Το Νότιο Σουδάν είναι μία από τις χώρες με το χαμηλότερο ποσοστό εμβολιασμού κατά του κορονοϊού στον κόσμο -μόλις το 0,8% του πληθυσμού έχει κάνει μία δόση και το 0,3% δύο.
Αυτό δείχνει την ανισότητα στη διανομή των εμβολίων, τη στιγμή που αρκετά ανεπτυγμένα κράτη χορηγούν ήδη τρίτη δόση και εμβολιάζουν και τα παιδιά.
«Ακόμα και αν μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε τα εμβόλια... είναι πάνω από 10 φορές πιο ακριβό στο Νότιο Σουδάν σε σύγκριση με τις γειτονικές χώρες, που έχουν ένα πολύ αξιόπιστο οδικό δίκτυο», δήλωσε ο Nay Myo Thu, ειδικός της Unicef.
Το Νότιο Σουδάν είναι μια τεράστια χώρα, περίπου στο μέγεθος της Γαλλίας. Αλλά μόνο λίγοι δρόμοι είναι ασφαλτοστρωμένοι. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας παραμένει σε μεγάλο βαθμό απρόσιτο οδικώς.
Οι δεκαετίες πολέμου που οδήγησαν σε διάσπαση με το Σουδάν το 2011 και η παραμέληση από τους πρώην κυβερνήτες του στο βορρά σήμαινε ότι οι υποδομές παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό υπανάπτυκτες.
Αλλά ακόμη και μετά την ανεξαρτησία, η χώρα μαστίζεται από προκλήσεις διακυβέρνησης και ανασφάλεια που προκαλείται από την πολιτική και εθνοτική βία. Αυτό καθιστά πιο δύσκολη τη διεξαγωγή ενός προγράμματος εμβολιασμού.
Αυτό σημαίνει ότι κατά τις εποχές των βροχών οι πλημμύρες αποκόπτουν ορισμένες περιοχές και καθιστούν τους αεροδιαδρόμους άχρηστους.
Ο Δρ John Rumunu, επικεφαλής των Υπηρεσιών Προληπτικής Υγείας της κυβέρνησης, δήλωσε ότι ορισμένα εμβόλια της AstraZeneca έχουν σταλεί και στις 10 πολιτείες της χώρας, «ωστόσο, έχουν φτάσει σε λιγότερο από το 50% των επαρχιών. Σε ορισμένες κομητείες δεν έχει γίνει κανένας εμβολιασμός».
Η Unicef είναι υπεύθυνη για τη διανομή των εμβολίων που λαμβάνονται μέσω του υποστηριζόμενου από τον ΟΗΕ προγράμματος Covax, το οποίο δημιουργήθηκε για να καταστήσει τα εμβόλια πιο προσιτά για τα αναπτυσσόμενα κράτη.
Πριν από την πανδημία της Covid-19, ο οργανισμός φρόντιζε για την υλικοτεχνική υποδομή των προγραμμάτων εμβολιασμού των παιδιών, οπότε πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέκταση των δραστηριοτήτων του.
Στο Νότιο Σουδάν, τα εμβόλια μεταφέρονται κυρίως αεροπορικώς.
Αυτό απαιτεί τεράστια επένδυση, πράγμα που σημαίνει ότι η διανομή είναι πολύ πιο ακριβή από ό,τι κοστίζει η ίδια η αγορά τους.
Ο συντονισμός ολόκληρης της επιχείρησης, ο σωστός συγχρονισμός και η ελπίδα για καλό καιρό είναι το κλειδί για την επιτυχία, αν και τα πράγματα δεν λειτουργούν πάντα καλά.
«Δεν είναι κάτι εύκολο, δεδομένου ότι το σύστημα υγείας μας δεν είναι δυνατό. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας δεν αμείβονται καλά», δήλωσε η Δρ Βικτόρια Ματζούρ, αξιωματούχος του Υπουργείου Υγείας
Είπε ότι πρέπει να τους δοθούν «κίνητρα» για να εμβολιάσουν τους ανθρώπους.
