«Πριν πολύ καιρό, σε έναν γαλαξία πολύ, πολύ μακρινό»: 46 χρόνια από τότε που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη αυτά τα λόγια, ο κόσμος μιλά ακόμα για τον «Πόλεμο των Άστρων» και απολαμβάνει ακόμα τις περιπέτειες, αλλά και τις τραγωδίες, των ηρώων του «Star Wars». Το σύμπαν που άρχισε ο Τζορτζ Λούκας το 1977 με την πρώτη ταινία της αρχικής τριλογίας επεκτάθηκε με το αποκαλούμενο «Expanded Universe», που περιελάμβανε βιβλία, κόμικ, βιντεοπαιχνίδια κ.α., συνεχίστηκε με την τριλογία των prequel, όπου είδαμε για πρώτη φορά επί της οθόνης την «Παλιά Δημοκρατία» (Old Republic) και το πώς ακριβώς μετατράπηκε στην Αυτοκρατορία, πέρασε στην τηλεόραση με το εξαιρετικό animated «Clone Wars» (τα επόμενα χρόνια θα ακολουθούσαν και άλλες animated σειρές, συνεχίζοντας μέχρι σήμερα) και στη συνέχεια ακολούθησε η εποχή της Disney, η οποία «εγκατέλειψε» το «Expanded Universe» (το οποίο βαφτίστηκε «Star Wars Legends») για να ακολουθήσει δική της πορεία στην τρίτη τριλογία- και μετά έφερε το Star Wars και στην τηλεόραση, με live action σειρές, στις οποίες πολλά στοιχεία του «Expanded Universe» επανέρχονται στο «canon» του σύμπαντος, στις νέες παραγωγές.
Οι φίλοι του σύμπαντος είναι πολλοί και φανατικοί, και πολύ συχνά επικριτικοί απέναντι σε εξελίξεις και επιλογές που θίγουν «ιερά και όσια», και κάποιες από τις παραγωγές των τελευταίων ετών έχουν δεχτεί πολύ σκληρές κριτικές. Σε κάθε περίπτωση, το σύμπαν συνεχίζει δυναμικά, είναι εδώ, και οι φαν μπορούν να απολαμβάνουν νέο περιεχόμενο, όπως στην περίπτωση του «Ahsoka» που παίζει αυτόν τον καιρό, με ηρωίδα την άλλοτε μικρή μαθητευόμενη του Άνακιν Σκάιγουοκερ πολύ πριν αυτός γίνει ο Νταρθ Βέιντερ, όπως την γνωρίσαμε στο «Clone Wars».
Με το «Ahsoka» να αποσπά πολύ καλές κριτικές, σε μεγάλο βαθμό χάρη σε αναδρομές (live action αυτή τη φορά) που εμβαθύνουν σε πτυχές του παλιού «Πολέμου των Κλώνων» και της επίδρασης που είχε αυτός σε αγαπημένους ήρωες του Star Wars, δεν είναι λίγοι αυτοί που σχολιάζουν πως η ιστορία και το background του «Πολέμου των Άστρων» έχουν γίνει πλέον πολύ «βαριά», και πολλά πράγματα και αναφορές στις νέες παραγωγές τους είναι άγνωστα. Ας δούμε λοιπόν μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του σύμπαντος του Star Wars, από τον καιρό πριν την Old Republic μέχρι την Αυτοκρατορία και πέρα από αυτήν.
Η αρχή των Τζεντάι
Οι ιππότες Τζεντάι δεν ήταν πάντα όπως τους είδαμε στις ταινίες. Το 25.025 BBY (25.000 χρόνια πριν τα γεγονότα της πρώτης ταινίας, του 1977), το Τάγμα των Ιπποτών Τζεντάι (Jedi Order) ιδρύθηκε από τους Dai Bendu, που λάτρευαν τη «Δύναμη». Το ίδιο έτος ο Prime Jedi- ο πρώτος «χρήστης» της Δύναμης- έχτισε τον αρχικό ναό των Τζεντάι. Χρησιμοποιώντας τους κρυστάλλους Kyber, που είναι η «καρδιά» των φωτόσπαθων (lightsabers) οι Τζεντάι εξαπλώθηκαν στον γαλαξία τα επόμενα χιλιάδες χρόνια.
Η Old Republic
Η «Παλιά Δημοκρατία» ιδρύθηκε λίγο μετά την ίδρυση του Τάγματος των Τζεντάι, κατά το 25.000 BBY, αποτελώντας μια χαλαρή ομοσπονδία πλανητών. Κανονικά ήταν γνωστή ως Γαλαξιακή Δημοκρατία (Galactic Republic) ωστόσο γενικότερα εκείνη την περίοδο χαρακτηρίζεται ως «Old Republic». Οι Τζεντάι εντάχθηκαν στις δομές της, ως φύλακες της ειρήνης και της τάξης, υπερασπιζόμενοι τις αρχές της ειρήνης και της δημοκρατίας για χιλιετίες.
