To ένα μετά το άλλο υπογράφει τα Προεδρικά Διατάγματα ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ τις πρώτες μόλις ώρες της επιστροφής του στον Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, αποδεικνύοντας πως κάνει πράξη τις εξαγγελίες στις οποίες προχώρησε αμέσως μετά την ορκωμοσία του.
Εκτός Συμφωνίας του Παρισιού και ΠΟΥ
Υπέγραψε υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο η χώρα αποσύρεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος κατηγόρησε τον ΠΟΥ ότι «μας εξαπάτησε», τονίζοντας πως η αμερικανική συμβολή στον διεθνή οργανισμό ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτή της Κίνας και προσάπτοντάς του κακοδιαχείριση της πανδημίας του νέου κορονοϊού και άλλων διεθνών κρίσεων δημόσιας υγείας.
Επίσης, ως διαβόητος αρνητικής της κλιματικής κρίσης κίνησε για δεύτερη-το είχε πράξει και στην πρώτη θητεία του- την διαδικασία αποχώρησης των ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, κίνηση η οποία θέτει σε κίνδυνο τις διεθνείς προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Η απόφαση, με βαρύ συμβολισμό, αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σ’ έναν χρόνο.
Αντι-μεταναστευτική πολιτική
Ο Τραμπ κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στα σύνορα με το Μεξικό, διέταξε τον αμερικανικό στρατό να εγγυηθεί την ασφάλειά τους, κι επιτέθηκε στο δικαίωμα του ασύλου και στο δικαίωμα του εδάφους (την αυτόματη απόκτηση της υπηκοότητας οποιουδήποτε παιδιού γεννιέται στη χώρα).
Με βομβαρδισμό προεδρικών εκτελεστικών διαταγμάτων τα οποία υπέγραψε τις πρώτες ώρες της δεύτερης θητείας του και ορισμένα από τα οποία μοιάζουν να αντίκεινται προς το Σύνταγμα των ΗΠΑ, κι είναι βέβαιο πως θα αμφισβητηθούν στις δικαστικές αίθουσες.
«Θα υποδεχόμαστε πολλούς εργαζόμενους, αλλά πρέπει η μετανάστευση να είναι νόμιμη», ανέφερε ο κ. Τραμπ χθες.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος εννοεί επίσης να επαναφέρει το δόγμα «παραμείνετε στο Μεξικό», χαρακτηριστικό μέτρο της πρώτης θητείας του, σύμφωνα με την κυρία Κέλι. Αυτή η πολιτική ανάγκασε χιλιάδες αιτούντες άσυλο, κυρίως από την κεντρική Αμερική, να περιμένουν στην άλλη πλευρά των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού, όσο οι αιτήσεις τους εξετάζονταν από αρμόδια ειδικά μεταναστευτικά δικαστήρια.
Η επίθεση του νέου αμερικανού προέδρου Τραμπ έχει άμεσες συνέπειες για χιλιάδες ανθρώπους.
Χθες η εφαρμογή CBP One, που είχε δημιουργήσει η κυβέρνηση του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν ώστε να μπορούν να κλείνουν ραντεβού για την υποβολή αιτήματος ασύλου προτού φθάσουν στις ΗΠΑ, σταμάτησε να λειτουργεί.
Η εξέλιξη πυροδότησε σκηνές απελπισίας στη μεξικανική πλευρά των συνόρων, όταν πολλοί διαπίστωσαν πως ακυρώθηκαν τα ραντεβού τους.
Συγχωροχάρτι για τους εισβολής στο Καπιτώλιο
Από τα πρώτα προεδρικά διατάγματα που υπέγραψε ήταν αυτό με το οποίο απονέμεται προεδρική χάρη σε πάνω από 1.500 κ καταδικασθέντες για τη συμμετοχή τους στην επίθεση στο Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021, χαρακτηρίζοντάς τους για ακόμη μια φορά «ομήρους». Ήδη κάποιοι εξ αυτών άρχισαν να αποφυλακίζονται.
«Αυτό είναι για την 6η Ιανουαρίου, για τους ομήρους, περίπου 1.500 άνθρωποι θα λάβουν πλήρη χάρη», τόνισε υπογράφοντας στον Λευκό Οίκο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ υποβαθμίζει συχνά τη βαρύτητα της επίθεσης στο Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021, που έχει περιγράψει με όρους όπως «ημέρα αγάπης» ή «ξεχείλισμα της στοργής» των οπαδών του προς τον ίδιο.
