Η προσπάθεια εμβολιασμού των πολιτών παγκοσμίως, που ξεκίνησε μόλις πριν από λίγες ημέρες, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και θα συνεχιστεί πυρετωδώς για τους επόμενους μήνες.
Κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο επιχειρούν αφενός να πείσουν τους πολίτες τους να κάνουν το εμβόλιο, αφετέρου να εμβολιάσουν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμούς τους (σ.σ. ο στόχος είναι γύρω στο 60-70%). Ωστόσο, σε αυτό το πολύ αρχικό στάδιο τα διαθέσιμα εμβόλια είναι ελάχιστα και τα κράτη δεν μπορούν να εμβολιάσουν παρά μόνο κάποιους λίγους ανθρώπους που έχουν μπει σε προτεραιότητα.
Υπάρχει, όμως, το ξεχωριστό παράδειγμα του Ισραήλ που θα μπορούσε να αποτελέσει οδηγό για όλη την υφήλιο.
Μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας, η χώρα των 9 εκατομμυρίων ανθρώπων αναμένεται να έχει εμβολιάσει περισσότερο από το 10% του πληθυσμού της, ένα ποσοστό πολύ υψηλότερο από άλλα κράτη, που ξεκίνησαν τους εμβολιασμούς σχεδόν δύο εβδομάδες νωρίτερα.
Τι κάνει το Ισραήλ
Ο πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, έχει υποσχεθεί στους Ισραηλινούς ότι η χώρα τους θα είναι η πρώτη που θα «βγει» από την πανδημία εάν συνεργαστούν.
Εχοντας εντείνει τις προσπάθειές τους σε 24ωρη βάση και επτά ημέρες την εβδομάδα, οι πάροχοι υγείας χορηγούν την πρώτη δόση του εμβολίου των Pfizer/ BioNTech με ρυθμό 150.000 ατόμων την ημέρα - σχεδόν το 2% του πληθυσμού.
Τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, οι εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη, οι υπάλληλοι στα γηροκομεία και τα άτομα υψηλού κινδύνου, έχουν προτεραιότητα. Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι υπάρχουν συμφωνίες με την Pfizer και τη Moderna για την εξασφάλιση αρκετών εκατομμυρίων δόσεων για τις αρχές του 2021.
Πώς πέτυχε το Ισραήλ την ταχύτερη εκστρατεία εμβολιασμού στον κόσμο
Το Ισραήλ έχει κάποια φυσικά πλεονεκτήματα. Είναι μια σχετικά μικρή χώρα, τόσο από άποψη γεωγραφίας όσο και πληθυσμού.
Ωστόσο, πολλές άλλες χώρες έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά, όπως η Ελλάδα. Η αρχική επιτυχία του Ισραήλ αποδίδεται επίσης στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, το οποίο προϋπήρχε του κράτους και τώρα έχει ψηφιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό.
Ολοι οι άνω των 18 ετών είναι υποχρεωμένοι να εγγραφούν σε ασφαλιστικά γραφεία που σχετίζονται με την κυβέρνηση ενώ οι γιατροί του στρατού έχουν κληθεί να βοηθήσουν.
Παράλληλα, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία κατά της παραπληροφόρησης για το εμβόλιο. Το υπουργείο Δικαιοσύνης κατάφερε με επιτυχία να καταργήσει από το Facebook τέσσερις ομάδες που δημοσίευαν «παραπλανητικό περιεχόμενο» κατά του εμβολιασμού.
Οι πολίτες ενθαρρύνονται να εμβολιαστούν από τους αξιωματούχους που έχουν ρίξει την προοπτική ενός «πράσινου διαβατηρίου», ενός εγγράφου που θα επιτρέπει στους εμβολιασμένους να τρώνε σε εστιατόρια, να ταξιδεύουν ελεύθερα και να απαλλάσσονται από την καραντίνα. Ωστόσο, καθώς δεν υπάρχει απόδειξη ότι τα εμβόλια μειώνουν τη μετάδοση, η ιδέα αυτή αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό.
