Το πράσινο υδρογόνο προωθείται ανά τον κόσμο ως μια «καθαρή» ενεργειακή λύση για να απομακρυνθεί ο άνθρακας από τομείς υψηλών εκπομπών, όπως οι μεταφορές και οι βιομηχανικές κατασκευές.
Όπως αναφέρεται σε ανάλυση του Associated Press, η υπό ινδική ηγεσία International Solar Alliance εκκίνησε το Green Hydrogen Innovation Centre νωρίτερα μέσα στο έτος και η ίδια η Ινδία ενέκρινε χρηματοδότηση 2,3 δισ. δολαρίων για την παραγωγή, χρήση και εξαγωγή πράσινου υδρογόνου. Η διεθνής συνεργασία για παραγωγή και προμήθεια πράσινου υδρογόνου αναμένεται να συζητηθεί από τους ηγέτες του G-20 στη σύνοδο αυτής της εβδομάδας στο Νέο Δελχί.
Τι είναι το πράσινο υδρογόνο
Το υδρογόνο παράγεται μέσω του διαχωρισμού του από άλλα στοιχεία σε μόρια όπου συναντάται το ίδιο- για παράδειγμα το νερό μπορεί να χωριστεί σε οξυγόνο και υδρογόνο μέσω ηλεκτρόλυσης.
Το υδρογόνο παράγεται και χρησιμοποιείται σε κλίμακα εδώ και πάνω από έναν αιώνα, κυρίως για την παραγωγή λιπασμάτων και πλαστικών και τη διύλιση πετρελαίου. Παράγεται κυρίως μέσω της χρήσης ορυκτών καυσίμων, ειδικά φυσικού αερίου. Ωστόσο όταν η παραγωγή γίνεται με ανανεώσιμη ενέργεια, τότε το υδρογόνο που προκύπτει θεωρείται πράσινο υδρογόνο.
Η παγκόσμια αγορά για πράσινο υδρογόνο αναμένεται να φτάσει τα 410 δισ. δολάρια ως το 2030, σύμφωνα με αναλυτές, κάτι που θα υπερδιπλασίαζε το παρόν μέγεθός της. Ωστόσο επικριτές λένε ότι το καύσιμο δεν είναι πάντα βιώσιμο σε κλίμακα και ότι τα «πράσινα» διαπιστευτήριά του καθορίζονται από την πηγή ενέργειας που χρειάζεται για την παραγωγή του.
Για τι μπορεί να χρησιμοποιηθεί
Το πράσινο υδρογόνο μπορεί να έχει ένα εύρος χρήσεων σε βιομηχανίες όπως η χαλυβουργία, η παραγωγή τσιμέντου και η κατασκευή χημικών και λιπασμάτων. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή ηλεκτρισμού, ως καύσιμο για μεταφορές και για τη θέρμανση σπιτιών και γραφείων. Σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως στη διύλιση βενζίνης και την παραγωγή λιπασμάτων. Αν και η βενζίνη δεν θα είχε θέση σε έναν κόσμο χωρίς ορυκτά καύσιμα, οι εκπομπές από την παραγωγή λιπασμάτων- απαραίτητων για τις καλλιέργειες που καλύπτουν τις ανάγκες του κόσμου σε τρόφιμα- μπορούν να μειωθούν μέσω της χρήσης πράσινου υδρογόνου.
Ο Φρανσίσκο Μποσέλ, αναλυτής ενέργειας στην International Renewable Energy Agency στο Άμπου Ντάμπι, είναι αισιόδοξος ως προς τον ρόλο του πράσινου υδρογόνου στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, ειδικά σε περιπτώσεις όπου η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, όπως ο ήλιος και ο αέρας, δεν μπορεί πρακτικά να αποθηκευτεί και χρησιμοποιηθεί μέσω μπαταρίας.
Όπως είπε, ο χαρακτήρας του υδρογόνου- είναι εύφλεκτο και χρειάζεται ειδικούς αγωγούς για ασφαλή μεταφορά- σημαίνει πως το περισσότερο πράσινο υδρογόνο θα χρησιμοποιείται μάλλον κοντά στην περιοχή όπου παράγεται.
Οι αμφιβολίες
Ο εύφλεκτος χαρακτήρας συν τα προβλήματα μεταφοράς περιορίζουν τη χρήση του υδρογόνου σε «διάσπαρτες εφαρμογές», όπως η θέρμανση κατοικιών, σύμφωνα με αναφορά της Energy Transitions Commission. Επίσης είναι λιγότερο αποδοτική από τον απευθείας εξηλεκτρισμό, καθώς κάποια ενέργεια χάνεται όταν οι ανανεώσιμες μετατρέπονται σε υδρογόνο και μετά το υδρογόνο μετατρέπεται ξανά σε ενέργεια, σύμφωνα με την αναφορά- στην οποία, πάντως, σημειώνεται πως είναι ισχυρές οι δυνατότητες του υδρογόνου ως εναλλακτικής στις μπαταρίες για αποθήκευση ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα και μακρά περίοδο.
Άλλες μελέτες έχουν θέσει ερωτήματα ως προς το υψηλό κόστος παραγωγής, το επενδυτικό ρίσκο, τη μεγαλύτερη ανάγκη για νερό από άλλες μορφές καθαρής ενέργειας και την έλλειψη διεθνών προτύπων που αποτελεί εμπόδιο για την παγκόσμια αγορά.
Ο Ρόμπερτ Χάουαρθ, καθηγητής Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Βιολογίας στο Cornell University, είπε ότι το πράσινο υδρογόνο προωθείται πολύ εν μέρει λόγω lobbying από τη βιομηχανία πετρελαίου και αερίου. Ο Μποσέλ διαφωνεί: Ο οργανισμός του προβλέπει πως η ζήτηση για υδρογόνο θα αυξηθεί στα 550 εκατ. τόνους ως το 2050, τη στιγμή που σήμερα είναι 100 εκατ.
Η International Energy Agency λέει πως η παραγωγή υδρογόνου ευθύνεται για περίπου 830 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο. Ο Μποσέλ είπε πως απλά και μόνο η αντικατάσταση αυτού του αποκαλούμενου γκρίζου υδρογόνου- του υδρογόνου που παράγεται με χρήση ορυκτών καυσίμων- θα διασφάλιζε μια μακροπρόθεσμη αγορά για το πράσινο υδρογόνο.
Με πληροφορίες από Associated Press