Ο ίδιος ο Τραμπ αν και θεωρείται ευρέως ως υποκινητής των επεισοδίων ουδέποτε κλήθηκε να λογοδοτήσει από την αμερικανική δικαιοσύνη, παρότι η κοινοβουλευτική επιτροπή έρευνας για την επίθεση της 6ης Ιανουαρίου 2021 είχε συστήσει τον Δεκέμβριο του 2022 την άσκηση ποινικών διώξεων σε βάρος του, ιδίως για διέγερση ανταρσίας και συνωμοσία εναντίον των αμερικανικών θεσμών.
Ακύρωση πολιτικών περί δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ+ και μειονοτήτων
Ο Τραμπ προχώρησε και στην ακύρωση 78 εκτελεστικών διαταγμάτων τα οποία προωθούσαν τον πλουραλισμό, την ισότητα και τη συμπερίληψη (DEI- diversity, equality, inclusion) και προστάτευαν τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και των φυλετικών μειονοτήτων.
Μεταξύ αυτών μέτρα που στήριζαν τη φυλετική ισότητα και καταπολεμούσαν τις διακρίσεις εις βάρος των ομοφυλόφιλων και των τρανς, διατάγματα που είχαν στόχο να βοηθήσουν τους Αφροαμερικανούς, τους ισπανόφωνους, τους αυτόχθονες Αμερικανούς, τους Αμερικανούς ασιατικής καταγωγής.
«Αυτή την εβδομάδα θα βάλω επίσης τέλος στην κυβερνητική πολιτική η οποία προσπαθούσε να επιβάλει μέσω της χειραγώγησης τη φυλή και το γένος σε κάθε έκφανση της δημόσιας και προσωπικής ζωής...Θα χτίσουμε μια κοινωνία που δεν θα βλέπει χρώμα και θα βασίζεται στην αξία (…) Από σήμερα και στο εξής η επίσημη πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ θα είναι ότι υπάρχουν μόνο δύο φύλα: το αρσενικό και το θηλυκό» είχε πει στην ομιλία του μετά την ορκωμοσία.
Άλλο διάταγμα που υπέγραψε τερματίζει οποιοδήποτε πρόγραμμα συμπερίληψης και ποικιλομορφίας στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Εκτός συμφωνίας για παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή για τις πολυεθνικές
Ο Τραμπ ανακοίνωσε πως η συμφωνία για τον παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή για τις πολυεθνικές στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, «δεν έχει καμιά ισχύ ούτε επίπτωση» στις ΗΠΑ, στην πράξη αποσύροντας τη χώρα του από αυτό το διεθνές σύμφωνο-ορόσημο του 2021 που διαπραγματεύτηκε η κυβέρνηση του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν με σχεδόν 140 χώρες.
Με προεδρικό υπόμνημά διέταξε επίσης το υπουργείο Οικονομικών να προετοιμάσει επιλογές για «μέτρα προστασίας» έναντι χωρών που έχουν θεσπίσει —ή είναι πιθανό να θεσπίσουν— φορολογικούς κανόνες που πλήττουν δυσανάλογα τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Βρετανία και άλλες χώρες έχουν υιοθετήσει τον παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% για τις πολυεθνικές. Όμως το αμερικανικό Κογκρέσο ουδέποτε ενέκρινε τα μέτρα που απαιτούνταν για να γίνει μέρος της εθνικής νομοθεσίας στις ΗΠΑ. Στη χώρα ο ελάχιστος φορολογικός συντελεστής είναι χονδρικά 10%, επίπεδο που είχε οριστεί με το ιστορικό πακέτο μείωσης της φορολογίας που πέρασε το 2017 με την έγκριση των Ρεπουμπλικάνων.
Ωστόσο, χώρες που έχουν υιοθετήσει τον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% ενδέχεται να είναι σε θέση να εισπράττουν «συμπληρωματικό» φόρο από αμερικανικές εταιρείες που αποδίδουν φόρους με χαμηλότερους συντελεστές. Στο μνημόνιο του Ντόναλντ Τραμπ αυτές οι ενέργειες χαρακτηρίζονται «αντίποινα».
Αναστολή αναπτυξιακής βοήθειας στο εξωτερικό
Ο νέος πρόεδρος υπέγραψε επίσης την αναστολή για 90 ημέρες της αμερικανικής αναπτυξιακής βοήθειας στο εξωτερικό, που θέλει να επανεξεταστεί ώστε να κριθεί αν ευθυγραμμίζεται με την εξωτερική πολιτική του κι αν είναι αποτελεσματική, κατ’ αυτόν.
