Όσοι ασχολούμαστε με την φροντίδα του κήπου, ίσως έχουμε ακουστά τον Μόντι Ντον, τον Βρετανό κηπουρό-παρουσιαστή, που φημίζεται για τις συμβουλές του, σε ζητήματα που σχετίζονται με την περιποίηση της αυλής ή της βεράντας μας.
Στα πλαίσια της αγάπης του για τη συμβουλευτική ερασιτεχνών κηπουρών, ο Ντον πρόσφατα κοινοποίησε ένα άρθρο στο blog του, στο οποίο εξηγεί γιατί όσοι διαθέτουμε έναν μεγάλο κήπο - αλλά και εμείς οι υπόλοιποι - δεν θα πρέπει ποτέ μα ποτέ ξανά να πετάξουμε τα χαρτονένια κουτιά μας στα σκουπίδια. Κι αυτό γιατί μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα χαρτόκουτά μας με ένα σωρό τρόπους.
«Ίσως δεν το γνωρίζαμε μέχρι τώρα, αλλά τα χαρτονένια κουτιά πάνε στον κάδο της κομποστοποίησης», αποκαλύπτει ο ειδικός.
Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε το χαρτί και το χαρτόνι σε λίπασμα;
Oι ανακυκλωμένες συσκευασίες είναι απαραίτητες για τη διαδικασία της κομποστοποίησης. Ιδίως τους πιο κρύους μήνες του χρόνου, δεδομένου ότι τότε παρατηρείται έλλειψη πρασίνου ή υλικών πλούσιων σε άζωτο, όπως το κουρεμένο γρασίδι.
Ωστόσο, για να μετατρέψουμε τα χαρτονένια σκουπίδια μας σε «χρυσό» από άποψη κηπουρικής, προτού τα εναποθέσουμε στον καφέ κάδο, θα πρέπει να τα τεμαχίσουμε ή να τα κόψουμε σε όσο το δυνατόν μικρότερα κομμάτια.
Τα κλαδιά που μας μένουν στα χέρια μετά το κλάδεμα, τα θρυμματισμένα ξύλα και το άχυρο θεωρούνται κι αυτά απόβλητα ιδανικά για την κομποστοποίηση, όπως και το πριονίδι και τα ξύσματα από τα μολύβια.
Προκειμένου να κομποστοποιηθούν τα σκουπίδια μας, το μείγμα πρέπει να περιέχει ξυλώδη απορρίμματα πλούσια σε άνθρακα, όπως αυτά που αναφέρθηκαν στην αμέσως προηγούμενη πρόταση, μαζί φυσικά με το χαρτόνι από τις κούτες που δεν χρειαζόμαστε πια.
Στα «πράσινα» υλικά του μιξ, περιλαμβάνονται τα υπολείμματα λαχανικών και φρούτων ή φυτών.
Για εύκολη κομποστοποίηση στο σπίτι:
1. Διαλέγουμε τον κάδο κομποστοποίησης που μας ταιριάζει
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν απλό κάδο στον οποίο θα κάνουμε τρυπούλες στον πάτο και στα πλαϊνά, για να αερίζεται το μείγμα απορριμμάτων που θα βάλουμε μέσα.
Αν δεν θέλουμε να ασχοληθούμε με την κατασκευή αυτοσχέδιου κάδου, μπορούμε να αγοράσουμε έναν κάδο κομποστοποίησης.
2. Βρίσκουμε το κατάλληλο σημείο για τον κάδο
Η υπερβολική ζέστη ή το υπερβολικό κρύο μπορούν να βλάψουν τη διαδικασία της κομποστοποίησης. Αν και οι περισσότεροι απλοί κομποστοποιητές μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε, προτιμάμε για τον κάδο μας ένα σκιερό μέρος, ώστε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για την αποικοδόμηση των απορριμμάτων της κουζίνας ή του κήπου μας.
3. Πρoσέχουμε τα υλικά που θα βάλουμε στον κομποστοποιητή
Για να πετύχει η διαδικασία της κομποστοποίησης, πρέπει να προσθέσουμε την ιδανική αναλογία υλικών που περιέχουν άνθρακα και άζωτο.
- Τα υλικά που περιέχουν άνθρακα είναι πιο ξερά, απορροφητικά και συνήθως καφέ, π.χ. ξερά φύλλα, ξερά κλαδιά, χαρτί κουζίνας, άχυρα, πριονίδια ξύλου (όχι επεξεργασμένου) και στάχτες.
