχρονη αμερικανική οικογένεια.
Υπενθυμίζεται ότι το τρίτο βιβλίο του με τίτλο «Τρώγοντας ζώα» (μπεστ σέλερ στη λίστα των New York Times) για τις τις βάναυσες πρακτικές που εφαρμόζονται στην κτηνοτροφική βιομηχανία, έγινε το 2018 ντοκιμαντέρ, με αφηγητές τον ίδιον και την ηθοποιό Νάταλι Πόρτμαν.
Το 2007 συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο με τους καλύτερους νέους Αμερικανούς συγγραφείς του περιοδικού Granta. Έχει κερδίσει πολυάριθμα βραβεία, ενώ τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε τριάντα έξι γλώσσες σε ολόκληρο τον κόσμο.
Από τις εκδόσεις Kέδρος κυκλοφορούν τα μυθιστορήματα Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά και Ιδού εγώ και θα κυκλοφορήσουν σε επανέκδοση το μυθιστόρημά του Όλα έρχονται στο φως και το δοκίμιο Τρώγοντας ζώα.
«Το δωμάτιο με τα ψέματα», Νίκι Φρεντς (εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση Νοέλα Ελιασά)
Το όνοµα Nicci French είναι ψευδώνυµο του συγγραφικού ζεύγους των δηµοσιογράφων Νίκι Τζέραρντ και Σον Φρεντς -οι οποίοι είναι ζευγάρι και στη ζωή.
Έχουν γράψει δεκατρία μυθιστορήματα -όλα ψυχολογικά θρίλερ-, τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Προτού αρχίσουν να συνεργάζονται, και οι δύο είχαν πετυχημένες καριέρες ως ανεξάρτητοι συγγραφείς και δημοσιογράφοι. Τα βιβλία τους έχουν βρεθεί στις λίστες με τα ευπώλητα βιβλία, ενώ τρία από αυτά έχουν γυριστεί κινηματογραφικές ταινίες. Ζουν στο Σάφολκ της Αγγλίας και έχουν δύο κόρες.
Το στόρι στο Δωμάτιο με τα Ψέματα είναι περίπου το εξής: Η Νεβ Κόνολι κοιτάζει το πτώμα ενός δολοφονημένου άντρα. Δεν πρόκειται να καλέσει την αστυνομία. Υποτίθεται πως θα ήταν ένα σύντοµο φλερτ. Μια ένοχη πράξη που η Νεβ θα ξεχνούσε εύκολα. Όµως, όταν επισκέπτεται το σπίτι του εραστή της, το πρωινό µετά την επίµαχη νύχτα, θα τον βρει άγρια δολοφονηµένο, µε το άρωµά της να πλανάται ακόµα στον χώρο.
Όλα τα ψέµατα που έχει τόσο προσεκτικά πει κινδυνεύουν να αποκαλυφθούν. Θα πρέπει να εξαφανίσει κάθε ίχνος της· οτιδήποτε θα µπορούσε να προδώσει την παρουσία της εκεί. Όµως, γιατί αισθάνεται πως κάτι ξεχνάει;
O ντετέκτιβ Άλαστερ Χίτσινγκ αναλαµβάνει την υπόθεση και ταυτόχρονα ξυπνά τους χειρότερους φόβους της Νεβ. Κάθε νέο της ψέµα, κάθε προσπάθειά της να παραπλανήσει τον Χίτσινγκ, τη βυθίζουν όλο και περισσότερο στο σκοτάδι της προδοσίας αλλά και σε έναν κίνδυνο που δεν θα µπορούσε ποτέ να φανταστεί… Γιατί ο Χίτσινγκ δεν είναι ο µόνος που έχει το βλέµµα του επάνω της…
Ένας αποφασισµένος δολοφόνος ετοιµάζεται να κάνει την επόµενη θανάσιµη κίνησή του.