«Όλα τα υπουργεία και οι επικεφαλής υπηρεσιών που ευθύνονται για τα προγράμματα διεθνούς αναπτυξιακής βοήθειας των ΗΠΑ» εντέλλονται «να παύσουν αμέσως» την ανάληψη νέων υποχρεώσεων και αποφάσεις για εκταμίευση ποσών, αναφέρει προεδρικό εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε ο Ρεπουμπλικάνος μερικές ώρες αφού άρχισε η δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο.
Δεν είναι σαφές ως αυτό το στάδιο ποια προγράμματα, ποιες χώρες, ποιες μη κυβερνητικές οργανώσεις και ποιους διεθνείς οργανισμούς μπορεί να πλήξει η απόφαση αυτή.
Παραμένει εξάλλου άγνωστο αν και ποια προγράμματα ενδέχεται να κοπούν, με δεδομένο πως ο προϋπολογισμός του ομοσπονδιακού κράτους των ΗΠΑ πρέπει να εγκρίνεται από το Κογκρέσο.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε διαμαρτυρηθεί πως η χώρα του είναι αυτή που δίνει την περισσότερη αναπτυξιακή βοήθεια από κάθε άλλη, μολαταύτα «ελάχιστοι προσφέρουν οτιδήποτε σε εμάς». Πρόσθεσε τότε πως είχε σκοπό στο εξής να δίνεται βοήθεια μόνο σε όσους «μας σέβονται» και «ειλικρινά, είναι φίλοι μας».
Χωρίς συνέπειες και οι εξτρεμιστές εβραίοι εποίκους στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη
Ο αμερικανός νέος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αναίρεσε επίσης το εκτελεστικό διάταγμα του προκατόχου του, με το οποίο επιβλήθηκαν κυρώσεις σε ισραηλινούς εποίκους κατηγορούμενους για βίαιες επιθέσεις εναντίον Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Ξανά στην μαύρη λίστα υποστηρικτών της τρομοκρατίας η Κούβα
Ακύρωσε την απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν να αφαιρεθεί η Κούβα από τη μαύρη λίστα των κρατών που η Ουάσιγκτον ερίζει ότι υποστηρίζουν την «τρομοκρατία», που ανακοινώθηκε μερικές ημέρες νωρίτερα, στο πλαίσιο συμφωνίας Ουάσιγκτον-Αβάνας που προέβλεπε την αποφυλάκιση πολιτικών κρατουμένων.
Ο πρόεδρος της Κούβας Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ αντέδρασε με οργή στην ανακοίνωση αυτή, κάνοντας λόγο μέσω X για πράξη «αλαζονείας και περιφρόνησης της αλήθειας». Ο κ. Ντίας-Κανέλ θύμισε πως κατά την πρώτη θητεία του (2017-2021) ο κ. Τραμπ επέβαλε ακόμη αυστηρότερο αποκλεισμό στο νησί της Καραϊβικής, που προκάλεσε ελλείψεις αγαθών στην Κούβα κι αύξησε τον αριθμό των Κουβανών που μεταναστεύουν στις ΗΠΑ. Συμπλήρωσε πως η απόφαση του Ρεπουμπλικάνου δεν τον εκπλήσσει, κρίνοντας πως εννοεί να συνεχίσει τον «απάνθρωπο οικονομικό πόλεμο» εναντίον της χώρας του.
″Διάσωση” του Tiktok
Με ένα ακόμη Προεδρικό Διάταγμα, ο Τραμπ δίνει εντολή στην κυβέρνησή να αναστείλει για 75 ημέρες την εφαρμογή του νόμου που απαγορεύει τη λειτουργία του δημοφιλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης TikTok στις ΗΠΑ.
Ο νόμος αυτός, ο οποίος είχε ψηφιστεί από το Κογκρέσο πέρυσι και τέθηκε σε ισχύ την Κυριακή, επιβάλλει στην μητρική εταιρεία της πλατφόρμας, την κινεζική Bytedance, να την πουλήσει υπό την απειλή της απαγόρευσής της στις ΗΠΑ.
Αντί να βρει αγοραστή, κάτι το οποίο απορρίπτει ByteDance, ο νέος πρόεδρος πρότεινε, όπως είχε κάνει και την Κυριακή, ο κινεζικός όμιλος να παραχωρήσει στις ΗΠΑ το 50% του κεφαλαίου του TikTok με αντάλλαγμα να μην εφαρμοστεί ο νόμος στη χώρα.
Η κυβέρνηση θα μπορούσε στη συνέχεια να κατανείμει τη συμμετοχή αυτή σε αμερικανικά ιδιωτικά συμφέροντα.
Πηγές: Reuters, ΑFP, ΒΒC, ΑΠΕ ΜΠΕ