- Τα υλικά που περιέχουν άζωτο είναι τα φρέσκα και συνήθως πράσινα, π.χ. κομμένο γρασίδι, χλωρά φύλλα, λαχανικά, φρούτα, τσόφλια αβγών, κατακάθι του καφέ και φακελάκια από τσάι.
- Για κάθε ένα μέρος από «πράσινα» υλικά, βάζουμε τρία μέρη από «καφέ» υλικά.
Προσοχή! Δεν βάζουμε στον κάδο λίπη, έλαια, άρρωστα ή μολυσμένα φυτά, λεμόνια, ξίδι, μαγειρεμένο φαγητό, ζωικά τρόφιμα, ρίζες, σπόρους και απορρίμματα των κατοικίδιων, καθώς είτε αναστέλλουν τη διαδικασία της κομποστοποίησης είτε ελκύουν έντομα και τρωκτικά.
4. Προσθέτουμε μία στρώση φρέσκου χώματος
5. Ξεκινάμε να γεμίζουμε τον κάδο
Τώρα που ξέρουμε τι θα βάζουμε μέσα στον κάδο κι έχουμε φτιάξει τη βάση χώματος, ήρθε η ώρα να συνθέσουμε το μείγμα από σκουπίδια για το κομπόστ.
Βάζουμε μία στρώση από «πράσινα» υλικά - δηλαδή τα σκουπίδια από την κουζίνα μας, όπως είπαμε παραπάνω - μία στρώση από θρυμματισμένο χαρτί κουζίνας και μία στρώση από ξερά φύλλα ή κλαδιά.
Κάθε φορά που προσθέτομε «πράσινα» υλικά, φροντίζουμε να καλύπτουμε με μία στρώση «καφέ» υλικών, τα οποία εμποδίζουν την απελευθέρωση άσχημης μυρωδιάς από το μείγμα σου και βοηθούν στην αποικοδόμηση των «πράσινων». Όταν γεμίσει ο κάδος, καλύπτουμε με μία γενναία στρώση χώματος και κλείνουμε το καπάκι. Ώρα να «μαγειρευτεί» το κομπόστ!
6. Ανακατεύουμε συχνά το μείγμα
7. Κάνουμε το τεστ υγρασίας
Μετά από δύο εβδομάδες παίρνουμε μια χούφτα από το περιεχόμενο του κάδου και το στύβουμε. Το μείγμα έχει την ιδανική υγρασία όταν βγάλει 2-3 σταγόνες υγρό. Σε περίπτωση που δεν βγάλει καθόλου υγρά, προσθέτουμε λίγο νερό για να αυξήσουμε την υγρασία του. Αν δούμε να πέφτουν παραπάνω από 2-3 σταγόνες, προσθέτουμε λίγα «καφέ» υλικά, όπως ξερά φύλα ή τρίμματα από χαρτί, για να ισορροπήσουμε την υγρασία στον κάδο.
8. Ελέγχουμε τη θερμοκρασία
Η διαδικασία της κομποστοποίησης αυξάνει τη θερμοκρασία στο εσωτερικό του κάδου. Αν μετά από 1-2 βδομάδες το μείγμα είναι ζεστό, σημαίνει ότι η διαδικασία προχωράει κανονικά.
Αν το μείγμα είναι κρύο το ανακατεύουμε και περιμένουμε μία εβδομάδα. Αν δούμε ότι πάλι δεν έχει ανέβει η θερμοκρασία, ενδεχομένως να υπάρχει πρόβλημα με την υγρασία στο εσωτερικό του κάδου. Σε αυτήν την περίπτωση, επαναλαμβάνουμε το τεστ υγρασίας (βήμα 7).
Πότε θα είναι έτοιμο το κομπόστ
Το χρονικό διάστημα παραγωγής κομπόστ εξαρτάται από την αναλογία των υλικών, το μέγεθος του κάδου και το είδος του κομποστοποιητή. Σε γενικές γραμμές, όταν κάνουμε κομποστοποίηση σε απλό στατικό κάδο, χρειάζεται να περιμένουμε 4 έως 6 μήνες - ίσως και παραπάνω - για να αποικοδομηθούν τα απορρίμματα.
Αν χρησιμοποιήσουμε, όμως, περιστρεφόμενο κομποστοποιητή, θα περιμένουμε περίπου 1-2 μήνες για το παραγόμενο κομπόστ.
Πώς θα καταλάβουμε ότι είναι έτοιμο
Όταν το κομπόστ κατεβάσει θερμοκρασία, μυρίζει όπως το φρέσκο χώμα και έχει σκούρο χρώμα. Τότε είναι έτοιμο.