Φουντώνει η κριτική για την αμυντική συμφωνία Aukus μεταξύ ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου και Αυστραλίας με τις σφοδρότερες αντιδράσεις συνεχίζουν να έρχονται από Κίνα και Γαλλία ενώ η ΕΕ φαίνεται δυσαρεστημένη από το γεγονός πως δεν έχει καμία ενημέρωση από την, κατά τα άλλα σύμμαχό της, Ουάσιγκτον.
H Κίνα μετά τις δηλώσεις πως η αμυντική συμφωνία αναβιώνει λογικές και συνθήκες Ψυχρού Πολέμου-αφού όσο και εάν δεν λέγεται ξεκάθαρα η Aukus στοχεύει στην αντιμετώπιση και συγκράτηση κινήσεων της που εκλαμβάνονται έως και απειλητικές στην περιοχή του Ινδικο-Ειρηνικού, έκανε ένα βήμα παραπέρα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, κατέθεσε αίτηση για την ένταξή της, στη Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία για τη Διασυνοριακή Εταιρική Σχέση στην Περιοχή του Ειρηνικού (CPTPP) επιδιώκοντας προφανώς την ενίσχυση της επιρροής της στον εμπορικό τομέα.
Αυτή η συμφωνία - κλειδί για το ελεύθερο εμπόριο σε Ασία και Ειρηνικό δημιουργήθηκε αρχικά από τις ΗΠΑ με στόχο να αντιμετωπίσει την κινεζική επέκταση αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ αποχώρησε το 2017. Μέχρι τότε η συμφωνία ήταν γνωστή Σύμφωνο Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού (TPP) και θεωρούνταν ως ένα σημαντικό οικονομικό αντίβαρο στην άσκηση περιφερειακής επιρροής από την Κίνα.
Η τωρινή κίνηση του Πεκίνου, όπως αναφέρει το BBC εκλαμβάνεται ως μια πρώτη απάντηση στην συμφωνία Aukus και φυσικά στην Ουάσιγκτον με την οποία μαίνεται ο εμπορικός πόλεμος.
Η CPTPP έχει υπογραφεί από 11 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας, του Καναδά, της Χιλής, της Ιαπωνίας και της Νέας Ζηλανδίας το 2018 αφού μετασχηματίστηκε μετά τη αποχώρηση των ΗΠΑ.
Η δε Ιαπωνία, που ασκεί την προεδρία της CPTPP φέτος, ανακοίνωσε ότι θα διαβουλευτεί με τις χώρες-μέλη για να απαντήσει στο αίτημα της Κίνας, χωρίς ωστόσο, να ανακοινώσει ένα πιθανό χρονοδιάγραμμα.
Δεν καταλαγιάζει η οργή στο Παρίσι
Στο μεταξύ το μένος του Παρισίου δεν λέει να κοπάσει αφού η συμφωνία Αukus ακυρώνει τη δικής της συμφωνία με την Αυστραλία ύψους 50δις δολαρίων για την κατασκευή υποβρυχίων από γαλλικό όμιλο.
Αργά το βράδυ της Πέμπτης ανακοινώθηκε πως η Γαλλία ακύρωσε γκαλά στην πρεσβεία της Γαλλίας στην Ουάσιγκτον σε ένδειξη δυσαρέσκειας για την ”προδοσία” όπως τη χαρακτηρίζει, από τις ΗΠΑ.
Η εκδήλωση, σύμφωνα με το Reuters, επρόκειτο να πραγματοποιηθεί σήμερα το απόγευμα στη γαλλική πρεσβεία και σε γαλλική φρεγάτα στη Βαλτιμόρη, με αφορμή την 240η επέτειο από τη «Μάχη του Τσέζαπικ». Ο κορυφαίος αξιωματούχος του ναυτικού της Γαλλίας, που ταξίδεψε στην Ουάσιγκτον για τους εορτασμούς που γίνονται για τη συμβολή του Παρισιού στη μάχη των ΗΠΑ για ανεξαρτησία, το 1781, θα επιστρέψει στη Γαλλία.
Νωρίτερα, Αυστραλία και Ουάσιγκτον υποστήριζαν πως η Γαλλία είχε ενημερωθεί για τη συμφωνία κάτι που γάλλοι αξιωματούχοι διέψευσαν με ηχηρό τρόπο ενώ οι προσπάθειες του αμερικανού υπ.Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν να κατευνάσει τη σύμμαχο χώρο φαίνεται πως έπεσαν στον κενό.
Ο γάλλος ομόλογός του, Ζαν Ιβ Λεντριάν, έκανε λόγο για ”πισώπλατη μαχαιριά” του διεμήνυσε πως ”αυτά δεν συμβαίνουν μεταξύ συμμάχων” και συνέχισε: ”ήταν μια βάναυση, μονομερής και απρόβλεπτη απόφαση” για να προσθέσει πως του θύμισε τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Η ευρωπαϊκή άγνοια
Στο μεταξύ η ΕΕ που δήλωσε πως δεν έχει καμία ενημέρωση για την αμυντική συμφωνία, ανακοίνωσε πως στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου αναμένεται τεθεί το θέμα προς συζήτηση όπως και το σχέδιο των Βρυξελλών για τον Ινδικο-Ειρηνικό.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ «η εταιρική σχέση ασφάλειας AUKUS καταδεικνύει περαιτέρω την ανάγκη για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ σε μια περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος. Μια ισχυρή στρατηγική της ΕΕ για τη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ».
Ο δε Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ, εξέφρασε τη λύπη του για τη μη ενημέρωση των Βρυξελλών για την συμφωνία τονίζοντας παράλληλα ότι κατανοεί τη δυσαρέσκεια της γαλλικής κυβέρνησης.
Τόνισε ωστόσο πως ”δεν πρέπει να αρχίσουμε να θέτουμε υπό αμφισβήτηση τις σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν βελτιωθεί πολύ με τη νέα διοίκηση”. Πρόσθεσε ότι δεν είναι η σωστή στιγμή να αξιολογηθούν οι διατλαντικές σχέσεις, λέγοντας: «Ας μη μπερδεύουμε τα αχλάδια με τα μήλα. Θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τις χώρες στον Ινδοειρηνικό, όπως και με την Αυστραλία και δεν θα δράσουμε ad-hoc, λόγω μεμονωμένων γεγονότων όπως αυτών που ακούσαμε σήμερα. Οι διαπραγματεύσεις της ΕΕ με την Αυστραλία για τη σύναψη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου θα συνεχιστούν».
Ο Μπορέλ ήδη παρουσίασε τη στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία με τις χώρες του Ινδοειρηνικού.
Η στρατηγική της ΕΕ στον Ινδοειρηνικό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ολοκλήρωση των εμπορικών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Αυστραλία, την Ινδονησία και τη Νέα Ζηλανδία και την επανέναρξη των εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Ινδία. Περιλαμβάνει επίσης, τη σύναψη συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας με τη Μαλαισία και την Ταϊλάνδη, τη σύναψη πράσινων συμμαχιών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την ενίσχυση της διακυβέρνησης των ωκεανών, την επέκταση του δικτύου ψηφιακών εταιρικών σχέσεων και την ενισχυμένη ναυτική παρουσία των κρατών-μελών της ΕΕ.