Από τις εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν επίσης, η σειρά µυθιστορηµάτων αγωνίας Blue Monday, Tuesday’s Gone, Σκοτεινή Τετάρτη, Σηµαδεµένη Πέµπτη, Οργισµένη Παρασκευή, Το Ρέκβιεμ του Σαββάτου, Ματωμένη Κυριακή και Η 8η Μέρα µε ηρωίδα τη Φρίντα Κλάιν, καθώς και τα ψυχολογικά θρίλερ Επιστροφή από το Σκοτάδι και Το Κόκκινο Δωμάτιο.
«Στην πρώτη γραμμή: Ένας Αμερικανός ανταποκριτής στον πόλεμο του 1897» του Στίβεν Κρέιν (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση - επίμετρο Ηλίας Μαγκλίνης)
Ο αμερικανός Στίβεν Κρέιν (1871-1900), μάχιμος ρεπόρτερ στη Νέα Υόρκη, πνεύμα ανήσυχο και τύπος περιπετειώδης, είχε προκαλέσει αίσθηση στην Αμερική όταν εξέδωσε το 1893 το Κόκκινο σήμα του θάρρους, πολεμικό μυθιστόρημα που σήμερα θεωρείται κλασικό.
Λίγα χρόνια μετά, ο Κρέιν, αφού επέζησε ενός ναυαγίου ανοικτά της Κούβας, ζήτησε και βρέθηκε στην ταραγμένη Ελλάδα του 1897 για να καλύψει τον πόλεμο με την Τουρκία ως ανταποκριτής της περιώνυμης τότε New York Journal.
Με βάση εν πολλοίς την εμπειρία του από την πρώτη γραμμή του μετώπου έγραψε αυτό το μυθιστόρημα, όπου οι αναγνώστες θα συναντήσουν τον Ρούφους Κόλμαν, τον αρχισυντάκτη του κυριακάτικου φύλλου εφημερίδας της Νέας Υόρκης, μορφή κοπιαρισμένη από τον ίδιο τον συγγραφέα, ο οποίος θα ζητήσει να μεταβεί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο επειδή βαρέθηκε την αρχισυνταξία, κυρίως όμως για να βρει την αγαπημένη του Μάρτζορι. Η τελευταία βρίσκεται με την οικογένειά της στην Ελλάδα, σε ταξίδι που οργάνωσε ο αρχαιολόγος πατέρας της – και πρώην καθηγητής του Κόλμαν στο πανεπιστήμιο.
Η Πρώτη γραμμή είναι, πρώτα και κύρια, ένα ρομάντσο – ένα μάλλον λοξό ρομάντσο. Η αληθινή μάχη συντελείται στην καρδιά του ήρωα ή/και ανάμεσα σε αυτόν και την αγαπημένη του, την οποία διεκδικεί με λύσσα, αλλά και με έναν τρομακτικό, ανυποχώρητο, άκαμπτο εγωισμό, μέχρι «της τελευταίας ρανίδος του αίματός του».
Το μυθιστόρημα σαφώς και παρουσιάζει ελληνικό ενδιαφέρον. Ένας γιάνκης στο μέτωπο της Ηπείρου το 1897 δεν θα μπορούσε να μας είναι κάτι αδιάφορο. Ένας ξένος, που με την αποστασιοποιημένη του ματιά, παρατηρεί τη σκονισμένη Αθήνα του τέλους του 19ου αιώνα, με τις υποτυπώδεις ανέσεις, τα τρένα που κάνουν έναν αιώνα να φτάσουν στον προορισμό τους, τους ίδιους τους Έλληνες που φωνασκούν και φλυαρούν ακατάπαυστα, που καυχιούνται για τα πάντα και λένε ψέματα με το παραμικρό, που ξιπάζονται μόλις τους δώσει την ελάχιστη προσοχή ένας ξένος, αλλά που είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Με άλλα λόγια, η γενική εικόνα των Ελλήνων δεν είναι κολακευτική επί της ουσίας – και πώς θα μπορούσε στην Ελλάδα του 1897; Και, μάλιστα, στο πλαίσιο μιας ντροπιαστικής εθνικής ήττας; Διασώζεται μονάχα το φυσικό κάλλος της χώρας και, βέβαια, το ένδοξο αρχαίο της παρελθόν. (απόσπασμα από το επίμετρο του Ηλία Μαγκλίνη).
