Ο ιστορικός ηγέτης του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς διεκδικεί σήμερα Κυριακή την προεδρία της υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ μικρής χώρας των Βαλκανίων, λιγότερο από δύο χρόνια αφότου ανακοίνωσε πως αποσύρεται από την εξουσία.
Από το 1991, αυτός ο σύμμαχος της Δύσης έχει διατελέσει έξι φορές πρωθυπουργός και ήδη μία φορά πρόεδρος (1998-2003). Είναι το μεγάλο φαβορί των εκλογών αυτών, τις οποίες, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, μπορεί να κερδίσει ακόμη και από σήμερα, χωρίς να περιμένει τον δεύτερο γύρο της 29ης Απριλίου.
Το 2006 ηγήθηκε της πορείας του Μαυροβουνίου προς την ανεξαρτησία από τη Σερβία και μετά προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ, που ολοκληρώθηκε πέρυσι προς μεγάλη απογοήτευση της Μόσχας, αλλά και ενός μέρους των 620.000 πολιτών του Μαυροβουνίου, στην πλειονότητά τους ορθόδοξων και σλάβων.
Ηλικίας σήμερα 56 ετών, ο Μίλο Τζουκάνοβιτς θέλει τώρα να οδηγήσει τη χώρα του στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Διαφημιστική ηγεμονία
Αν κερδίσει ο ύψους δύο μέτρων οικονομολόγος, η σήμερα απλώς τιμητική θέση του προέδρου θα ξαναγίνει η πραγματική έδρα της εξουσίας.
Ο νυν κάτοχός της, ο Φίλιπ Βουγιάνοβιτς, είναι ένας οικείος του Μίλο Τζουκάνοβιτς, μέλος κι αυτός του Δημοκρατικού Κόμματος Σοσιαλιστών (DPS). Ο πρωθυπουργός Ντούσκο Μάρκοβιτς είναι άλλος ένας από τους πολιτικούς που του είναι υπόχρεοι.
Στην Ποντγκόριτσα, όπου ζει πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας, οι γιγαντοαφίσες του Τζουκάνοβιτς, «ηγέτη, κρατικού ανδρός, προέδρου όλων των πολιτών», έχουν τη μερίδα του λέοντος στις διαφημιστικές πινακίδες, αφήνοντας λίγο χώρο στους έξι αντιπάλους του.
Ο πιο επικίνδυνος γι′ αυτόν είναι ένας 56χρονος επιχειρηματίας, ο Μλάντεν Μπογιάνιτς. Υποστηριζόμενος από τους κύριους σχηματισμούς της αντιπολίτευσης, φιλορωσικούς και μη, πιστώνεται στις δημοσκοπήσεις με περίπου το ένα τρίτο των ψήφων.
Όσο για τον μοναδικό ανοικτά φιλορώσο υποψήφιο, τον Μάρκο Μίλατσιτς, έναν 32χρονο δημοσιογράφο, δεν προβλέπεται να συγκεντρώσει παρά γύρω στο 3% των ψήφων.
«Αισθάνεται κανείς ότι η Ρωσία καταλαβαίνει τα όρια της επιρροής της χωρίς να την απαρνείται μακροπρόθεσμα», εκτιμά ο αναλυτής Ζλάτκο Βούγιοβιτς, διευθυντής του κέντρου παρακολούθησης της ψηφοφορίας, που θα δώσει απόψε τα πρώτα αποτελέσματα.
Κατευνασμός
Ο Μίλο Τζουκάνοβιτς μοιάζει άλλωστε να έχει μετριάσει την εχθρική προς το Κρεμλίνο ρητορική του, εξηγώντας ότι είναι έτοιμος να «εγκαθιδρύσει ομαλές σχέσεις με τη Ρωσία, αν είναι κι αυτή έτοιμη να το πράξει».
Οι δικαστικές αρχές του Μαυροβουνίου έχουν κατηγορήσει ρωσικούς θεσμούς ότι βρίσκονταν πίσω από μια απόπειρα πραξικοπήματος και ακόμη κι ενός σχεδίου δολοφονίας του Μίλο Τζουκάνοβιτς, που υποστηρίζουν ότι απέτρεψαν τον Οκτώβριο 2016. Η Μόσχα το αρνείται.
«Η αντιπολίτευση μας προτείνει να είμαστε μια ρωσική επαρχία» και υπερασπίζεται «μια πολιτική οπισθοδρομική για τον πολυεθνικό τρόπο ζωής στο Μαυροβούνιο», επέκρινε πάντως προεκλογικά ο Μίλο Τζουκάνοβιτς, ο οποίος μπορεί να υπολογίζει στη μαζική υποστήριξη των μειονοτήτων των Κροατών, των Αλβανών και των Βοσνίων, που αποτελούν το 15% του εκλογικού σώματος.
Από την πλευρά της, η αντιπολίτευση του επιτέθηκε κατηγορώντας τον για την επίδραση του οργανωμένου εγκλήματος στην κοινωνία του Μαυροβουνίου, με φόντο ξεκαθαρίσματα λογαριασμών μεταξύ λαθρεμπόρων. Τον κατηγορεί από καιρό ότι διατηρεί σχέσεις με κύκλους του εγκλήματος, κάτι που ο ίδιος αρνείται.
Σε μια χώρα όπου η ανεργία υπερβαίνει το 20%, ο Μίλο Τζουκάνοβιτς έχει δεσμευθεί να διπλασιάσει μέσα σε μερικά χρόνια τον μέσο μισθό, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα 500 ευρώ. Τόνισε πως πρόκειται για μια δέσμευση που δεν θα μπορέσει να τηρηθεί παρά μόνο αν το Μαυροβούνιο δεν παρεκκλίνει από τον δρόμο του προς την ΕΕ.
Σήμερα θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις αιώνιες κατηγορίες για εκλογική νοθεία. Τοπικές εφημερίδες έχουν ήδη αναφέρει αυτή την εβδομάδα περιπτώσεις παρουσίας στους εκλογικούς καταλόγους ονομάτων προσώπων που έχουν αποβιώσει.
Οι Μαυροβούνιοι αφηγούνται το ανέκδοτο με έναν άνδρα που ρωτάει έναν άλλον γιατί περνά την ημέρα των εκλογών μπροστά από ένα εκλογικό τμήμα. «Για να δω τον πατέρα μου», απαντά ο δεύτερος. «Μα ο πατέρας σου έχει πεθάνει εδώ και είκοσι χρόνια...». «Ναι, φαίνεται όμως ότι ψηφίζει σε όλες τις εκλογές».
Σχεδόν 533.000 Μαυροβούνιοι καλούνται να ψηφίσουν σε 1.214 εκλογικά τμήματα από τις 07:00 έως τις 20:00 (τοπική ώρα, 08:00 έως 21:00 ώρα Ελλάδας). Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται απόψε.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP)