Στις αρχές Μαρτίου, η διοίκηση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποφάσισε την αναβολή του 22 Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, λόγω της εξάπλωσης του κορονοϊού παγκοσμίως, αλλά με την προοπτική διεξαγωγής της διοργάνωσης στο τέλος Μαΐου.
Τον Απρίλιο ανακοινώθηκε ότι το φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά από τις 19 έως τις 28 Μαΐου και το κοινό θα έχει την δυνατότητα να παρακολουθήσει δωρεάν μέσα από την ιστοσελίδα, 210 ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο, πρωτότυπα αφιερώματα και μια σειρά από live ανοιχτές συζητήσεις που θα είναι διαθέσιμες στο επίσημο κανάλι στο Youtube. Πρόκειται για την πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού που το μεγαλύτερο μέρος του υλικού μεταφέρεται στο Διαδίκτυο. «Η αλήθεια είναι ότι έχουμε διοργανώσει στο παρελθόν διάφορες άλλες διαδικτυακές δράσεις, συνήθως μετά το τέλος του φεστιβάλ κάποιες από τις ταινίες του προγράμματος - κυρίως οι ελληνικές - ήταν διαθέσιμες online στην πλατφόρμα Festival Scope. Αυτό συνέβη και όταν ξεκίνησε η πανδημία και βρισκόμασταν σε καραντίνα», λέει στην HuffPost ο Γιώργος Κρασσακόπουλος, επικεφαλής προγράμματος του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, υπεύθυνος του Διεθνούς Προγράμματος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και κριτικός κινηματογράφου. «Σε κάθε περίπτωση ήταν μια πρόκληση, δεν θα πω ότι δεν είχε δυσκολίες ή κόπο αλλά ήταν κάτι που για εμάς έπρεπε να γίνει. Όταν είδαμε ότι το σχέδιο μεταφοράς του φεστιβάλ στο τέλος Μαϊου θα ναυαγούσε, σκεφτήκαμε ότι η αμέσως καλύτερη λύση θα ήταν να το διοργανώσουμε διαδικτυακά».
Αμέσως ξεκίνησε μια μεγάλη διαδικασία για τους συντελεστές του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και εκ νέου επικοινωνία με τους παραγωγούς, σκηνοθέτες και εταιρείες που έχουν τα δικαιώματα διανομής των ντοκιμαντέρ. «Ηταν μια πρακτική διαδικασία η επικοινωνία με όλους, η οργάνωση των δικαιωμάτων γι’ αυτές τις προβολές στο Διαδίκτυο και επίσης το χτίσιμο της πλατφόρμας που θα φιλοξενούσε με ασφάλεια και λειτουργικά ολόκληρο το φεστιβάλ. Στην συντριπτική πλειοψηφία, η ανταπόκριση ήταν τρομερά θετική, αλλά υπήρχαν κάποια ντοκιμαντέρ τα οποία τελικά δεν συμμετέχουν. Κατανοώ και αυτή την απόφαση, ειδικά από την στιγμή που θα γινόταν η πρώτη προβολή στο φεστιβάλ και που σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλύτερο να κρατήσουν αυτή την πρώτη πρεμιέρα για ένα φεστιβάλ που θα διεξαχθεί παρουσία του κοινού», συμπληρώνει ο κ. Κρασσακόπουλος.
Το πρόγραμμα
Για πρώτη φορά φέτος, το ΦΝΘ έχει τρία διαγωνιστικά διεθνή τμήματα: το τμήμα «Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους», το «Newcomers», στο οποίο δώδεκα νέοι σκηνοθέτες δοκιμάζουν με το πρώτο ή δεύτερο ντοκιμαντέρ τους να αποτυπώσουν την πραγματικότητα με τα δικά τους μοναδικά εργαλεία, διεκδικώντας τον Χρυσό Αλέξανδρο και το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής, καθώς και το νεοσύστατο τμήμα «Film Forward», το οποίο παρουσιάζει το έργο νέων, τολμηρών σκηνοθετών που αμφισβητούν την σχέση μας με την πραγματικότητα και επιχειρούν να την αναδιαπραγματευτούν. Η ενότητα «Top Docs» περιλαμβάνει ταινίες που συνεχίζουν να ταξιδεύουν σε διεθνείς διοργανώσεις και να διακρίνονται, οι «Ειδικές Προβολές» παρουσιάζουν ντοκιμαντέρ με ξεχωριστή διαδρομή εντός και εκτός της αίθουσας και τα «Ντοκιμαντέρ για Παιδιά» Επιπλέον, θα προβληθούν συνολικά 77 ελληνικές παραγωγές με θεματικές από την πολιτική και την Ιστορία, μέχρι το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το ελληνικό ντοκιμαντέρ διαγωνίζεται στα διεθνή τμήματα.
