Η διαπίστωση δυστυχώς είναι αυταπόδεικτη: Εδώ και χρόνια η ατροφία τής πολιτικής ικανότητας, ως τέχνη ή και τεχνική της διαχείρισης των κοινών, έχει οδηγήσει στην αδυναμία δημιουργίας προϋποθέσεων σοβαρής, συνεχούς και αδιάλειπτης οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Το αυτοτροφοδοτούμενο αμφίδρομα αυτό φαινόμενο δείχνει πως στη χώρα μας έχει εγκαθιδρυθεί κι έχει ριζώσει βαθιά μια κοινωνιολογική παραδοξότητα:
Η πολιτική φαίνεται ότι ποντάρει στη δυστυχία των πολιτών, και όχι στην ευημερία τους, για να καθορίσει τις προτεραιότητές της και το στρατηγικό της όραμα!
Η ολοένα και ευρυνόμενη άλλωστε υιοθέτηση της επιδοματικής πολιτικής ως κυρίαρχο μέσο άσκησης εξουσίας και κομματικής επιχειρηματολογίας αλλά και της προεκλογικής παροχολογίας που συνήθως δεν έχει απολύτως κανένα θετικό αναπτυξιακό πρόσημο, φανερώνει το επίπεδο του πολιτικού σχεδιασμού που κυριαρχεί τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή, η αποδοτική λειτουργία του κράτους, η προστασία και η ενίσχυση των χαμηλών εισοδημάτων και των εργασιακών δικαιωμάτων, η απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος υγείας -ειδικά στην επαρχία-, η σταθερότητα στο σύστημα της εκπαίδευσης που αλλάζει με κάθε αλλαγή υπουργού, η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια δικαίου, απότοκο των διαρκών αλλαγών στο νομοθετικό πλαίσιο της χώρας, και μια ατελείωτη σειρά άλλων θεσμικών και όχι μόνο ζητημάτων στη χώρα μας, όταν συμπεριλαμβάνονται στο δημόσιο πολιτικό διάλογο, δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά υποβολιμαίες κραυγές χωρίς ουσιαστικό νόημα και χωρίς τελικά να βελτιστοποιούν την καθημερινότητα του πολίτη.
Είναι γεγονός ότι για να διατηρήσει στοιχειωδώς και στο απολύτως ελάχιστο το επίπεδο της βιοτικής του αξιοπρέπειας, ο Έλληνας πολίτης εξαρτάται πια απόλυτα από τις κρατικές υπαγορεύσεις στη λειτουργία των θεσμών, ακόμα και αυτών που, θεωρητικά τουλάχιστον, δραστηριοποιούνται ανεξάρτητα από το κράτος, όπως για παράδειγμα η επιχειρηματικότητα, το εμπόριο, ο πολιτισμός κλπ.
Ο ασφυκτικός εναγκαλισμός του κράτους από την εκάστοτε κομματική ιεραρχία που έχει καταλάβει τις κυβερνητικές θέσεις, χωρίς την ύπαρξη θεσμοθετημένων επιστημονικών και κατά το δυνατόν τεχνοκρατικών διαχειριστικών αρχών για τα ζητήματα που αφορούν τις υποθέσεις κάθε υπουργικού χαρτοφυλακίου, έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνέχεια και συνέπεια στις επί μέρους ακολουθούμενες πολιτικές.
Ο έντονος αυτός κομματικός παρεμβατισμός δημιουργεί αρρυθμίες στην ομαλή οικονομική και εν γένει κοινωνική λειτουργία, κλονίζοντας τελικά την εμπιστοσύνη επενδυτών, επιχειρηματιών αλλά και των ίδιων των πολιτών απέναντι στο κυρίαρχο θεσμικό και πολιτικό σύστημα της Ελλάδας, ενδεχομένως δε και στην ίδια τη λειτουργία της Δημοκρατίας.
Η εργαλειοποίηση της δυστυχίας και η διατήρηση της φτώχειας φαίνεται ότι χρησιμοποιείται ως tabula rasa αλλά και ως οδικός χάρτης επί του οποίου εξυφαίνονται τα πολιτικά επιχειρήματα των κομματικών σχηματισμών της χώρας. Και τούτο γιατί είναι ενδεχομένως απείρως βολικότερο (ή ευκολότερο), ο σχεδιασμός να γίνεται επί τη βάσει της καταστροφολογίας παρά επί τη βάσει ενός εθνικού σχεδιασμού ανάπτυξης με μακρόπνοο προσανατολισμό, το οποίο να είναι οικονομικά και κοινωνικά βιώσιμο και επαρκές.
Η επίπλαστη κάθε φορά εφεύρεση επιχειρημάτων για τη μη επίτευξη συμφωνίας εκ μέρους των κομμάτων, τουλάχιστον για τα μεγάλα και ουσιώδη εθνικά ζητήματα, βολεύει τους πολιτικούς γιατί δεν χρειάζεται να περάσουν τη βάσανο της επαλήθευσης των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων της ακολουθούμενης πολιτικής τους ενώπιων της κοινωνίας. «Φταίνε οι άλλοι!», είναι το κυρίαρχο επιχείρημα της πολιτικής στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης.
Το λαϊκό βίωμα όμως της ανέχειας και της δυστυχίας εξακολουθεί και υφίσταται ως δυσβάσταχτο άχθος στους πολίτες της χώρας, οι οποίοι, κάνοντας αποτίμηση της ζωής και της καθημερινότητάς τους, νιώθουν πως βρίσκονται μεταξύ της σφύρας της οικονομικής τους ένδειας και του άκμονος της κοινωνικής τους κατάστασης επειδή όντως και εν τοις πράγμασι, η πολιτική ποντάρει στη δυστυχία. Γι’ αυτό μάλλον οι Έλληνες, εδώ και χρόνια, είναι κυριολεκτικά πλέοντες σε οίνοπα πόντο1 ενώ το λιμάνι της ευημερίας τους είναι άφαντο από τον ορίζοντα, δυστυχώς, και από τα όνειρά τους!
***
Κώστας Θερμογιάννης
1 «Πλέων οίνοπα πόντον». Ομηρική έκφραση που σημαίνει ‘πλέοντας σε πέλαγος σκούρο σαν κρασί’