Η πανδημία του κορονοϊού ευθύνεται για πολλές κρίσεις που εκδηλώθηκαν σε όλα τα επίπεδα το τελευταίο διάστημα. Μία εξ αυτών είναι και αυτή που αφορά την ηγεσία ενός κράτους, δεδομένου ότι τέθηκαν ερωτήματα για τον τρόπο που αυτή διαχειρίστηκε την κατάσταση.
Η κάθε χώρα αναγκάστηκε να κάνει τις δικές της επιλογές -πολλές φορές σκληρές- για τον τρόπο που θα ανταποκριθεί στην καταπολέμηση του ιού και οι κυβερνήτες στην κάθε περίπτωση έπαιξαν σημαντικό ρόλο.
Στην περίπτωση των ΗΠΑ για παράδειγμα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέτυχε πλήρως να φέρει εις πέρας το μεγαλύτερο στοίχημα. Πήρα στα χέρια του μια κρίση και την μετέτρεψε σε τραγωδία.
Το μέγεθος της αποτυχίας μάλιστα ήταν πρωτοφανές. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, οι ΗΠΑ είναι η χώρα που έχει δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα, τόσο όσον αφορά τον αριθμό κρουσμάτων, όσο και των θανάτων, υπερβαίνοντας ακόμα και πολύ μεγάλες χώρες όπως η Κίνα.
Το ποσοστό θανάτου στη χώρα είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με τον Καναδά, ξεπερνά εκείνο της Ιαπωνίας, που φημίζεται για τον γερασμένο πληθυσμό της, και εκείνο του Βιετνάμ που επίσης είναι γνωστό για την δυσχερή οικονομική του κατάσταση.
Ο Covid-19 είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, η αντίδραση μας όμως απέναντι του εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς. Και οι ΗΠΑ δεν τα έχουν καταφέρει καλά.
Τα πράγματα θα μπορούσαν σαφώς να είχαν πάει καλύτερα. Η Κίνα, η πρώτη χώρα που κλήθηκε να βρει λύση στο πρόβλημα, επέλεξε την αυστηρή καραντίνα και την απομόνωση από νωρίς.
Οι πολίτες έλαβαν τα μέτρα πολύ σοβαρά και στην ουσία το ποσοστό των θανάτων μειώθηκε σε 3 ανά ένα εκατομμύριο, ενώ στις ΗΠΑ, 500 ανά ένα εκατομμύριο. Οι χώρες που είχαν διάφορες συναλλαγές με την Κίνα, όπως η Σιγκαπούρη ή η Νότια Κορέα, ξεκίνησαν τη διεξαγωγή τεστ σχετικά γρήγορα.
Γιατί λοιπόν οι ΗΠΑ έμειναν τόσο πίσω και χειρίστηκαν έτσι την κατάσταση; Οι προειδοποιήσεις ήταν πολλές, αλλά όταν ο ιός έκανε την εμφάνισή του δεν ξεκίνησαν τα τεστ, ενώ δεν δόθηκε ούτε καν ο βασικός εξοπλισμός ατομικής προστασίας στους εργαζομένους στον τομέα της υγείας και στο ευρύ κοινό.
Ενώ ο απόλυτος αριθμός των τεστ που διεξάγονται έχει αυξηθεί σημαντικά, ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιούνται ανά μολυσμένο άτομο, είναι πολύ πιο κάτω στη διεθνή λίστα από χώρες όπως το Καζακστάν, η Ζιμπάμπουε και η Αιθιοπία, δηλαδή κράτη που δεν μπορούν να καυχηθούν για τις ιατρικές τους υποδομές.
Επιπλέον, η αδιαφορία για την εξέλιξη των ελέγχων, σήμαινε ότι τα αποτελέσματα συχνά καθυστερούσαν πολύ, δημιουργώντας τεράστιο πρόβλημα στην έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση.
Aν και γενικά σαν κοινωνία, εστιάζουμε στην τεχνολογία και την εξέλιξή της, οι περισσότερες από τις παρεμβάσεις που έγιναν στις ΗΠΑ δεν ήταν και ιδιαίτερα περίπλοκες. Η χώρα θέσπισε μέτρα καραντίνας και απομόνωσης, συχνά χωρίς καμία προσπάθεια για την επιβολή τους.
