Όσοι βασιζόμαστε στον καφέ για να παραμείνουμε σε εγρήγορση στην δουλειά, γνωρίζουμε πολύ καλά τα οφέλη του. Ο καφές διεγείρει το νευρικό σύστημα του σώματος, βοηθώντας μας να συγκεντρωθούμε καλύτερα και να βελτιστοποιήσουμε τους χρόνους αντίδρασης.
Φυσικά, υπάρχουν και μειονεκτήματα. Αν καταναλώσουμε μεγάλες ποσότητες καφεΐνης μπορεί επίσης να έχουμε αρνητικές παρενέργειες, όπως διάσπαση σκέψης και ομιλίας, μυϊκές συσπάσεις, ναυτία, άγχος και αϋπνία.
Η εγρήγορση που προκαλεί ένα φλιτζάνι καφέ μπορεί να διαρκέσει έως και έξι ώρες, κατά μέσο όρο. Γι’ αυτό και η ώρα της ημέρας που θα πιούμε καφέ έχει σημασία. Πότε, λοιπόν, είναι η καλύτερη ώρα της ημέρας να πιούμε καφέ εάν θέλουμε την μεγαλύτερη δυνατή «ώθηση» για την δουλειά;
Αυτά λένε οι ερευνητές και οι διατροφολόγοι:
Ο ιδανικός χρόνος κατανάλωσης καφέ επηρεάζεται με την ηλικία
Για κουρασμένους νεαρούς ενήλικες, ο πρωινός καφές μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της απόδοσης. Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 και αφορούσε φοιτητές που έπιναν φυσιολογικές ποσότητες καφέ, εξέτασε την μνήμη ατόμων στις 6 π.μ. και 2 μ.μ., και διαπίστωσε ότι εκείνοι που ήπιαν καφέ πριν από τις πρωινές εξετάσεις τους έδειξαν βελτιωμένη απόδοση, σε αντίθεση με όσους ήπιαν καφέ το απόγευμα.
Ωστόσο ας μην ξεχνάμε και τα οφέλη του απογευματινού καφέ. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ενήλικες τείνουν να παρουσιάζουν μείωση της απόδοσης της μνήμης από το πρωί έως το απόγευμα, αλλά μια μελέτη του 2002 σε άτομα άνω των 65 ετών διαπίστωσε ότι ένα μόνο φλιτζάνι καφέ, 30 λεπτά πριν από την εξέταση, εξαφάνισε εντελώς αυτή τη μείωση.
Η μοναδική βιολογία του σώματός μας παίζει ρόλο
Η καφεΐνη στον καφέ τίθεται σε ισχύ λίγο μετά την κατανάλωση, οπότε ας σκεφτούμε πότε πρέπει να είμαστε πιο «ξύπνιοι» πριν πιούμε ένα φλιτζάνι καφέ.
«Εάν έχουμε μέση ανοχή στην καφεΐνη, τότε μετά τον καφέ, είτε είναι το πρωί είτε το απόγευμα, θα πρέπει να αισθανόμαστε πιο συγκεντρωμένοι για τις επόμενες μία έως έξι ώρες», δήλωσε ο Ταμαρ Σαμιουελς, διαιτολόγος και συν - ιδρυτής της Culina Health. «Μπορούμε να προγραμματίζουμε το πότε θα πιούμε τον καφέ μας, ανάλογα με το πότε πρέπει θέλουμε μεγαλύτερη επαγρύπνηση μέσα στην μέρα».
«Αυτό που μαθαίνουμε είναι ότι κάθε κύτταρο του σώματός μας έχει το δικό του βιολογικό ρολόι. Εάν χρησιμοποιούμε καφεΐνη για να ξυπνήσουμε τον εγκέφαλό μας, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το υπόλοιπο σώμα μας βρίσκεται στην ίδια ζώνη ώρας. Μπορεί να είμαστε ξύπνιοι, και να αισθανόμαστε παράλληλα υποτονικοί», δήλωσε ο Ζαόμπινγκ Λι, καθηγητής ιατρικής και επικεφαλής του τμήματος κλινικής διατροφής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες. «Το πώς το σώμα μας ανταποκρίνεται στα τρόφιμα, τα θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένης της καφεΐνης, είναι κάτι μεταβλητό.»
Ο Λι είπε ότι δεν υπάρχει κάποια αποδεδειγμένη έρευνα για το αν ο πρωινός ή ο απογευματινός καφές είναι ο καλύτερος για όλους τους εργαζόμενους, σημειώνοντας ότι η ηλικία, η εθνικότητα και ο πολιτισμός στον οποίο υπαγόμαστε, μπορούν να επηρεάσουν ποια ώρα της ημέρας είναι καλύτερη για να πίνουμε καφέ για καλύτερη απόδοση στη δουλειά.
Ο Λι προτείνει να πίνουμε καφέ σε διαφορετικές ώρες της εργάσιμης ημέρας και να δούμε πώς αισθανόμαστε. Αν δεν παρατηρήσουμε καμία διαφορά, λέει, ότι ίσως χρειαστεί να δοκιμάσουμε άλλες ώρες ή να συγχρονίσουμε την κατανάλωση καφέ διαφορετικά με λήψη άλλων φαρμάκων, που ίσως παίρνουμε.
Εάν όμως αισθανόμαστε ταχυπαλμία, αϋπνία ή νευρικότητα ή είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην καφεΐνη, ας βεβαιωθούμε ότι δεν θα πιούμε καφέ πολύ αργά το απόγευμα της εργάσιμης ημέρας.
«Τα άτομα που είναι πιο ευαίσθητα στις επιδράσεις της καφεΐνης θα πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωσή τους στα πρωινά, για να αποτρέψουν διαταραχές του ύπνου, άγχος και άλλα συμπτώματα υπερβολικής κατανάλωσης καφεΐνης».