Οσον αφορά στα αφιερώματα, το φεστιβάλ εστιάζει στα «Ντοκιμαντέρ Κινουμένων Σχεδίων», την «Ανθρωπόκαινο Εποχή» και τον «Κόσμο των Memes», στο πλαίσιο των οποίων διοργανώνονται διαδικτυακές συζητήσεις με ειδικούς καλεσμένους. «Κάποια τμήματα αποφασίσαμε να τα κρατήσουμε για την επόμενη χρονιά, το 2021, ελπίζοντας ότι το Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί κανονικά στις αίθουσες. Όπως για παράδειγμα τα αφιερώματα σε κάποιους δημιουργούς: στον φωτογράφο Ρεϊμόν Ντεπαρντόν, την σκηνοθέτιδα και καλλιτέχνιδα Λάουρα Ουέρτας Μιγιάν και την σκηνοθέτιδα Λόρεν Γκρίνφιλντ που θα έρχονταν για να τα παρουσιάσουν. Όμως έχουμε αρκετά ντοκιμαντέρ, τα οποία κάνουν την παγκόσμια και πανευρωπαϊκή πρεμιέρα στο ΦΝΘ, έστω και διαδικτυακά», αναφέρει ο κ. Κρασσακόπουλος.
Πώς θα παρακολουθήσουμε ντοκιμαντέρ
Η διαδικασία είναι απλή. Από τις 19 Μαΐου, οι επισκέπτες της ιστοσελίδας του φεστιβάλ θα πρέπει να ακολουθήσουν τον σύνδεσμο TDF22 ONLINE και να δημιουργήσουν λογαριασμό με ένα κλικ στην επιλογή Create Account, συμπληρώνοντας τα στοιχεία τους. Με μια αναζήτηση ή από τις λίστες που θα υπάρχουν στο κεντρικό μενού, μπορούν να διαλέξουν το ντοκιμαντέρ που επιθυμούν και τότε θα λάβουν ένα e-mail επιβεβαίωσης για θέαση. «Το εισιτήριο είναι μηδενικό, η κάθε προβολή είναι δωρεάν για όλους τους θεατές. Από την στιγμή που θα πατήσει κάποιος το κουμπί για να κλείσει εισιτήριο, έχει 24 ώρες για να δει την ταινία. Αν περάσουν 24 ώρες και δεν την έχει δει, αμέσως η θέση ακυρώνεται και η ταινία ξαναγίνεται διαθέσιμη για τον επόμενο που θα θελήσει να την παρακολουθήσει. Αν για παράδειγμα κάποιος σκεφτεί: “Θα μπω την πρώτη ημέρα και θα κρατήσω εισιτήρια για όλες τις ταινίες”, είναι λίγο μάταιο γιατί δεν θα προλάβει να τις δει σε καμία περίπτωση μέσα σε 24 ώρες οπότε θα συμβούλευα τους θεατές να ξεκινήσουν με τα ντοκιμαντέρ που θέλουν πολύ να δουν και να τα βλέπουν με τον ρυθμό που μπορούν. Κάθε μέρα εμείς θα ελέγχουμε ποιες από αυτές τις ταινίες δεν έχουν ιδωθεί και τα εισιτήρια που έμειναν “αχρησιμοποίητα”, θα δίνονται πάλι στο κοινό», λέει ο επικεφαλής προγράμματος του ΦΝΘ.
Κάθε ντοκιμαντέρ θα είναι διαθέσιμο για 400 θεάσεις σε χρήστες αποκλειστικά από την Ελλάδα. «Ας πούμε 400 θεατές, περίπου ο ίδιος αριθμός θεατών που θα έβλεπαν την κάθε ταινία κατά την διάρκεια του φεστιβάλ στις αίθουσες. Θέλαμε να έχει μια αντιστοιχία ο αριθμός των θεατών που θα μπουν διαδικτυακά με αυτούς που θα παρακολουθούσαν στις αίθουσες στην Θεσσαλονίκη και αυτό σχετίζεται και με τα δικαιώματα που έχουμε για την προβολή των ντοκιμαντέρ, από τους παραγωγούς και τους πωλητές».
