Το να μην μπορούμε να κάνουμε διαχείριση μπορεί να μας συμβεί σε πολύ απλές καταστάσεις. Μπορεί συνήθως να είμαστε γνωστοί για την παραγωγικότητα μας στη δουλειά ή να μην χάνουμε ποτέ συναντήσεις γονέων, αλλά να μας είναι αδύνατο να επιστρέψουμε ένα βιβλίο που δανειστήκαμε από τη δημοτική βιβλιοθήκη στην ώρα μας.
Ένα χρόνο μετά τη μετακόμιση μας σε νέο σπίτι, κάναμε τελικά την εγγραφή μας στο τοπικό ιατρείο. Η πραγματική εργασία - η συμπλήρωση μιας φόρμας στη ρεσεψιόν - δεν χρειάστηκε περισσότερο από πέντε λεπτά για να ολοκληρωθεί. Ωστόσο, η ιδέα του να το κάνουμε μας βασάνιζε εδώ και μήνες. Αυτή είναι μια καθαρή περίπτωση «παράλυσης διαχείρισης».
Λογικά, όλοι γνωρίζουμε ότι η λύση είναι το να συνεχίσουμε την εργασία. Τι κρύβεται, όμως, πίσω από αυτή τη διαρκή αναβλητικότητα για τις βαρετές δουλειές της ζωής;
«Συχνά οι εργασίες διαχείρισης της ζωής είναι μικροσκοπικές στη μεγάλη εικόνα [των υποχρεώσεων μας], όπως ένα γρήγορο τηλεφώνημα ή μια επιστροφή στο κατάστημα», λέει ο ψυχολόγος και ειδικός σε θέματα ευεξίας Λι Τσάμπερς.
«Παρότι είναι μικρές [τέτοιες απλές εργασίες], έχουν την τάση να έρχονται ξαφνικά στο μυαλό μας και να απαιτούν τη φαιά ουσία μας. Σε αντίθεση με τα μεγάλα καθήκοντα, δεν απαιτούν τεράστια αφοσίωση χρόνου ή ενέργειας, ούτε τις αισθανόμαστε τόσο μεγάλες ώστε να είναι δύσκολο να ξέρουμε από πού να ξεκινήσουμε».
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, η ικανοποίηση που αντλούμε όταν ξοδεύουμε τελικά αυτά τα δύο λεπτά για να πάμε στην αποθήκη εκείνη την κούτα που πέφταμε πάνω της εδώ και ένα μήνα είναι ανεκτίμητη.
Ναι, η υπερκόπωση ή η έλλειψη χρόνου μπορεί να εξηγεί γιατί βάζουμε ορισμένες εργασίες χαμηλότερα ανάμεσα στις προτεραιότητές μας (η εξουθένωση είναι κατάσταση που αντιμετωπίζουμε συχνά στην εποχή μας). Αλλά η Τσάμπερς επισημαίνει ότι η συνειδητή επιλογή της αναβολής ορισμένων εργασιών προς όφελος άλλων μπορεί να είναι ένα παράδειγμα συμπεριφοράς αποφυγής αποτυχίας.
«Κάνουμε συνειδητή επιλογή να αναβάλλουμε τις εργασίες διαχείρισης καθημερινής ζωής για διάφορους λόγους. Μερικές φορές θεωρώντας τις ως χαμηλής αξίας, άλλες φορές νιώθοντας ότι η ανάληψη δράσης μπορεί να εκθέσει τις ικανότητές μας, ίσως να μας κρίνουν και φοβόμαστε για το αποτέλεσμα ή αμφιβάλλουμε για το κομμάτι της εργασίας που δεν αφορά εμάς», εξηγεί.
«Αυτό από μόνο του αρχίζει να προκαλεί αρνητικές σκέψεις σχετικά με το γιατί δεν κάνουμε την εργασία, δεδομένου του σχετικά μικρού μεγέθους της και αυτές οι ανησυχίες απορροφούν ακόμη περισσότερο την ενέργειά μας και μετατρέπουν μια μικρή εργασία σε αυξανόμενη απειλή.
«Μικρές ανησυχίες, όπως η ανάγκη να επιστρέψουμε ένα δέμα πριν από τη λήξη της προθεσμίας, μπορεί να γίνουν μεγάλες εάν ανησυχούμε για την απώλεια χρημάτων.
Επιπλέον σε σχέση με το σε ποια σημεία δίνουμε προτεραιότητα στην εργασία και την κοινωνική οργάνωση, εμείς οι ίδιοι φτιάχνουμε το πρόγραμμα μας.
Στη διαχείριση τέτοιων φαινομενικά απλών εργασιών της ζωής «δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος φωτεινός σηματοδότης ή όριο», τονίζει η Τσάμπερς, «και η σκέψη μας ότι μπορούμε απλώς να βρούμε χρόνο για κάτι στη μέρα μας διευκολύνει την αποφυγή».
Λοιπόν, πώς μπορούμε να αλλάξουμε αυτή τη συμπεριφορά και να αντιμετωπίσουμε το βουνό της διαχείρισης της καθημερινής ζωής;
Όπως ήταν αναμενόμενο, η Τσάμπερς υποδεικνύει ως κλειδί το να συνεχίσουμε την εργασία προτού δώσουμε στον εαυτό μας χρόνο να το σκεφτεί.
Αλλά αν αυτό «το τρένο το έχουμε ήδη χάσει» και σκεφτόμαστε ήδη «Δεν θέλω να το κάνω», μπορούμε να σπάσουμε τον κύκλο ρωτώντας τον εαυτό μας: «Ποιο είναι το πρώτο μικρό βήμα που πρέπει να κάνω;» «Αυτό μας κάνει να σκεφτόμαστε τι πρέπει να κάνουμε για να ξεκινήσουμε, παρά πώς νιώθουμε για το να ξεκινήσουμε», λέει.
«Ένα κοινό θέμα με αυτές τις εργασίες είναι ότι βρίσκονται πάντα στη λίστα με τις υποχρεώσεις μας, αλλά μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε κάνοντάς το αντί να το γράφουμε, κάτι που συχνά απαιτεί τον ίδιο χρόνο!»
Για μικρές εργασίες που πρέπει να κάνουμε τακτικά, η Τσάμπερς συνιστά να τις «κολλάμε» με άλλες συνήθειες ή χόμπι που κάνουμε επίσης τακτικά, «χαρίζοντας τους μια θετική προσκόλληση και αφαιρώντας τυχόν μηρυκασμούς».
«Μπορούμε ακόμη και να σκεφτούμε πώς θα νιώθουμε όταν ολοκληρώσουμε την εργασία και να την ολοκληρώσουμε γρήγορα ενώ έχουμε αυτή τη θετική αίσθηση», λέει.
Αλλά είναι επίσης σημαντικό να είμαστε συμπονετικοί με τον εαυτό μας και να αναγνωρίζουμε ότι «συχνά ο αντίκτυπος του να μην κάνει κανείς τη μικρή εργασία είναι πολύ μικρότερος από την επίπληξη που κάνουμε στον εαυτό μας επειδή δεν την κάνουμε».
«Λίγη συγχώρεση μπορεί να κάνει λιγότερο πιθανό το να αποφύγουμε την εργασία και να έχουμε αρνητική σχέση με τις εργασίες στο μέλλον», προσθέτει η ειδικός.
«Το να είμαστε πιο ευγενικοί με τον εαυτό μας μειώνει το άγχος που μας κάνει να βλέπουμε τις εργασίες ως απειλές και όχι ως προκλήσεις», καταλήγει.