«Αθώα πλάσματα» του Αλέξη Σταμάτη (εκδόσεις Καστανιώτη)
Ο Στέφανος, ένας μοναχικός άντρας, επιστρέφει στην Αθήνα ύστερα από καιρό απουσίας σε περιοχή του μακρινού Βορρά. Η φυγή του σχετίζεται με ένα έντονο συναισθηματικό τραύμα από τη σχέση του με μια γυναίκα.
Με ανεπούλωτες τις πληγές του, προσπαθεί να εργαστεί ως ιδιωτικός ερευνητής. Δεν έχει ιδιαίτερη δουλειά, ώσπου κάποια μέρα τον επισκέπτεται μια υποψήφια πελάτισσα, η Μαριάννα, που του ζητά κάτι ασυνήθιστο: Να την παρακολουθήσει. Αυτός αρχικά αρνείται, αλλά εντέλει παρασύρεται σε μια μυστηριώδη υπόθεση, στα σκοτεινά μονοπάτια ενός άλλου κόσμου, όπου κυριαρχεί το Κακό με μια μορφή που δεν έχει ξανασυναντήσει, ούτε έχει καν διανοηθεί.
Στο νέο βιβλίο του Αλέξη Σταμάτη το πανάρχαιο δίπολο έρωτας-θάνατος είναι η κινητήρια δύναμη του μυθιστορηματικού του κόσμου. Είτε ταλαντώνεται σαν απειλητικό εκκρεμές, είτε πέφτει σαν σκιά στα γεγονότα, οδηγεί την ιστορία σε μια αναπάντεχη διαδρομή που σημαδεύει ανεξίτηλα όλους τους εμπλεκομένους. Στα βιβλιοπωλεία τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου.
«Οδηγός για την καλή ζωή. Η αρχαία τέχνη της Στωικής χαράς» του Γουίλιαμ Ιρβάιν (εκδόσεις Ίκαρος, μετάφραση Αντωνία Γουναροπούλου)
«Δεν είμαι φιλόσοφος, αλλά παραφράζοντας μια γνωστή ρήση του Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν για τη θρησκεία, δεν μπορώ παρά να βλέπω τα πάντα στη ζωή από φιλοσοφικής απόψεως. Γιατί νιώθω αυτή την ανάγκη; Διότι με ενδιαφέρει το ευ ζην, δηλαδή η ευτυχισμένη ζωή. Ουδέν πρωτότυπο, θα πείτε. Ποιος δεν ενδιαφέρεται για την ευτυχία; Σωστό. Το πρόβλημα, όμως, είναι πώς μαθαίνουμε τι μας κάνει ευτυχισμένους. Τι θα μου αποφέρει την ευτυχία; Ένας τρόπος να μάθουμε είναι να ακολουθήσουμε τους άλλους. Αν οι πολλοί ζουν με βάση τον «φωτισμένο ηδονισμό», όπως εύστοχα γράφει ο Γουίλιαμ Ιρβάιν στο εξαιρετικό βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, δηλαδή επιδιώκουν ένα μείγμα οικονομικής ευμάρειας, κοινωνικού κύρους και υλικών απολαύσεων, τότε έχουμε έναν οδηγό -κάνουμε ό,τι κάνουν. Εκτός από το ότι αυτή η μιμητική στάση δεν είναι αυθεντικά δική μας, είναι αμφίβολο αν μας φέρνει πλησιέστερα στον στόχο μας -την ευτυχία.
Γιατί; Διότι το πρόβλημα με τις υλικές απολαύσεις είναι η παροδική και ακόρεστη φύση τους. Μόλις αγοράσω το αυτοκίνητο που πάντοτε ονειρευόμουν, εξοικειώνομαι μαζί του, το θεωρώ αυτονόητα μέρος της ζωής μου και η αρχική χαρά που μου έδωσε η απόκτησή του (η ικανοποίηση της επιθυμίας μου) περνά. Το ίδιο και με τις πολυτελείς διακοπές, το πιο εξελιγμένο κινητό, μια υπέροχη συσκευή τηλεόρασης, ακόμη και τις ανθρώπινες σχέσεις.