Ωστόσο κάποια στιγμή, καθώς η Δημοκρατία μεγάλωνε, εμφανίστηκαν ρήγματα στους Τζεντάι, με αποτέλεσμα ένα μέρος τους, που είχε ασπαστεί τη Σκοτεινή Πλευρά της Δύναμης, να αποσχιστεί. Η διάσπαση των Τζεντάι οδήγησε σε μια μεγάλη κρίση, που οδήγησε στην άνοδο των αποκαλούμενων Σιθ (που ανήκαν στη Σκοτεινή Πλευρά) κάπου μεταξύ 7000 και 5000 BBY. Τους επόμενους αιώνες τα πράγματα για την Παλιά Δημοκρατία θα χειροτέρευαν, σε ένα βαθμό λόγω της ύπαρξης της Αυτοκρατορίας των Σιθ. Εν τέλει η Παλιά Δημοκρατία και οι Τζεντάι επικράτησαν, νικώντας τους Σιθ, οι επιζώντες των οποίων θα υιοθετούσαν τον «κανόνα των Δύο» για να διασφαλιστεί η επιβίωσή τους. Στη συνέχεια αναδύθηκε η σύγχρονη Γαλαξιακή Δημοκρατία το 1032 BBY.
Δεν έχουν υπάρξει ταινίες που να διαδραματίζονται σε αυτή την περίοδο, ωστόσο πολλά είναι τα κόμικ που έχουν βγει με ιστορίες στην εποχή της «Old Republic», ενώ σε αυτή τη φάση της ιστορίας του Star Wars λαμβάνει χώρα και η δράση κάποιων εκ των κορυφαίων βιντεοπαιχνιδιών Star Wars που έχουν βγει ποτέ (Knights of the Old Republic, Knights of the Old Republic 2: The Sith Lords, και το MMORPG Old Republic).
«Υψηλή Δημοκρατία»
Η περίοδος της «Υψηλής Δημοκρατίας» (High Republic- 500 με 100 BBY) ήταν μια «Χρυσή Εποχή» με τη Δημοκρατία να φτάνει στο ζενίθ της ισχύος της και τους Τζεντάι να γίνονται όλο και πιο «οργανικοί». Με τα σύνορα να επεκτείνονται όλο και περισσότερο και όλο και πιο απομακρυσμένες περιοχές να εξερευνώνται, είναι μια εποχή ακμής.
Ο Πόλεμος των Κλώνων και η πτώση των Τζεντάι
Η Γαλαξιακή Δημοκρατία επεκτεινόταν συνεχώς, ωστόσο η διαφθορά και η γραφειοκρατία στο εσωτερικό της αυξάνονταν το ίδιο, με τα πράγματα να αρχίζουν να βαλτώνουν. Αυτό εκμεταλλεύτηκε ένας Sith Lord, ο Νταρθ Πλέιγκις (Darth Plagueis), ο οποίος κατάφερε να «φυτέψει» τον μαθητευόμενό του Σιβ Πάλπατιν, στη Γερουσία της Γαλαξιακής Δημοκρατίας το 552 BBY. Ο Πάλπατιν, ένας άρχοντας των Σιθ και υπηρέτης της Σκοτεινής Πλευράς που λειτουργούσε στην «καρδιά» της Δημοκρατίας, σταδιακά έφθειρε τα θεμέλιά της, ενορχηστρώνοντας τη σύγκρουση που θα γινόταν γνωστή ως «Πόλεμος των Κλώνων», ανάμεσα στη Δημοκρατία και τους Αυτονομιστές (Separatists), από το 22 ως το 19 ΒΒΥ.
Σε αυτή την καταστροφική σύγκρουση, στην οποία συμμετείχαν ο Όμπι Ουάν Κενόμπι, ο μαθητευόμενός του Άνακιν Σκάιγουοκερ και η δική του μαθητευόμενη Ασόκα Τάνο (οι δύο τελευταίοι σε νεαρή ηλικία) , οι Τζεντάι ανέλαβαν ρόλους στρατηγών/ στρατιωτών, κάτι που, όπως απέδειξε η πορεία των πραγμάτων, θα αποδεικνυόταν μοιραίο από πολλές απόψεις.