Οι ταινίες θα είναι διαθέσιμες αύριο, Τρίτη από τις 10 το πρωί και οι θεατές μπορούν να επικοινωνήσουν με κάποιον από την διοργάνωση που θα είναι συνδεδεμένος για πολλές ώρες, με σκοπό να απαντήσει στις ερωτήσεις και να λύσει οποιαδήποτε απορία, μέσω του τσατ της ιστοσελίδας.
Στο τέλος κάθε φεστιβάλ, βραβεύονται τα καλύτερα ντοκιμαντέρ και οι ταινίες που ξεχώρισαν. Στην νέα εκδοχή του ΦΝΤ, δεν θα γίνει διαδικτυακή απονομή βραβείων. Οι κριτικές επιτροπές θα παρακολουθήσουν τις ταινίες, θα πραγματοποιήσουν online συσκέψεις και θα δημοσιευτεί μια ανακοίνωση με τα ονόματα των νικητών. «Η ανταπόκριση των κριτικών επιτροπών σε αυτήν την διαδικτυακή εκδοχή, ήταν πολύ θερμή. Οταν ανακοινώσαμε την αναβολή του φεστιβάλ, όλοι μας είπαν ότι όταν γίνει, όπως κι αν γίνει, θα είναι εκεί και -πράγματι - όταν τους ζητήσαμε να συμμετάσχουν σε αυτήν την διοργάνωση, όλοι δέχτηκαν αμέσως. Νιώθαμε ότι θα ήταν κάπως αμήχανο και παράξενο να κάνουμε μια ανακοίνωση των βραβείων διαδικτυακά», συμπληρώνει ο κ. Κρασσακόπουλος.
Διαβάστε επίσης
Φεστιβάλ Καννών: Τέλος στο σενάριο για διεξαγωγή στα τέλη Ιουνίου
Ακυρώνεται και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο λόγω πανδημίας
«We Are One: A Global Film Festival» - Τα μεγάλα φεστιβάλ με δωρεάν ταινίες στο YouTube
Η επόμενη ημέρα των φεστιβάλ
Η πανδημία του κορονοϊού είχε επιπτώσεις και στο χώρο του πολιτισμού και συγκεκριμένα σε μια σειρά από σημαντικά διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου όπως των Καννών, του Λοκάρνο, του Κάρλοβι Βάρι, του SXSW, της Τραϊμπέκα που ακυρώθηκαν, αναβλήθηκαν και ως αποτέλεσμα θα συμμετάσχουν στην παγκόσμια online κινηματογραφική πρωτοβουλία «We Are One: A Global Film Festival».
Πώς θα είναι τα φεστιβάλ κινηματογράφου μετά την πανδημία; «Ολοι ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να ξαναπάμε σινεμά και να βρεθούμε στις αίθουσες όσο το δυνατόν συντομότερα. Για όλους εμάς τους συντελεστές, ένα φεστιβάλ σημαίνει και μια γιορτή που πραγματοποιείται σε έναν συγκεκριμένο χώρο, σε έναν συγκεκριμένο τόπο και συμπεριλαμβάνει την συγκέντρωση ανθρώπων με αφορμή το σινεμά, τις ταινίες. Σίγουρα τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά. Το Φεστιβάλ των Καννών, το οποίο δεν έχει αναβληθεί παρά μόνο μια φορά μέχρι στιγμής και είναι κάτι που κανείς δεν θα φανταζόταν ότι μπορεί να γίνει ποτέ, είναι απόλυτα κατανοητό γιατί πήρε αυτή την απόφαση. Είναι οι ίδιοι λόγοι που ανάγκασαν κι εμάς να το αναβάλουμε. Ελπίζουμε τον Νοέμβριο να μπορέσει να διεξαχθεί το ΦΚΘ και μέσα στις αίθουσες, ακόμα και με κάποια μέτρα προστασίας και απόστασης μεταξύ των θεατών».
