- Αγαπητέ μου, η Πομακική Γλώσσα έχει τις δικές της διαλέκτους. Επηρεάστηκε από τη χάραξη των συνόρων στα Βαλκάνια κι έτσι σήμερα μιλάμε διαφορετικά στην ελληνική και στη βουλγαρική Ροδόπη. Κάθε κοιλάδα στα Βαλκάνια κρύβει τον δικό της Πολιτισμό!
Ο συνομιλητής μου ήταν δάσκαλος. Μετανάστης. Συνέβη το 2006, 10 χρόνια πριν, στις Θέρμες, όπου το καυτό νερό των ιαματικών πηγών αναβλύζει ακόμη και δίπλα από τον ασφαλτωμένο δρόμο του χωριού. Χαράχθηκε στη μνήμη μου η φράση του. Καθώς μια κοινή δημοσιογραφική έρευνα Ελλήνων και Βούλγαρων δημοσιογράφων («Ανοικτοί Ορίζοντες», ΕΣΗΕΜ-Θ, Interreg III, 2006-2008) έπρεπε να συνοψίσει τα κρίσιμα συνθήματα μιας τουριστικής και αναπτυξιακής προοπτικής για τη διασυνοριακή ζώνη.
Ο ανώνυμος αυτός δάσκαλος θα μπορούσε σήμερα να νουθετήσει τις ηγεσίες της Βαλκανικής και να φωτίσει διεξόδους για την επιτάχυνση θετικών οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων. Ο λόγος είναι απλός: Ο Πολιτισμός κρύβει την απάντηση στη βαρβαρότητα που επέβαλαν οι θιασώτες της πιο στρεβλής Παγκοσμιοποίησης που γνώρισε ως τα σήμερα η Ανθρωπότητα:
1. Βρισκόμαστε στην υστάτη ώρα. Κάθε ημέρα που περνά ο πλανήτης μας κλυδωνίζεται από τις περιβαλλοντικές, ενεργειακές και στρατηγικές επιλογές των μεγάλων δυνάμεων στην Παγκόσμια Οικονομία. Οι Πανανθρώπινες Αξίες έχουν θυσιαστεί στο βωμό της ασυδοσίας και οι φυσικοί πόροι εξαντλούνται. Κατευθυνόμενοι πόλεμοι και κύματα προσφύγων έχουν μετατραπεί σε εργαλεία μαζικών καταστροφών και ανθρώπινου Πόνου.
2. Το Δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, στη μετακίνηση και στην απασχόληση μετατράπηκε σε ένα Τείχος Απελπισίας. Η Παρακμή του Δυτικού Πολιτισμού και οι διαρκείς εκπτώσεις σε ευαίσθητους τομείς της μέριμνας για τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού έχουν επιφέρει μια καταθλιπτική ασφυξία στις κοινωνικές προτεραιότητες. Η Παιδεία νοσεί και η Περίθαλψη συμπιέζεται στις Συμπληγάδες της διεθνούς Κρίσης.
3. Οι εισοδηματικές ανισότητες έχουν ξεπεράσει τα όρια του παραλογισμού. Το δίκαιο μεροκάματο, η απολαβή του εργασιακού μόχθου και η καθημερινή επιβίωση μετατράπηκαν σε όνειρα θερινής νυκτός για δεκάδες εκατομμύρια εργαζομένων και ανέργων. Μια αρχαία Τραγωδία με εφιαλτικές πτυχές εξελίσσεται μετά το 2008 σε όλη την υφήλιο. Δεν είναι παράδοξο ότι πρωταγωνιστεί η Ελλάδα σε αυτό το «Κολοσσαίο» των Μονομάχων και του Αίματος.
Πλέον στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μικράς Ασίας και της Μέσης Ανατολής ένας παρανοϊκός μποξέρ γρονθοκοπεί με όλη του τη δύναμη τους πλέον αδύναμους κρίκους: Συρία, Τουρκία και Ελλάδα έχουν κοινή μοίρα σε αυτό το θέατρο του Παραλόγου. Μα έφτασε επιτέλους η ώρα να ξεκινήσει ο... ανταρτοπόλεμος:
Απλό είναι. Όπου ασκείται ισχυρή πίεση δεν υπάρχει άμεση αντίδραση (αντίρροπες δυνάμεις τις λέγαμε στα μαθητικά μας χρόνια), αλλά εκτόνωση και διάχυση. Σαν τη Λερναία Ύδρα αναπτύσσονται πλέον οι διάσπαρτες ως τα σήμερα αντιδράσεις. Όχι στο πεδίο των μαχών, όπου το Ισλαμικό Κράτος επιμένει να παριστάνει τον Διάβολο επί της Γης, αλλά στο επίπεδο της Διπλωματίας, όπου οι εν εξελίξει ζυμώσεις δεν έχουν ιστορικό προηγούμενο!