Το αποκορύφωμα ήταν η «Εντολή 66» (Order 66), όταν ο Πάλπατιν, ο οποίος συνέχισε να κινεί τα νήματα ώστε να αναδειχθεί σε καγκελάριο της Δημοκρατίας, χτύπησε «πισώπλατα» τους Τζεντάι, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν προδότες και σε μεγάλο βαθμό εξοντώθηκαν από τους ίδιους τους (κλώνους) στρατιώτες των οποίων ηγούνταν στα πεδία των μαχών.
Με χιλιάδες Τζεντάι νεκρούς, τον Όμπι Ουάν Κενόμπι να φεύγει αυτοεξόριστος, την Ασόκα να εγκαταλείπει το τάγμα και (πάνω από όλα) τον θεωρούμενο ως τότε «εκλεκτό» των Τζεντάι, Άνακιν Σκάιγουοκερ, να πέφτει στη Σκοτεινή Πλευρά (το πώς και το γιατί έγινε αυτό είναι μια μεγάλη ιστορία, η οποία εξηγήθηκε σε βάθος στο πέρασμα των χρόνων και με πολλές ταινίες και επεισόδια σειρών) και να γίνεται ο Νταρθ Βέιντερ, μαθητευόμενος του Πάλπατιν (Νταρθ Σίντιους), ο άλλοτε καγκελάριος έγινε αυτοκράτορας, μετατρέποντας την Γαλαξιακή Δημοκρατία σε Γαλαξιακή Αυτοκρατορία το 19 BBY.
Στην περίοδο αυτή λαμβάνουν χώρα οι ταινίες της τριλογίας των prequels (Phantom Menace, Attack of the Clones, Revenge of the Sith) και οι σειρές The Clone Wars και Tales of the Jedi.
Η Αυτοκρατορία και η Επανάσταση
Ο Πάλπατιν κυβερνά για 20 χρόνια τον γαλαξία με σιδηρά πυγμή, με δεξί του χέρι τον τρομακτικό Νταρθ Βέιντερ, εξοντώνοντας τους Τζεντάι που είχαν επιζήσει και δημιουργώντας το πρόγραμμα των Ιεροεξεταστών. Επίσης, φτιάχνει το Death Star για να εδραιώσει την εξουσία της αυτοκρατορίας- ωστόσο η αντίσταση στην τυραννία αυξάνεται, και δημιουργείται η Συμμαχία για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας, που θα γινόταν γνωστή ως «Rebellion» ή «Rebel Alliance» (οι Επαναστάτες).
Η επανάσταση αποκτά δύναμη και καταφέρνει να αποκτήσει τα σχέδια του Death Star στη μάχη του Σκαρίφ το 1 BBY- την πρώτη μάχη του Γαλαξιακού Εμφυλίου (είναι τα γεγονότα στο Rogue One και στη σειρά Andor).
Από το 0 ως το 4 ΑΒΥ ο εμφύλιος μαίνεται, με τους Επαναστάτες να αποσπούν συστήματα από την Αυτοκρατορία. Το 4 ΑΒΥ ο Πάλπατιν και ο Βέιντερ αποφασίζουν να φέρουν τον Λουκ Σκάιγουοκερ, τον χαμένο γιο του Άνακιν Σκάιγουοκερ- Νταρθ Βέιντερ από την εποχή του Πολέμου των Κλώνων, ο οποίος μάχεται για τους Επαναστάτες, στη Σκοτεινή Πλευρά, τη στιγμή που η Λέια Οργκάνα, η κόρη του Άνακιν, παίζει ηγετικό ρόλο στην επανάσταση (τα δίδυμα είχαν χωριστεί για να μην τα βρει ο αυτοκράτορας).
Ακολουθεί η δραματικότερη περίοδος της Επανάστασης, με την καταστροφή του πρώτου Death Star, την αντεπίθεση της Αυτοκρατορίας και μετά την καταστροφή και του δεύτερου Death Star στη μάχη του Έντορ, όπου ο Αυτοκράτορας βρίσκει το τέλος του στα χέρια του Νταρθ Βέιντερ, ο οποίος πείθεται από τον γιο του να εγκαταλείψει τη Σκοτεινή Πλευρά και να ξαναγίνει ο Άνακιν Σκάιγουοκερ, ιππότης Τζεντάι και ήρωας του Πολέμου των Κλώνων. Ο λυτρωμένος πλέον Άνακιν πεθαίνει και αυτός. Οι Επαναστάτες αποκτούν το πάνω χέρι στον Εμφύλιο.
Στην περίοδο αυτή λαμβάνουν χώρα η αρχική τριλογία (A New Hope, The Empire Strikes Back, Return of the Jedi), οι σειρές The Bad Batch, Andor, Rebels, Obi Wan Kenobi και οι ταινίες Rogue One και Solo.