Ο κ. Κρασσακόπουλος εξηγεί ότι η υπάρχει η σκέψη να διοργανωθεί η εκδοχή του φεστιβάλ στην Θεσσαλονίκη, αλλά παράλληλα οι συντελεστές να δώσουν την δυνατότητα και σε ανθρώπους που δεν μπορούν να βρίσκονται στην αίθουσα «γιατί ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ή γιατί δεν μπορούν να ταξιδέψουν λόγω των μέτρων, να παρακολουθήσουν κάποιες ταινίες στην πλατφόρμα».
«Το διαδικτυακό κομμάτι των φεστιβάλ για τα επόμενα χρόνια, για τους επόμενους μήνες, θα παραμείνει και θα είναι σημαντικό. Βέβαια στην περίπτωση μεγάλων διοργανώσεων, δεν είναι εύκολο να μεταφερθεί όλο το υλικό στο Ίντερνετ, παρότι για παράδειγμα οι Κάννες θα παρουσιάσουν την Αγορά, online. Ομως αν όλες οι ταινίες που θα προβληθούν είναι παγκόσμιες πρεμιέρες, τότε θα πρέπει να συνοδεύονται με την παρουσία μεγάλων σταρ. Είναι πολύ δύσκολο να μεταφέρεις αυτή την αίσθηση και να διοργανώσεις κάτι τέτοιο στο Διαδίκτυο».
Ο αντίκτυπος στην κινηματογραφική βιομηχανία
Η κρίση του ιού που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό - μεταξύ άλλων - και την βιομηχανία του κινηματογράφου. Πόσο έχει διαμορφωθεί σε Ελλάδα και εξωτερικό; «Είχε ήδη ένα σημαντικό αντίκτυπο. Αρκετές παραγωγές που είχαν ξεκινήσει ή ετοιμάζονταν να προχωρήσουν, αναβλήθηκαν. Ταινίες που είχαν ξεκινήσει την καριέρα τους στις αίθουσες όπως για παράδειγμα “Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς” του Γιάννη Οικονομίδη ή άλλες που θα κυκλοφορούσαν, χρειάστηκε να σταματήσουν, να παγώσουν για λίγο τα σχέδιά τους και η αλήθεια είναι ότι παρότι τα γυρίσματα θα ξεκινήσουν σε λίγο καιρό, οι κινηματογράφοι θα ανοίξουν την 1 Ιουνίου, είναι σίγουρο ότι θα υπάρχει μια δυσκολία να επιστρέψουν όλα όπως ήταν πριν», λέει ο κ. Κρασσακόπουλος. Εκτός από ελληνικές παραγωγές, υπάρχουν και ξένες που μέρος των γυρισμάτων θα πραγματοποιούνταν στην χώρα μας και μετατέθηκαν για τους επόμενους μήνες.
«Ολους αυτούς τους μήνες η βιομηχανία του κινηματογράφου στην ουσία ”κλείδωσε”, δεν γινόταν απολύτως τίποτα. Κάποιες ταινίες δεν θα γυριστούν, κάποιοι (δημιουργοί) δεν θα θέλουν οι ταινίες να κυκλοφορήσουν ακόμα στην αγορά. Νιώθω ότι θα υπάρξει ένα κενό στο πόσες ταινίες και τι είδους ταινίες θα δούμε στους επόμενους μήνες. Χρειάζεται να πεισθούν οι άνθρωποι ότι οι κανόνες ασφαλείας στις αίθουσες τηρούνται όπως και τα μέτρα απολύμανσης, αλλά είναι μια δύσκολη εξίσωση και το ίδιο ισχύει λίγο-πολύ για την μικρότερη κινηματογραφική αγορά της Ελλάδας αλλά και παγκοσμίως», λέει ο επικεφαλής του προγράμματος.
Λίγες ώρες έμειναν μέχρι την έναρξη της 22ης εκδοχής, γιορτής για το ντοκιμαντέρ και η διοργάνωση είναι έτοιμη να υποδεχθεί τους θεατές στην πλατφόρμα. «Είναι μια ενδιαφέρουσα περιπέτεια. Ομολογώ ότι θα ευχόμουν να μην χρειαστεί ποτέ ξανά να κάνουμε το φεστιβάλ εξ ολοκλήρου με αυτόν τον τρόπο, αλλά ακόμα κι έτσι νομίζω ότι θα προσπαθήσουμε μια όσο το δυνατόν πιο κοντινή αίσθηση στο event που είναι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ».
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την σελίδα.