Εμβόλια «πεταμένα στην Αφρική»
Ενώ η υλικοτεχνική υποδομή αποτελεί βασικό πρόβλημα, υπάρχει επίσης έλλειψη προμηθειών για τα 11 εκατομμύρια κατοίκους του Νοτίου Σουδάν.
Η χώρα έχει λάβει μέχρι στιγμής δύο αποστολές εμβολίων της AstraZeneca. Η πρώτη έφτασε στις 25 Μαρτίου. Είχε 132.000 δόσεις. Υπήρχαν όμως προκλήσεις τόσο για τη μεταφορά τους όσο και στο ποιος θα τα χορηγήσει, που τελικά χρησιμοποιήθηκαν μόλις 60.000 δόσεις. Αποφασίστηκε να σταλούν οι υπόλοιπες 72.000 δόσεις σε γειτονικές χώρες τον Ιούλιο.
«Σκεφτήκαμε ότι αντί να λήξουν εδώ, θα τα διανείμουμε σε άλλες χώρες, θα τους αφήσουμε να τα χρησιμοποιήσουν και θα ελπίζουμε ότι όταν θα είμαστε έτοιμοι, θα μας δοθεί αντίστοιχη ποσότητα εμβολίων για να προστατεύσουμε τον λαό μας», πρόσθεσε ο Δρ Nay.
Ένα δεύτερο φορτίο 60.000 δόσεων εμβολίων της AstraZeneca, δωρεά της Γαλλίας μέσω της Covax, έφτασε στις 31 Αυγούστου. Είχε πολύ μικρότερη διάρκεια ζωής, μόλις τέσσερις εβδομάδες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν όλα μέσα σε αυτό το διάστημα.
Ο Δρ Richard Mihigo του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δήλωσε ότι η σύντομη ημερομηνία λήξης, μειώνει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων στα εμβόλια.
«Είναι σαν να τα πετάμε στην Αφρική», δήλωσε στο BBC.
Η Covax
Η Covax είχε ως στόχο να διασφαλίσει ότι χώρες όπως το Νότιο Σουδάν θα μπορέσουν να λάβουν εμβόλια.
Αλλά μέχρι στιγμής, από τα 470 εκατομμύρια δόσεις που υποσχέθηκαν στις αφρικανικές χώρες μέχρι το τέλος του 2021, μόνο 89 εκατομμύρια δόσεις έχουν παραδοθεί, σύμφωνα με τον Δρ Mihigo.
Η απόφαση της Ινδίας να διακόψει την προμήθεια λόγω ενός σοβαρού κύματος Covid 19 νωρίτερα φέτος, επηρέασε σημαντικά.
Επιπλέον, οι πλουσιότερες χώρες πήρα το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής, αφήνοντας την Covax να αντιμετωπίζει ελλείψεις σε εμβόλια που είχαν υποσχεθεί οι κατασκευαστές.
Στις 8 Οκτωβρίου, το Νότιο Σουδάν ξεκίνησε μια νέα εκστρατεία εμβολιασμού μετά την άφιξη περίπου 60.000 εμβολίων της Johnson & Johnson που δώρισε η κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Καλλιτέχνες ντυμένοι με πολύχρωμες στολές και αποξηραμένες κολοκύθες κομμένες στη μέση οδήγησαν το πλήθος, λίγο έξω από την Τζούμπα, για τον εορτασμό της άφιξής τους. Καθώς πρόκειται για εμβόλιο μίας δόσης και χωρίς ειδικές προϋποθέσεις συντήρησης, θα διευκολύνει τις τεράστιες υλικοτεχνικές προκλήσεις. Αλλά θα χρειαστούν πολλά, πολλά περισσότερα.
Πηγή: BBC