Τουλάχιστον επτά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από σφαίρες και άλλοι 140 τραυματίστηκαν στο Σουδάν κατά τη διάρκεια μεγάλων διαδηλώσεων κατά του πραξικοπήματος του στρατού που κατέλαβε την εξουσία.
Ο επικεφαλής των πραξικοπηματιών, ο στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, διέλυσε το μεικτό σώμα, αποτελούμενο από στρατιωτικούς και πολίτες, που είχε αναλάβει την δημοκρατική μετάβαση της χώρας μετά την ανατροπή του επί σχεδόν 30 χρόνια προέδρου Όμαρ Ελ Μπασίρ από τον λαό το 2019. Ο πρωθυπουργός, υπουργοί και ηγέτες κινημάτων έχουν συλληφθεί.
Ο στρατηγός Μπουρχάν επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη χώρα ενώ υποσχέθηκε ότι θα οργανωθούν εκλογές το 2023 και ότι η εξουσία θα παραδοθεί στην εκλεγμένη πολιτική κυβέρνηση τότε.
Οργανώσεις και παρατάξεις που πρωτοστάτησαν στις μαζικές κινητοποιήσεις πριν από δύο και πλέον χρόνια κάλεσαν τους Σουδανούς να βγουν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν και να συνεχίσουν τις ενέργειες πολιτικής ανυπακοής.
Ο ρόλος το στρατού στο Σουδάν
Σημειώνεται πως βάσει συμφωνίας του Αυγούστου του 2019, ο στρατός μοιράζεται στην εξουσία με αξιωματούχους που έχουν διοριστεί από πολιτικές οργανώσεις σε ένα σώμα διακυβέρνησης, γνωστό ως Συμβούλιο Εθνικής Κυριαρχίας, που στόχο έχει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές έως τα τέλη του 2023. Αν και ο ρόλος του στρατού είναι υποτίθεται σε μεγάλο βαθμό συμβολικός, οι πολίτες έχουν κατ’ επανάληψη προχωρήσει σε καταγγελίες για υπερβάσεις από την πλευρά του στρατού στην εξωτερική πολιτική και τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Ο δε στρατός έχει κατηγορήσει τα πολιτικά κόμματα για κακοδιαχείριση και μονοπώλιο εξουσίας. Οι αρχές είπαν τον Σεπτέμβριο ότι είχαν καταστείλει απόπειρα πραξικοπήματος, κατηγορώντας συνωμότες πιστούς στον Μπασίρ.
Κόντρα για τα εγκλήματα πολέμου
Ένα σημείο έντασης είναι η επιδίωξη απόδοσης δικαιοσύνης για τις καταγγελίες εγκλημάτων πολέμου από τον στρατό και τους συμμάχους του στη σύγκρουση του Νταρφούρ από το 2003. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) επιδιώκει δίκες για τον Μπασίρ και άλλους Σουδανούς υπόπτους. Το υπουργικό συμβούλιο έχει υπογράψει την παράδοση των υπόπτων, όχι μόνο το Συμβούλιο Εθνικής Κυριαρχίας.
Ένα άλλο σημείο είναι η έρευνα για τις δολοφονίες φιλοδημοκρατικών διαδηλωτών στις 3 Ιουνίου του 2019, στις οποίες εμπλέκονται στρατιωτικές δυνάμεις. Ακτιβιστές και οργανώσεις πολιτών έχουν εξοργιστεί από τις καθυστερήσεις στη δημοσίευση των ευρημάτων της έρευνας.
Πολίτες πιέζουν επίσης για μεγαλύτερη επίβλεψη και αναδιάρθρωση του στρατού, κυρίως μέσω της ενσωμάτωσης των πανίσχυρων, παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης, κάτι στο οποίο αντιτίθενται οι στρατιωτικοί ηγέτες.
Γονατισμένη η οικονομία
Η επιδείνωση της οικονομικής κρίση που έχει οδηγήσει σε βουτιά το νόμισμα της χώρας και συχνά προκαλεί ελλείψεις ψωμιού και καυσίμων ήταν αυτή που πυροδότησε την πτώση του Μπασίρ.
Η μεταβατική κυβέρνηση εφάρμοσε αυστηρές, γρήγορες μεταρρυθμίσεις τις οποίες επέβλεψε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε μια πετυχημένη προσπάθεια για ελάφρυνση χρέους και προσέλκυση ξένης χρηματοδότησης.
Υπό το φως των μεταρρυθμίσεων, ο πληθωρισμός ανήλθε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα άνω του 400% και πολλοί Σουδανοί λένε ότι πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα. Κατά καιρούς έχουν υπάρξει διαδηλώσεις για τις οικονομικές συνθήκες.
Πηγές: Reuters, AΠΕ-ΜΠΕ