Οι ψυχολόγοι ονομάζουν το φαινόμενο αυτό «ηδονική προσαρμογή»: Όταν αποκτήσουμε αυτό που επιθυμούμε, θεωρούμε αυτονόητη την παρουσία του στη ζωή μας, οπότε παύουμε να το επιθυμούμε. Καταλήγουμε να επιστρέφουμε στη δυσάρεστη κατάσταση της ανικανοποίησης, στην οποία ήμασταν όταν δεν είχε ικανοποιηθεί ακόμη η επιθυμία μας. Οπότε τι κάνουμε; Αναζητούμε μια άλλη επιθυμία, επαναλαμβάνοντας το ίδιο μοτίβο. Καθότι χρονίως ανικανοποίητοι, παραμένουμε δυστυχισμένοι.
Ακολουθώντας τον «ηδονιστικό» συρμό, δεν βρίσκουμε την άκρη. Χρειαζόμαστε μία φιλοσοφία ζωής, λέει ο Ιρβάιν. Γιατί; Διότι, αν δεν την έχεις, παρασύρεσαι από μόδες, πάθη ή συγκυριακές ανάγκες. Ο κίνδυνος είναι να καταλήξεις να μη ζή-σεις καλά. Όταν, όμως, κάποτε το καταλάβεις, ίσως είναι αρ-γά. «Μήπως δεν έζησα όπως όφειλα να ζήσω;» αναρωτιέται ο Ιβάν Ιλίτς, άρρωστος και αποκαμωμένος, περιμένοντας τον θάνατο, στη νουβέλα του Τολστόι, Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς. Με τρόμο συνειδητοποιεί ότι, αν και ευυπόληπτος δικαστής, που ζει σε ένα ωραίο σπίτι, έχοντας παντρευτεί τη γυναίκα που επιθυμούσε και αναμειγνυόμενος με τους κύκλους της καλής κοινωνίας της εποχής του, «δεν έζησε τη ζωή του όπως έπρεπε»... (από τον πρόλογο του Χαρίδημου Κ. Τσούκα, υπεύθυνου της Σειράς «Στοχαστικός Βίος» των εκδόσεων Ίκαρος).
Στον «Οδηγό για την καλή ζωή», ο καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Wright State στο Ντέιτον του Οχάιο, Γουίλιαμ Ιρβάιν παρουσιάζει τις βασικές αρχές και πρακτικές της στωικής φιλοσοφίας, μιας από τις πιο δημοφιλείς σχολές σκέψης στην αρχαιότητα. Με ανάλαφρη και ελκυστική γλώσσα, ο συγγραφέας δείχνει τη σημασία της Στωικής σοφίας για τους σύγχρονους ανθρώπους.
Αντλώντας από την ψυχολογική γνώση και τις τεχνικές των Στωικών, ο Ίρβαϊν προσφέρει έναν οδικό χάρτη σε όσους αναζητούν το ευ ζην. Παρατηρώντας προσεκτικά τη ζωή τους, οι αναγνώστες θα μάθουν πώς να αποφεύγουν τα αρνητικά συναισθήματα, να παραμερίζουν τα βαρίδια του παρελθόντος, και να εστιάζουν τις δυνάμεις τους στα ζητήματα που μπορούν να ελέγξουν.
«Ο επαναστάτης με το ποδήλατο» του Μέμπο Τζαρντινέλι (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, μετάφραση Αλέξανδρος Ηλιόπουλος)
«Ο επαναστάτης με το ποδήλατο» είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Αργεντινού συγγραφέα και ακαδημαϊκού Μέμπο Τζαρντινέλι, μιας από τις σημαντικότερες φωνές της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας.