Σε μεγάλο μέρος της χώρας, οι άνθρωποι ακόμα δεν φορούν μάσκες, υποστηρίζοντας πως οι πολιτικοί ηγέτες επισημαίνουν ότι είναι πολιτικά εργαλεία και όχι μέτρο προστασίας για τον κορονοϊό.
Η κυβέρνηση επίσης έχει επενδύσει καταλλήλως στην ανάπτυξη εμβολίων, αλλά η ρητορική της έχει πολιτικοποιήσει τη διαδικασία ανάπτυξης και έχει οδηγήσει σε αυξανόμενη δυσπιστία του κοινού.
Κι ας μην ξεχνάμε πως οι ΗΠΑ – σε σύγκριση με άλλα κράτη- ξεκίνησαν με μεγάλα όπλα στα χέρια τους. Μαζί με την τεράστια παραγωγική ικανότητα, φημίζονται για την ποιότητα του ιατρικού τους συστήματος, την εμπειρογνωμοσύνη στη δημόσια υγεία και την τεχνογνωσία όσον αφορά τις νέες θεραπείες.
Μεγάλο μέρος αυτής της εμπειρογνωμοσύνης μάλιστα ανήκει σε κυβερνητικά ιδρύματα. Ωστόσο, οι Αμερικανοί ηγέτες επέλεξαν να τα αγνοήσουν και να υποτιμήσουν τη γνώμη των ειδικών.
Η απάντηση των Αμερικανών ηγετών ήταν σταθερά ανεπαρκής. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει σχεδόν εγκαταλείψει τον έλεγχο της ασθένειας στις πολιτείες, την ώρα που οι εκάστοτε κυβερνήτες δεν διαθέτουν τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η Ουάσιγκτον.
Η κυβέρνηση αντί να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία αυτά, τα έχει ουσιαστικά υπονομεύσει. Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη εμβολίων, αλλά έχουν αποκλειστεί από πολύ σημαντικές κυβερνητικές αποφάσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.
Η πανδημία που πλήττει τον πλανήτη έχει οξύνει τις ανισότητες, ενώ εκατομμύρια παιδιά απουσιάζουν από τα σχολεία την πιο κρίσιμη στιγμή για την πνευματική και κοινωνική εξέλιξή τους. Η αφοσίωση των επαγγελματιών υγείας, που ρίσκαραν τη ζωή τους, δεν χρησιμοποιήθηκε με σύνεση.
Η αμερικανική κυβέρνηση αυτή την ώρα δηλώνει περήφανη για την οικονομία, αλλά οι εργαζόμενοι χάνουν τις δουλειές τους εξαιτίας της κρίσης που προκάλεσε η πανδημία. Περισσότεροι από 200.000 Αμερικανοί έχουν πεθάνει. Ορισμένοι θάνατοι ήταν αναπόφευκτοι, αλλά τόσοι άνθρωποι χάθηκαν επειδή κάποια πράγματα έγιναν λάθος από την αρχή.
Ο οποιοσδήποτε άνθρωπος που θα θυσίαζε ζωές λόγω της απερισκεψίας του, θα αντιμετώπιζε τις νομικές συνέπειες. Οι επερχόμενες αμερικανικές εκλογές είναι στην πραγματικότητα η ευκαιρία που έχουν οι πολίτες στα χέρια τους να εκδηλώσουν την απογοήτευση τους για την κατάσταση και να παίξουν ρόλο στις εξελίξεις του μέλλοντος.
Οι λογικοί άνθρωποι σίγουρα θα διαφωνήσουν με τις πολιτικές θέσεις των υποψηφίων. Οι πολιτικοί ηγέτες που βρίσκονται στο προσκήνιο της αμερικανικής σκηνής έχουν δυστυχώς αποδείξει πως είναι επικίνδυνα ανίκανοι απέναντι στη μεγαλύτερη κρίση της δημόσιας υγείας της εποχής μας.
Ο κάθε πολίτης που θα ψηφίσει οφείλει να σκεφτεί πως δεν πρέπει να τους επιτρέψει να οδηγήσουν στο θάνατο κι άλλους Αμερικανούς. Και ως εκ τούτου, να ρίξει την ψήφο του με συνέπεια.
(Με πληροφορίες από nejm.org)