Οι σκληρές οικονομικές κυρώσεις της Δύσης στη Ρωσία και η φυγή των πολυεθνικών επιχειρήσεων, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, έχουν οδηγήσει τη Μόσχα σε μια «οικονομική λήθη», σύμφωνα με εκτιμήσεις δυτικών οικονομολόγων.
Ωστόσο, το ΔΝΤ, αναβάθμισε την προηγούμενη εβδομάδα την εκτίμηση του για το ρωσικό ΑΕΠ το 2022 κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που δείχνει οτι η ρωσική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 6% φέτος, αλλά θα ξεπεράσει πολύ γρηγορότερα το μπαράζ των οικονομικών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί.
Συμφωνα με το CNBC, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας εξέπληξε τις αγορές στα τέλη Ιουλίου μειώνοντας το βασικό της επιτόκιο στο 8%, κάτω από το προπολεμικό επίπεδο, επικαλούμενη την σταθεροποίηση του πληθωρισμού και την ισχυροποίηση του ρουβλίου που ανέκαμψε εντυπωσιακά από τις ιστορικές απώλειες μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Η φυγή των πολυεθνικών θα κοστίσει στην οικονομία
Η Ρωσία συνεχίζει να εξάγει φυσικό αέριο, πετρέλαιο κι άλλα εμπορεύματα, παρά τον οικονομικό αποκλεισμό της από την Ευρώπη ενώ αξιοποιεί την εξάρτηση της Ευρώπης από τον εφοδιασμό της σε φυσικό αέριο ως μέτρο πίεσης για να άρει μέρος των οικονομικών κυρώσεων.
Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι βλέπουν μακροχρόνιο κόστος για τη ρωσική οικονομία από την περίφημη «μεγάλη φυγή» πολυεθνικών επιχειρήσεων από τη Ρωσία, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 40% του ΑΕΠ της τα τελευταία 30 χρόνια.
«Αυτό θα πλήξει την παραγωγική ικανότητα και το κεφάλαιο της Ρωσίας και θα οδηγήσει σε μαζικό «brain drain», μαζί με την απώλεια των μακροπρόθεσμων αγορών πετρελαίου και φυσικού αερίου και τη μειωμένη πρόσβαση σε κρίσιμες εισαγωγές τεχνολογίας και εισροών» σύμφωνα με τον Ian Bremmer, πρόεδρο του Eurasia Group.
Όπως δήλωσε στο CNBC, καθώς οι κυρώσεις προς τη Μόσχα εντείνονται και η λαϊκή δυσαρέσκεια αυξάνεται, οι μορφωμένοι νέοι εγκαταλείπουν τη Ρωσία, υπογραμμίζοντας τη σημασία των εμπορικών κυρώσεων σε ευαίσθητες τεχνολογίες και το «μακρύτερο χρονοδιάγραμμα με το οποίο οι κυρώσεις υπονομεύουν την τάση και την ανάπτυξη».
«Η διαρροή εγκεφάλων οδηγεί σε άμεση μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας, ιδιαίτερα των εργαζομένων υψηλής παραγωγικότητας, μειώνοντας το ΑΕΠ», είπε.
«Επηρεάζει τη συνολική παραγωγικότητα, μειώνοντας την καινοτομία και επηρεάζει τη συνολική εμπιστοσύνη στην οικονομία, μειώνοντας τις επενδύσεις και τις αποταμιεύσεις».
Ο Όμιλος Eurasia προβλέπει μια διαρκή, μακροπρόθεσμη πτώση της οικονομικής δραστηριότητας που θα οδηγήσει τελικά σε συρρίκνωση 30-50% του ρωσικού ΑΕΠ σε σχέση με το προπολεμικό του επίπεδο.
Πάνω από 1000 εταιρείες εγκατέλειψαν τη Ρωσία
Μελέτη του Πανεπιστημίου του Γέιλ που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα και ανέλυσε τα δεδομένα καταναλωτών, εμπορίου και ναυτιλίας υποστήριξε ότι οι φήμες για οικονομική επιβίωση της Ρωσίας ήταν υπερβολικές.
Η μελέτη εκτιμά ότι οι διεθνείς κυρώσεις και η έξοδος περισσότερων από 1.000 παγκόσμιων εταιρειών «σακατεύουν καταστροφικά» τη ρωσική οικονομία.
«Η στρατηγική θέση της Ρωσίας ως εξαγωγέα εμπορευμάτων έχει επιδεινωθεί αμετάκλητα, καθώς αντιμετωπίζει πλέον την απώλεια σημαντικών και παλαιών αγορών της Ευρώπης με την «στροφή προς την Ασία» να αποδεικνύεται πολύ πιο κοστοβόρα λόγω της μεταφοράς του με πλοία σε σχέση με τους αγωγούς που εδώ και χρόνια συνδέουν ενεργειακά την Ευρώπη με τη Ρωσία», εκτιμούν οι οικονομολόγοι του Yale.
Και υποστηρίζουν ότι παρά την συνέχιση της Ρωσίας να πουλά φυσικό αέριο και πετρέλαιο σε αυτές τις αγορές, οι ρωσικές εισαγωγές έχουν «καταρρεύσει» σε μεγάλο βαθμό, με τη Μόσχα να αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα στην επάρκεια ανταλλακτικών τεχνολογίας.
Δύσκολη η έξοδος από την «οικονομική λήθη»
Η φαινομενική ανθεκτικότητα της ρωσικής οικονομίας και η αναζωπύρωση του ρουβλίου αποδόθηκε σε μεγάλο βαθμό στην εκτίναξη των τιμών της ενέργειας και στα αυστηρά capital controls που επέβαλε το Κρεμλίνο για να περιορίσει την ποσότητα ξένου συναλλάγματος που εξέρχεται από τη χώρα, μαζί με περιορισμούς που περιορίζουν την ικανότητά του να εισάγει.
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο και ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, και ως εκ τούτου το πλήγμα στο ΑΕΠ από τον πόλεμο και τις κυρώσεις έχουν αμβλυνθεί από τις υψηλές τιμές στις τιμές της ενέργειας και των εμπορευμάτων.
Αυτό επέτρεψε σύντομα στη Μόσχα να χαλαρώσει τα capital controls και να μειώσει τα επιτόκια σε μια προσπάθεια να ισορροπήσει την ισοτιμία του ρουβλίου και να ενισχύσει τον δημοσιονομικό της χώρο.