Η Καινούρια Δημοκρατία
Με τον θάνατο του Αυτοκράτορα η Αυτοκρατορία καταρρέει, αλλά όχι πλήρως. Οι Επαναστάτες προσπαθούν να επανιδρύσουν τη Δημοκρατία, δημιουργώντας τη New Republic (εδώ κανονικά θα αποδιδόταν ως «Νέα Δημοκρατία», αλλά αυτό, όπως κατανοείτε, θα φαινόταν μάλλον...αστείο για το ελληνικό κοινό, οπότε «επίσημα» το New Republic αποδίδεται ως «Καινούρια Δημοκρατία» σε επίπεδο μετάφρασης/ υποτιτλισμού).
Ωστόσο τα απομεινάρια της Αυτοκρατορίας δεν υποκύπτουν: Πολέμαρχοι και πρώην αξιωματούχοι της δραστηριοποιούνται ακόμα ανά τον γαλαξία, με άλλους να προσπαθούν να την επανιδρύσουν και άλλους να θέλουν απλά εξουσία για τους ίδιους. Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται προσπάθεια να βρεθεί ξανά ο μέγας ναύαρχος Θρον (Grand Admiral Thrawn), ένας ανώτατος αξιωματικός της Αυτοκρατορίας- στρατιωτική ιδιοφυΐα που είχε «εξοριστεί» για να ηγηθεί μιας αντεπίθεσης της Αυτοκρατορίας- μια προσπάθεια απέναντι στην οποία βρίσκεται η Ασόκα Τάνο, δεκαετίες μετά τον Πόλεμο των Κλώνων (ο Thrawn είχε εμφανιστεί στο Expanded Universe και μετά πέρασε στο animated Star Wars: Rebels και τώρα στο Ahsoka). Παράλληλα, άλλοι αξιωματικοί δημιουργούν μια οργάνωση η οποία θέτει τις βάσεις αυτού που αργότερα θα γίνει το Πρώτο Τάγμα (First Order).
Σε αυτή τη χρονική περίοδο διαδραματίζονται τα γεγονότα των τηλεοπτικών The Mandalorian, The Book of Boba Fett, Ahsoka.
Η άνοδος του Πρώτου Τάγματος
Κατά το 33 ΑΒΥ, η Καινούρια Δημοκρατία έχει αποκατασταθεί σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο παράλληλα αναπτύσσεται, αρχικά στις σκιές, και το Πρώτο Τάγμα, κατασκευάζοντας την Starkiller Base. Υπό την ηγεσία (αρχικά) του μυστηριώδους Ανώτατου Ηγέτη Σνόουκ, το Πρώτο Τάγμα δίνει καταλυτικό πλήγμα στη Δημοκρατία, καταστρέφοντας μια σειρά από πλανήτες της με ένα χτύπημα. Πλέον οι δυνάμεις της Δημοκρατίας αποτελούν την Αντίσταση (Resistance) και μάχονται κατά του Πρώτου Τάγματος, που επιδιώκει να επαναφέρει την Αυτοκρατορία, με τον Κάιλο Ρεν (ή αλλιώς, Μπεν Σόλο) γιο της Λέια Οργκάνα και του Χαν Σόλο, ηρώων της Επανάστασης, να ηγείται των δυνάμεων του Πρώτου Τάγματος, θέλοντας να συνεχίσει αυτό που βλέπει ως κληρονομιά του παππού του, Νταρθ Βέιντερ/ Άνακιν Σκάιγουοκερ.
Στην τελική αναμέτρηση, η Αντίσταση και οι ήρωές της αποτρέπουν την επιστροφή ενός μυστηριωδώς αναγεννημένου Πάλπατιν στον θρόνο- με μια νέα ηρωίδα, «δυνατή στη Δύναμη», τη Ρέι, και τον Μπεν Σόλο (ο οποίος λυτρώνεται, αφήνοντας κατά μέρος την περσόνα του Κάιλο Ρεν) να σταματούν μαζί τον νεκραναστημένο Αυτοκράτορα, καταστρέφοντάς τον μια και καλή.
Εδώ έχουμε τη σειρά Resistance και τις ταινίες της τρίτης τριλογίας (The Force Awakens, The Last Jedi, The Rise of Skywalker).
Νέο Τάγμα των Τζεντάι
Όπως γνωρίζουμε από όσα έχουν γίνει γνωστά για το Star Wars, η Ρέι, η οποία μαθήτευσε δίπλα στον Λουκ Σκάιγουοκερ, προσπαθεί να ανασυστήσει το Τάγμα των Τζεντάι, βασιζόμενη σε μια νέα γενιά μαθητών, ικανών να χρησιμοποιούν τη Δύναμη. Η συνέχεια επί της οθόνης.
Με πληροφορίες από Starwars.com, Associated Press, Wealth of Geeks