Έγινε πλέον αντιληπτό από όλους ότι μόνον ο Πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στην επαπειλούμενη καταστροφή του Πλανήτη. Άλλωστε οι εκπαιδευτικές, τουριστικές, αναπτυξιακές προεκτάσεις μιας πολιτιστικής «Άνοιξης» αποτελούν το λίπασμα για την Απασχόληση, τη Δημιουργικότητα και την Καινοτομία. Στον αντίποδα, πίσω από τους νέους που «κόβουν κεφάλια» μπροστά στα κατεστραμμένα μνημεία της Συρίας, κρύβονται οι πιο σκοτεινοί και τελικά κοντόφθαλμοι σχεδιαστές του Κακού. Δεν μπορούν ακόμη και σήμερα να κατανοήσουν ότι τα εγγόνια τους θα πέθαιναν πρόωρα, αν υλοποιηθούν τα όσα επαίσχυντα προκαλούν στις ηπείρους, στους ωκεανούς και στην ατμόσφαιρα της Γης.
Δεν χρειάζεται να δούμε τον χάρτη. Γνωρίζουμε όλοι ότι στον νοητό άξονα που ξεκινά από την Κροατία και καταλήγει στο Χαλέπι είναι η Μικρά Ασία, όπου διακυβεύεται μια σύγκρουση ικανή να μας οδηγήσει σε έναν Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή άλλωστε ήταν η πρόθεση των πραξικοπηματιών στη γειτονική μας Τουρκία. Ο Recep Tayyip Erdoğan επικράτησε και τους συνέτριψε. Κυριολεκτικά, τους άξιζε αυτή η τύχη!
Στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη έμπειροι διπλωμάτες και συντελεστές της Τουρκικής Οικονομίας θα έπρεπε να είναι περιχαρείς. Οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι έφθασε η ώρα της Ειρήνης. Συνήθως συνοδεύεται από μια έκρηξη διακρατικών συνεργασιών και έξυπνων κοινοτικών δομών.
Επειδή ζούμε στον 21ο Αιώνα, οι ρυθμοί για την αναδόμηση του βαλκανικού παζλ θα είναι ταχύτατοι. Υπερβαίνουν τη φαντασία μας τα όσα επέρχονται. Θα χρειαστεί να επανέλθουμε. Καθώς η σημερινή Ελλάδα είναι ο μόνος αρνητικός παίκτης όχι πλέον στη διπλωματική σκακιέρα, αλλά στο πεδίο της εσωτερικής συνοχής και της πολιτικής της εκπροσώπησης. Δίχως μια αφύπνιση-σοκ, που θα θεραπεύσει τη μαζική μας κατάθλιψη, είναι αδύνατον να παρακολουθήσουμε την κοσμογονική μετατροπή των... κοιλάδων μας σε μια Ενιαία «Αγορά» Πολιτισμού, Συναδέλφωσης και ολοκληρωτικής Ανάπτυξης.
Οι ρηχοί αναλυτές της Χάρτας του Ρήγα του Βελεστινλή έμειναν σε μια εθνικιστική ανάλυση του όρου «Ελλάδα». Θα μπορούσε να λέγεται «Ένωση των Βαλκανίων». Στην ουσία ο Εθνομάρτυρας μας δίδαξε ότι πρέπει όλες οι εθνότητες να συμβιώνουν αρμονικά, σε συνθήκες πλήρους ελευθερίας. Το Όραμα του στον 21ο Αιώνα συμπεριλαμβάνει την Τουρκία και μια συλλογική, αντιπροσωπευτική Ηγεσία, αντίστοιχη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μιλάμε για μια υποδομή ευρωπαϊκή στο άλλοτε μαλακό της υπογάστριο. Ο Ταγίπ Ερντογάν καλείται να αναθεωρήσει απλώς τους ηγεμονισμούς του και να μιλήσει τη γλώσσα της Ειρήνης. Τότε θα σωπάσουν οι απανταχού εθνικιστές, θα επιλυθεί το Κουρδικό και το Κυπριακό, θα παύσουν να οδύρονται τα βρέφη του Νέου Φασισμού. Καθώς ηγέτες με χαμόγελο και υπομονή μπορούν να εμπεδώσουν στους λαούς μας το μόνο σύνθημα που πιάνει τόπο: «Εργασία και Χαρά»!
Με σεβασμό, εμπιστοσύνη και Δημοκρατία κτίζονται Παρθενώνες.
Με λακωνικές Αλήθειες, Παιδεία σπαρτιατική και λιτή Ζωή κερδίζονται οι πόλεμοι κι επέρχεται η διαρκής Ειρήνη. Ισχυρή Τουρκία δεν θα υπάρξει ποτέ δίχως ισχυρά Βαλκάνια. Αυτό το δίπολο που έχει στο κέντρο του την Κωνσταντινούπολη θα ακτινοβολήσει μακρύτερα από την Ινδία. Ως εκεί έφθασε ο Μέγας Αλέξανδρος κι οι Μακεδόνες του. Τώρα ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι ο κοινός μας στόχος:
Να κατακτήσουμε το Παγκόσμιο Χωριό με τις κοινές μας Αξίες.