Υπάρχει πολιτική διάσταση (;)
Ναι, και είναι τεράστια. Ο Νετανιάχου πρόκειται να διεκδικήσει την ανανέωση της θητείας του στις εθνικές εκλογές της 23ης Μαρτίου, γεγονός που δίνει στον πρωθυπουργό ένα τεράστιο κίνητρο για να επαναφέρει το Ισραήλ σε κάποια μορφή ομαλότητας τους επόμενους τρεις μήνες - και στη συνέχεια να λάβει την πίστωση για αυτό.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, αφού η Pfizer κυκλοφόρησε τα πρώτα θετικά προκαταρκτικά αποτελέσματα, ο Νετανιάχου είπε ότι εργαζόταν «όλο το εικοσιτετράωρο» για να επιτύχει μια συμφωνία, συμπεριλαμβανομένης της πραγματοποίησης κλήσεων προς τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας στις 2 π.μ.
Πολλοί Ισραηλινοί έχουν απογοητευτεί με την ανταπόκριση της κυβέρνησής τους στην κρίση μέχρι στιγμής. Η χώρα βρίσκεται υπό ένα «τιμωρητικό» τρίτο εθνικό lockdown, και πολλοί κατηγορούν τις αρχές ότι έχουν σπαταλήσει ευκαιρίες να διατηρήσουν τα ποσοστά μόλυνσης σε χαμηλά επίπεδα.
Τι γίνεται με τους Παλαιστινίους
Εκατομμύρια Παλαιστίνιοι που ζουν κάτω από τον έλεγχο του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη και τη Γάζα δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα των εμβολιασμών, οδηγώντας σε καταγγελίς ότι η χώρα παρακάμπτει τις ηθικές, ανθρωπιστικές και νομικές υποχρεώσεις της.
Ενώ οι Ισραηλινοί έποικοι που ζουν μέσα στη Δυτική Οχθη ήδη εμβολιάζονται, οι Παλαιστίνιοι γύρω τους ίσως χρειαστεί να περιμένουν μήνες.
Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι ελπίζουν να πάρουν κάποιες δόσεις μέσω μιας πρωτοβουλίας υπό τον ΠΟΥ που ονομάζεται COVAX. Ωστόσο, ο Τζέραλντ Ροκενσάουμπ, επικεφαλής του γραφείου του ΠΟΥ στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε ότι τα εμβόλια θα μπορούσε να είναι διαθέσιμα για διανομή στα παλαιστινιακά εδάφη το νωρίτερο «στα μέσα του 2021».
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι ίσως παράσχουν το πλεόνασμα των εμβολίων στους Παλαιστινίους ενώ, όπως λένε, η Παλαιστινιακή Αρχή δεν έχει ζητήσει επίσημα βοήθεια.
Η Gisha, μια ισραηλινή ομάδα υπεράσπισης των δικαιωμάτων, ανέφερε ότι η συνεργασία μεταξύ των παλαιστινιακών αρχών και της διεθνούς κοινότητας «δεν απαλλάσσει το Ισραήλ από την απόλυτη ευθύνη του έναντι των Παλαιστινίων που βρίσκονται υπό κατοχή».
Η ανισότητα που καταγράφεται στη χώρα δεν αποτελεί απλώς έναν μικρόκοσμο του τι συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο - με τις πλουσιότερες, πιο ισχυρές χώρες να εμβολιάζονται νωρίτερα - αλλά θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει την ικανότητα του Ισραήλ να νικήσει από την πανδημία.
Χιλιάδες Παλαιστίνιοι της Δυτικής Οχθης εργάζονται στο Ισραήλ και στους εβραϊκούς οικισμούς, και έτσι ενδέχεται να επιβραδύνουν την πορεία της χώρας προς τον στόχο της «ανοσίας της αγέλης».
Υπάρχουν και άλλες χώρες με ανάλογη πρόοδο;
Το Μπαχρέιν, μια χώρα του Κόλπου με πληθυσμό περίπου 1,5 εκατομμύριο, βρίσκεται στη δεύτερη θέση, με το 3% του πληθυσμού του να έχει ήδη εμβολιαστεί. Άλλα μικρά, πλούσια κράτη στην περιοχή, όπως το Κουβέιτ, θα μπορούσαν σύντομα να φτάσουν το Ισραήλ ή και να το ξεπεράσουν.
Πηγή: Guardian