Είναι ένα θρυλικό μυθιστόρημα που έχει γνωρίσει πολυάριθμες εκδόσεις και κυκλοφορεί για πρώτη φορά στη χώρα μας από τις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα».
Αφηγείται την πραγματική ιστορία ενός ανθρώπου που δεν επέτρεψε ποτέ να τον καταβάλουν οι αποτυχίες και που ποτέ δεν έσβησε μέσα του η ελπίδα ότι η φλόγα της επανάστασης θα άναβε ξανά στην τόσο βασανισμένη χώρα του, την Παραγουάη. Η προσωπική και οικογενειακή ζωή του κεντρικού ήρωα Χουάν Μπαρτολομέ Γαΐτε (Μπαρτόλο), πρώην αξιωματικού του στρατού της Παραγουάης, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μοίρα της πατρίδας του. Σαν ένα ζωντανό αρχείο μνήμης, στη ζωή του πρωταγωνιστή καταγράφονται και αναβιώνουν σκοτεινές πτυχές της νεότερης ιστορίας της χώρας, από το συλλογικό τραύμα που προκάλεσε η συντριπτική ήττα του 1870 στον πιο αιματηρό πόλεμο της Λατινικής Αμερικής, δηλαδή τον Πόλεμο της Τριπλής Συμμαχίας με τη Βραζιλία, την Αργεντινή και την Ουρουγουάη, μέχρι τις στρατιωτικές κυβερνήσεις και τα πραξικοπήματα, τις αποτυχημένες απόπειρες για δημοκρατική αλλαγή και την τριακονταπενταετή δικτατορία του Αλφρέδο Στρέσνερ (1954-1989).
“«Περισσότερα από τριάντα χρόνια μετά, μπορώ να το πω: αυτό το βιβλίο είναι μια απολύτως ελεύθερη εκδοχή της στρατιωτικής και προσωπικής ζωής του δον Χουάν Μπαρτολομέ Αραούχο, ο οποίος τη διηγήθηκε πρώτα στον πατέρα μου και έπειτα σε εμένα». Μέμπο Τζαρντινέλι, Ρεσιστένσια, 2012”
Ο επαναστάτης με το ποδήλατο εκδόθηκε εννέα χρόνια πριν από την ανατροπή του Στρέσνερ και κυκλοφορούσε ευρέως στη χώρα, πλην όμως κρυφά.
Χωρίς να τον έχει κατηχήσει κανείς σε κάποια ιδεολογία, ο Μπαρτόλο είναι πάντα «με αυτούς που σκέφτονταν τον κόσμο, που ζητούσαν περισσότερη πραγματική άσκηση δικαιωμάτων, περισσότερη ελευθερία, περισσότερη δικαιοσύνη». Ένας «δημοκράτης αντιφασίστας», σύμφωνα με τον ίδιο. Ο επαναστάτης Μπαρτόλο έχει γνωρίσει καλά τις φυλακές της Παραγουάης και της Αργεντινής, αλλά και τις απόπειρες να τον βγάλουν από τη μέση και, το χειρότερο, τον θάνατο ενός από τα επτά παιδιά του, όταν ο μικρός Μαρσελίνο άνοιξε τον φάκελο με τα εκρηκτικά που οι πράκτορες του Στρέσνερ είχαν στείλει με στόχο τον πατέρα του. Ο ίδιος, αποφασισμένος να μη διευκολύνει το έργο τους, είναι πάντα προσεκτικός, ειδικά όταν κινείται με το ποδήλατό του, με το οποίο είναι τόσο δεμένος.
«Η πιο ανεξίτηλη ανάμνησή μου είναι συνδεδεμένη με ένα ποδήλατο», λέει. Αφοσιωμένος στο όραμα για έναν καλύτερο και δίκαιο κόσμο, ο ήρωας εκεί στο Τσάκο, στα βόρεια σύνορα της Αργεντινής, όπου ζει εξόριστος με την οικογένειά του και ασχολείται με την παραγωγή τούβλων για τα προς το ζην, περιμένει πάντα τους ανθρώπους του που θα τον καλέσουν «να ηγηθεί και πάλι ενός επαναστατικού κινήματος». Γιατί «η επανάσταση πάντα ξαναγεννιέται». Ο χαρισματικός Μέμπο Τζαρντινέλι φωτίζει σημαντικά πολιτικά γεγονότα με αναπάντεχα γλαφυρό τρόπο, δονκιχωτικό ρομαντισμό, αλλά και απαράμιλλο χιούμορ που συνεπαίρνουν τον αναγνώστη. Χωρίς ούτε μια περιττή λέξη στο μεστό κείμενό του, με μια αριστοτεχνική συνομιλία ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν, στο προσωπικό και στο συλλογικό, παρουσιάζει ένα σπουδαίο δείγμα αφηγηματικής τέχνης. Έργο αναφοράς, Ο επαναστάτης με το ποδήλατο φέρει τα χαρακτηριστικά στοιχεία ενός κλασικού λατινοαμερικανικού μυθιστορήματος και της παράδοσης του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, που καταφέρνει να παραμένει σύγχρονο σχεδόν σαράντα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, το 1980.
«Με την πένα του θεού έρωτα. Eπιλογή από τις Ερωτικές επιστολές του Οβίδιου (εκδόσεις Αιώρα, απόδοση Λυδία Τρύφωνα)
Τέσσερις εμβληματικές γυναικείες μορφές της ελληνικής μυθολογίας γράφουν ισάριθμες επιστολές στους αγαπημένους τους, οι οποίοι είτε βρίσκονται μακριά είτε τις έχουν εγκαταλείψει: η Πηνελόπη στον Οδυσσέα, η Βρισηίδα στον Αχιλλέα, η Αριάδνη στον Θησέα και η Μήδεια στον Ιάσονα.
Οι επιστολές δεν θα φτάσουν ποτέ στους παραλήπτες τους, όμως αυτό δεν έχει καμία σημασία. Καταγράφουν την επιθυμία και το ερωτικό πάθος, την αφοσίωση και τον φόβο, το κόστος και τις παγίδες του έρωτα, θίγουν κοινωνικά και πολιτικά θέματα και τελικά είναι η μάχη της καθεμιάς να πάρει τη μοίρα στα χέρια της.
Τα γράμματα αυτά των Ελληνίδων ηρωίδων προς τους απόντες άντρες τους μοιάζουν εκπληκτικά σύγχρονα και μοναδικά στο είδος τους στη λατινική ποίηση. γιατί σπάνια έχουμε την ευκαιρία να μαθαίνουμε τις ιστορικές και κοινωνικές εξελίξεις από το στόμα και την οπτική των γυναικών.
Ο σπουδαίος Ρωμαίος ποιητής Οβίδιος (Publius Ovidius Naso) γεννήθηκε το 43 π.Χ. Με καταγωγή από εύπορη οικογένεια της τάξης των Ιππέων, ο Οβίδιος ακολούθησε σπουδές νομικής και κυρίως ρητορικής στη Ρώμη, με σημαντικούς δασκάλους της εποχής. Ταξίδεψε στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα, στη Μικρά Ασία και στη Σικελία. Κατέλαβε κατώτερες δημόσιες θέσεις, αλλά τελικά στράφηκε στην ποίηση και στη συγγραφή.
Έγραψε σε πολλές ποιητικές μορφές, ερωτική ελεγεία, τραγωδία, επιστολές κ.ά. Έγινε κυρίως γνωστός με το έργο του Μεταμορφώσεις. Το 8 μ.Χ. εξορίστηκε από τον ίδιο τον αυτοκράτορα Οκταβιανό Αύγουστο, για αδιευκρίνιστους λόγους, στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, όπου και πέθανε το 17 μ.Χ.
Η ζωή του Οβίδιου και το έργο του δεν έπαψαν ποτέ να μελετώνται, ενώ έχουν επηρεάσει πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς, αλλά και ζωγράφους. Το 2017 το δημοτικό συμβούλιο της Ρώμης ανακάλεσε την απόφαση εξορίας του Οβίδιου!